موضع وزیر خارجه عراق درباره مذاکرات وین و بحران اوکراین
وزیر خارجه عراق در گفتوگو با یک روزنامه سعودی ضمن حمایت از مذاکرات هستهای در وین، درباره گسترده شدن دامنه درگیریها در اوکراین و کشیده شدن جنگ به غرب آسیا (خاورمیانه) هشدار داد.
فؤاد حسین در مصاحبه با یک روزنامه سعودی چاپ لندن به توضیح درباره موضع بغداد در قبال تحولات اوکراین، مذاکرات هستهای در وین، بحران برق عراق، روابط کشورش با کشورهای همسایه و ایالات متحده آمریکا پرداخت.
وی در گفتوگو با روزنامه «الشرق الاوسط»، در خصوص تاثیر جنگ اوکراین-روسیه بر منطقه عربی هشدار داد و اعلام کرد که احتمال میرود کشورهای جهان بار دیگر به دلیل دو قطبی شدن جامعه بینالملل و درگیری ابرقدرتها با یکدیگر، با این معادله که «شما یا با من هستید یا علیه من» مواجه شود.
وزیر خارجه عراق با اشاره به اینکه عراق نمی تواند جنگ دیگری را تحمل کند، خواستار تکیه به ادبیات گفتوگو و مذاکره و اجتناب از خشونت و درگیری شد و گفت که عراق «بیش از ۵۰ سال در جنگ زندگی کرد که یکی پس از دیگری آغاز شد و سه نسل زندگی در جنگ را تجربه کردند و دارای فرهنگ جنگ شدند».
وی در ادامه به وجود بحران برق در کشور اشاره کرد و گفت که کشورش حدود ۴۵ درصد از برق و گاز را از ایران وارد میکند و به دنبال متنوع سازی منابع برقی از طریق پروژه اتصال شبکه برق به کشورهای عضو شورای همکاری، اردن، مصر و ترکیه است.
فؤاد حسین در خصوص تعامل با دولت بایدن و نزدیک شدن به توافق هستهای با ایران طی مذاکرات وین تاکید کرد که کشورش از کلیه اقدامات و گامهایی که به گفتوگو و مذاکره ختم شود، حمایت میکند.
وزیر خارجه عراق بدون انتقاد یا تمجید از دولت بایدن در خصوص رابطه با دولت جدید در آمریکا گفت: «تفاوتهایی میان دولتهای مختلف آمریکا وجود دارد و ما رابطهای قوی با واشنگتن داریم».
بحران مزمن برق در عراق
حسین در آغاز مصاحبه خود با الشرق الاوسط به موضوع بحران برق در کشورش اشاره کرد و گفت: «ما با بحران برق مواجهیم که از قبل بوده و هنوز نیز وجود دارد. یعنی، چه پیش از تغییری که در سال ۲۰۰۳ روی داد و چه پس از آن، این بحران وجود داشت. باید اعتراف کنیم که هنوز نتوانستیم بحران برق را حل و فصل کنیم و در هر مرحلهای این بحران متفاوت بوده. یعنی از سال ۲۰۰۳ تاکنون، این بحران گاهی به ظرفیت تولید یا شبکه توزیع مربوط بوده و گاهی به انتقال تولید برق به مصرفکنندگان».
وزیر خارجه عراق افزود: «یکی از دلایل این بحران این است که نیروگاههای عراق که پس از سال ۲۰۰۵ ساخته شده با گاز فعالیت میکند. درست است که عراق یک کشور دارای ذخایر گاز است اما تولیدکننده نیست. قرارداد امضا شده با ایران در واقع برای بر وارد کردن گاز و رساندن آن به این نیروگاههای اصلی است. ما ۱۲۰۰ مگاوات برق برای تغذیه این نیروگاهها از ایران وارد می شود. مجموع واردات گاز و برق عراق از ایران ۴۵ درصد مصرف است اما ایران گاهی اوقات خود دچار بحران می شود چرا که کشور بزرگی است که به برق یا بخشی از گازی که به عراق صادر می کند نیاز دارد و همزمان از کشورهای دیگر نیز برای خود برق وارد میکند».
وی توضیح داد که به همین دلیل، بغداد به فکر اتصال شبکه برق خود به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای واردات برق افتاد.در مذاکرات پیشین بغداد با این کشورها، درباره ۴۰۰ مگاوات برق صحبت شد که از کویت به عراق صادر میشود. قرارداد دیگری برای خرید برق از اردن و همچنین مذاکراتی با ترکیه در جریان است.
وزیر خارجه عراق در خصوص شراکت عراقی، اردنی و مصری نیز گفت که بغداد به دنبال ایجاد روابط با کشورهای همسایه است و این امر، بخشی ثابت در سیاست خارجی عراق است. روابط بغداد با اردن و مصر تاریخی است و در زمان نخست وزیری عادل عبدالمهدی وجود داشت و زمان آغاز روابط سه جانبه در نشست سران در قاهره بود. بنابراین این موضوعی است که در سایه نیاز سیاسی و اقتصادی به این همکاری، ربطی به فشارهای دیگر کشورها ندارد، زیرا مصر تولیدکننده و صادرکننده برق است.
منازعه آمریکا و ایران در دوره ترامپ بر وضعیت عراق و اوضاع امنیتی و سیاست عراق تاثیر گذاشته؛ لذا ما خواهان حل مشکل بین ایران و آمریکا با توافق بین طرفین هستیم. من معتقدم که در صورت توافق بین دو کشور، این به نفع دو طرف و منطقه خواهد بود
استقبال از مذاکرات وین
وزیر خارجه عراق در پاسخ به این سوال که آیا عراق نگران توافق بین ایران و آمریکا در وین است،گفت: نه، نگرانی وجود ندارد. اگر دو طرف از طریق گفت وگو و مذاکره به توافق برسند این چیز خوبی است. منازعه آمریکا و ایران در دوره ترامپ بر وضعیت عراق و اوضاع امنیتی و سیاست عراق تاثیر گذاشته؛ لذا ما خواهان حل مشکل بین ایران و آمریکا با توافق بین طرفین هستیم. من معتقدم که در صورت توافق بین دو کشور، این به نفع دو طرف و منطقه خواهد بود.
رابطه با دولت بایدن
فؤاد حسین در ارزیابی رابطه بغداد با دولت بایدن گفت که این رابطه در چارچوب روابط با یک کشور متحد است، آمریکا نقش مهمی در ائتلاف بین المللی برای سرنگونی رژیم سابق ایفا کرده است. آمریکاییها با قدرت در عراق حضور داشتند و حدود ۱۶۰ هزار نظامی در عراق داشت از این رو توافقنامهای امضا شد و به موجب آن آمریکایی ها خارج شدند اما در سال ۲۰۱۱ و با کنترل داعش بر مناطق مختلفی از کشور، سران عراق، خواستار کمک آمریکا برای جنگ با داعش شدند.
وی گفت که ائتلاف بینالمللی و کشورهای متعدد دیگر، نقش مهمی در مبارزه با داعش ایفا کردند. عراق به روابط با کشورهای غربی برای ساخت زیرساختهای خود در صنایع نفتی و زمینههای مختلف نیاز دارد. در عراق به دلیل جنگهای خارجی و همچنین جنگ داخلی همه زیرساختها ویران شده و این کشور به روی آوردن به جهان و ایجاد روابط خوب نیاز دارد از این رو روابط بغداد و واشنگتن خیلی قوی و مستحکم است.
حسین در پاسخ به سوالی در خصوص مقایسه دو دولت بایدن و ترامپ نیز گفت: طبعا تقاوت زیادی میان این دو دولت وجود دارد که من اکنون در صدد ارزیابی آن نیستم و این چیزی است که مورخان باید با مطالعه دوران ریاستجمهوری ترامپ و بایدن و تاثیر آن بر روابط عراق - آمریکا را بررسی کنند.
نگرانی از تحولات اوکراین
وزیر خارجه عراق درباره جنگ روسیه و اوکراین و تاثیر آن بر خاورمیانه گفت: ما از این وضعیت بسیار نگران هستیم، اگر این تحولات، خدای ناکرده به یک جنگ بزرگ تبدیل شود، یک جنگ جهانی آغاز میشود که ویرانی زیادی در اکثر مناطق جهان به بار خواهد آورد. این درگیری ممکن است منطقه عربی را نیز تحت تأثیر قرار دهد، روسیه یک کشور بزرگ است و منافع و نفوذ زیادی در منطقه دارد، آمریکا نیز یک ابرقدرت است در منطقه حضور دارد. اتحادیه اروپا نیز چنین است.
وی افزود: «به همین دلیل است که ما با گفتوگو با طرفهای مختلف به دنبال راههای مسالمتآمیز هستیم تا با مذاکره و گفتوگو وضعیت را اصلاح کنیم، وگرنه به حالت انفجار خواهیم رسید و دامنه این انفجار گسترش خواهد یافت و منطقه عراق، ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس از نظر جغرافیایی با این موضوع فاصله زیادی ندارد و از نظر اقتصادی نیز این درگیریها بر کشورهای مذکور تاثیر می گذارد. درگیری کنونی روسیه با غرب، اگر این تعبیر درست باشد، وضعیت انرژی، بازار نفت و قیمت آن را تحت تاثیر قرار داده است، اما این بدان معنا نیست که در صورت انفجار بحران، خطر به مناطق خلیج [فارس] نمی رسد. بنابراین گفتوگو بین این طرفها و حل مشکل از طریق گفتوگو و مذاکره به نفع منطقه و عراق که جزئی از این منطقه به شمار میرود، است».
فؤاد حسین تاکید کرد که به نفع منطقه نیست که جنگ شود، زیرا منطقه به ویژه عراق، در معرض جنگ بوده است. در واقع ما قربانی جنگ های مستمر هستیم و سه یا چهار نسل عراقی داریم که در جنگ به دنیا آمدهاند، در جنگ بزرگ شده اند، فرهنگ جنگ دارند و قربانی این جنگهایی شده اند که نزدیک به ۵۰ سال در عراق به طول انجامیده است. هم داخلی و هم خارجی! به همین دلیل است که ما مخالف جنگ وخشونت هستیم. ما با کشورهای همسایه مشکلات زیادی داریم، اما نه می خواهیم و نه به موضوع خشونت فکر میکنیم.
وی در ادامه بر ضرورت انتخاب گزینه گفتوگو و مذاکره تاکید کرد و گفت: «وقتی از این درگیری بزرگ بین یک کشور بزرگ و کشورهای دیگر یا سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) صحبت می کنیم، البته ترس زیادی در منطقه وجود دارد که به دلیل این درگیری آتشی رخ دهد و دامنه این آتش به منطقه ما نیز خواهد رسید، زیرا همانطور که گفتم کشورهای بزرگ مذکور، به دیگران نیاز خواهند داشت و کشورهای دیگر یا با آنها یا علیه آنها خواهند شد.. ورود کشورهای منطقه به این مناقشه دشوار خواهد بود..ما با بیطرفی مثبت میگوییم که راه حل در مذاکرات است. راه حل در گفتوگو است. راه حل استفاده از روش های دیپلماتیک است. راه حل خشونت نیست».