«بی بی سی» چگونه شعار پرطمطراق «بیطرفی» را فدای سیاستبازی لندن و واشنگتن میکند؟
«دقت و بیطرفی» شعار بی بی سی برای توصیف رویکرد خبرنگاری خود است اما در بسیاری موارد بهویژه در گزارشهای مربوط به کشورهایی خاص مانند چین، برعکس این شعار خود عمل میکند.
این نوع رویکرد بی بی سی به اندازهای افراطی شده که کارشناسان بریتانیایی نیز متوجه آن شدهاند. «تام فاودی» تحلیلگر سیاسی انگلیسی است که حوزه فعالیتش به شکل ویژه بر کشورهای شرق آسیا متمرکز است.
او ماهها وقت را صرف بررسی گزارشهای بی بی سی درباره چین کرده و به این نتیجه رسیده است که بی بی سی در پوشش اخبار چین کاملا به عنوان یک عامل جنگ تبلیغاتی و ایدئولوژیک عمل کرده و به «ارباباهایش در وستمینستر و واشنگتن خدمت میکند». (وستمینستر محل برگزاری جلسات مجلس عوام بریتانیا و مجلس اعیان بریتانیا است)
فاودی دریافت که تمام مقالههای بیبیسی درباره چین در چند سال گذشته هرگز منصفانه نبوده بلکه همواره چین را به باد انتقاد گرفته است.
اولا، از تعداد این نوع گزارشها می توان رفتار مغرضانه و بیرحمانه بی بی سی نسبت به چین را دریافت. به عنوان مثال، در سال 2021، بی بی سی حداقل 51 مقاله درباره شین جیانگ و بحث«نسل کشی اویغورها» و همچنین بیش از 100 مقاله برای حمله به قانون امنیت ملی هنگ کنگ منتشر کرد. تقریباً همه این گزارشها یک محور مشترک و یکسان و آن هم سیاهنمایی چین دارند.
از میان گزارشهای مربوط به شین جیانگ در این مدت، بیش از 10 درصد به بحث «نسلکشی» پرداخته در حالی که هیچ مدرکی مبنی بر وقوع چنین نسلکشی در آنجا ارائه داده نشده است.
در واقع، پیش از تام فاودی، چینیها مقالات بی شماری در تکذیب این گزارشهای بی بی سی منتشر کردهاند. به عنوان مثال، یک نویسینده به نام «یو یوان تان تیان» در شبکه اجتماعی چین بررسی مشابهی انجام داده و متوجه شده که در گزارشهای بی بی سی مربوط به شین جیانگ، حدود سه چهارم مقالات بدون اشاره به نام خبرنگار منتشر شده و صرفا مونتاژی از اطلاعات دست دوم بودهاند. اگر بخواهید چنین رفتار بی بی سی را درک و قبول کنید، نباید فراموش کنید که شعار بی بی سی، «دقت و بیطرفی» است.
ثانیا، به نظر میرسد که گزارشهای بی بی سی درباره چین کاملا با کمپینهای سیاستمداران لندن و واشنگتن همگام است. مثلا، از ژانویه تا مارس 2021، بی بی سی پس از روی کار آمدن دولت بایدن، مقالات متعددی مرتبط با شین جیانگ را منتشر کرده و آن دقیقا زمانی بود که آمریکا، بریتانیا و اتحادیه اروپا بحث تحریم علیه چین به بهانه مساله شین جیانگ را داغ کرده بودند. یکی از ویژگی های این گزارش ها این است که آنها بسیار احساساتی بوده در حالیکه دیدگاه مخالف در این گزارشها پیدا نمیشد. در سه ماه بعد از آن، بی بی سی کانون موضوع را تغییر داد و شروع به برجسته کردن بحث «کار اجباری» در شین جیانگ کر که در این رویکرد هم کاملا با واشنگتن همگام بود. از آن پس، بی بی سی در موضوع شین جیانگ به یکباره ساکت شده و گزارش منتشر نکرد اما ناگهان تا ماه نوامبر، دوباره شروع کرد و آن دقیقا همگام با تلاشهای واشنگتن برای داغ کردن بحث تحریم بازیهای المپیک زمستانی پکن بود.
البته تام فاودی در مقاله خود همچنین بر این نکته تاکید کرده است که بی بی سی در پوشش اخبار چین فقط با کارشناسان گزینششده مصاحبه میکند، مثلا کارشناسان «انستیتوی سیاست راهبردی استرالیا» (Australian Strategic Policy Institute) که مورد پشتیبانی وزارت دفاع آمریکاست. فاودی همچنین دریافت در صورتی که یک سازمان یا گروه گزارشی درباره حمله به چین را منتشر کند، بی بی سی از هیچ تلاشی برای بزرگنمایی و غلو آن دریغ نمیکند.
میتوان این تحقیق فاودی را اینگونه جمعبندی کرد: بی بی سی در پوشش اخبار چین یا صرفا به موضوع خاصی توجه و آن را داغ میکند؛ یا فقط یک دیدگاه را در گزارش برجسته مینماید و دیدگاه مخالف را پنهان میکند.
در همین راستا بنگاه خبرپراکنی بریتانی فقط از منابع خبری برگزیده شده استفاده میکند به گونهای که همواره اصول خبری خود را همگام و هماهنگ با برنامههای سیاسی دولتهای انگلیس و آمریکا به پیش میبرد.