مقام آمریکایی: اقدامات اخیر ایران باعث مرگ برجام نمیشود
یک مقام ارشد آمریکایی، اقدام ایران در قطع فعالیت دوربینهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی را «برگشت پذیر» خواند.
در حالی که اقدامات ضد ایرانی دولت جو بایدن و ادامه کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران بزرگترین مانع مذاکرات وین شده است، یک مقام ارشد آمریکایی درباره اقدامات جبرانی اخیر ایران هشدار داده است.
نشریه انگلیسی «فایننشال تایمز» درباره اقدامات جبرانی اخیر ایران در واکنش به تداوم اقدامات خصمانه غربیها و سیاسی کاری آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدعی شد: «بحران بر سر دوربینها، تهدید پایان مذاکرات هستهای ایران را به دنبال دارد».
در گزارش فایینشال تایمز آمده است: «اندکی پس از امضای توافق هستهای مهم ایران با قدرتهای جهانی(برجام)، کارشناسان ناظر هستهای سازمان ملل (کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی) به سراسر این کشور سفر و دوربینهای نظارتی ضد دستکاری را در تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی نصب کردند».
این رسانه غربی ادامه داد: «این دستگاههای پیچیده برای توانایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی جهت اطمینان از پایبندی تهران به توافق ۲۰۱۵ حیاتی بودند. تا ژانویه ۲۰۱۶ آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که در حال جمعآوری و تجزیه و تحلیل "صدها هزار تصویری است که روزانه از دوربینها گرفته میشود" اما شش سال بعد، اختلاف بر سر این دوربینها، تلاشهای دیپلماتیک برای نجات توافق هستهای و تشدید تنشها بین رژیم اسلامی و غرب را تهدید میکند».
به روایت این رسانه غربی، «هفته گذشته، تهران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داد که تمام 27 دوربینی را که سازمان دیدهبان (آژانس بینالمللی انرژی اتمی) برای نظارت بر این توافق نصب کرده بود، حذف میکند که این اقدام تلافیجویانهای در قبال قطعنامه مورد حمایت غرب در انتقاد از ایران بود. این اقدام به شدت به توانایی آژانس برای نظارت بر برنامه جمهوری آسیب میزند و نگرانیها درباره نزدیکتر شدن تهران به غنیسازی اورانیوم به سطوحی که آن را قادر به تولید سلاح هستهای میکند را افزایش میدهد اگرچه ایران گفته است که نمیخواهد بمب تولید کند».
در ادامه این گزارش، فایننشال تایمز به سراغ «علی واعظ» عضو ارشد اندیشکده آمریکایی «گروه بحران» رفته و نظر او را درباره وضعیت جاری جویا شده است. وی مدعی شد: «ما در شرایطی هستیم که برای اولین بار است ایران توانایی انفجار، ظرفیت تولید مواد شکافت پذیر کافی برای (تولید) یک سلاح را دارد...ما در آغاز یک چرخه تشدید تنش به سمت باخت-باخت هستیم».
فایننشال تایمز در ادامه گزارش خود نوشت: «تحلیلگران بر این باورند که اقدام ایران در راستای افزایش اهرم فشار بر میز مذاکره پس از بیش از یک سال توقف تلاشهای دیپلماتیک با میانجیگری اتحادیه اروپا جهت احیای توافق طراحی شده است. در صورت شکست مذاکرات، انتظار میرود غرب اقدامات تنبیهی بیشتری را علیه ایران اعمال کند، که تنشها را تشدید میکند و خطر بی ثباتی جدیدی در منطقه را به دنبال خواهد داشت».
این نشریه انگلیسی نوشت: « بحران هستهای از زمانی که دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا به طور یکجانبه در سال ۲۰۱۸ از توافق کنار رفت و صدها تحریم را به عنوان بخشی از کارزار "فشار حداکثری" اعمال کرد، شدید شده است. یک سال پس از خروج ترامپ از توافق، ایران به شدت فعالیت هستهای خود را افزایش داد. رئیسجمهور جو بایدن قول داد در صورت بازگشت تهران به توافق، مجددا به توافق بپیوندد».
در ادامه گزارش آمده است: «هم ایران و هم آمریکا میگویند که میخواهند (مذاکرات برای احیای) توافق (برجام) را از خط پایان عبور دهند اما آنها نتوانستهاند در مورد مسائل باقیمانده به توافق برسند بهویژه درخواست تهران برای خروج سپاه پاسداران ایران از فهرست تروریسم».
فایننشال تایمز ادامه داد: «محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی ایران، روز پنجشنبه گفت که تهران برداشتن دوربینها و نصب سانتریفیوژهای جدید را آغاز کرده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی هنوز حدود 40 دوربین در ایران دارد، اما آنها معمولا مواد هستهای مانند اورانیوم را رصد میکنند، در حالی که 27 دستگاه نصب شده به عنوان بخشی از توافق، فعالیتهایی مانند ساخت قطعات سانتریفیوژ، مورد استفاده برای غنیسازی اورانیوم و تحقیق و توسعه را رصد میکنند».
در بخشی از گزارش فایننشال تایمز، یک مقام ارشد آمریکایی که نام و هویت او افشا نشده است، اظهاراتی را درباره اقدامات جبرانی ایران و قطع فعالیت دوربینهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی منتشر کرد.
این مقام «ارشد ایالات متحده» گفته که اقدامات اخیر ایران، ضربهای جدی بوده اما هنوز ضربه کشنده و مرگبار به توافق برجام نیست «برای اینکه تا این لحظه ( این اقدامات) برگشت پذیر است».
مقام ناشناس واشنگتن البته هشدار داد که هر چه دوربینها بیشتر خاموش بمانند، ورود مجدد به توافق سختتر خواهد بود. «اگر آنها (دوربینها را به زودی دوباره روشن نکنند) اقداماتی که باید انجام دهند تا به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطمینان کافی برای جبران شکاف اطلاعاتی بدهند، بازگشت به آن (توافق برجام) را بسیار دشوارتر خواهد کرد».