سرنوشت اردوغان در دست رای‌اولی‌های ترکیه

خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت: کمتر از ۱۲ ماه تا بزرگترین انتخابات تاریخ مدرن این کشور باقی مانده است، اکثریت ترک‌های جوان می‌گویند که خواهان تغییر هستند، اما تا حدودی تردید دارند که اپوزیسیون بتواند وضعیت شغلی، مدارس و آزادی‌هایی مانند آزادی بیان را بهبود بخشد.

طبق نظرسنجی‌ها، حدود ۱۲ درصد از کل رای‌دهندگان در انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی که برای ژوئن ۲۰۲۳ تعیین شده است، جوانانی هستند که طی رقابتی بسیار تنگاتنگ برای رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه و حزب حاکم "عدالت و توسعه" (AK) او سرنوشت‌ساز خواهند بود.

از میان چندین جوانان ترک از استانبول گرفته تا ناحیه آناتولی مرکزی که بین ۱۸ الی ۲۳ سال سن دارند، مصاحبه‌هایی انجام شده است و نتایج نشان می‌دهد که عدالت، مهاجرت، شغل و سیاست‌های شفاف اقتصادی از اولویت‌های اصلی آن‌ها به حساب می‌آیند.

داملا، دانشجوی ۱۹ ساله رشته تاریخ که از ذکر نام خانوادگی خود پرهیز کرد، گفت: «من کاملا با تصمیمی که گرفتم موافق نیستم اما فکر می‌کنم که از بین بد و بدتر، گزینه بد را انتخاب خواهم کرد و از اپوزیسیون حمایت می‌کنم.»

اگر چه این دانشجو با خانواده خود زندگی می‌کند و تفریحاتی زیادی انجام نمی‌دهد اما "وضعیت آشفته اقتصادی" و "افزایش تورم" از جمله مواردیست که هزینه‌های زندگی او را تحت تاثیر قرار داده است.

وی افزود: «احساسم این است که زندگی نمی‌کنم، فقط دارم تلاش می‌کنم که زنده بمانم.»

نظرسنجی‌ها متغیر هستند اما در عین حال نشان می‌دهند که رجب طیب اردوغان شکست خواهد خورد و حزب او کنترل پارلمان را از دست خواهد داد.

با این حال، یک ائتلاف غیررسمی اپوزیسیون، هیچ نامزدی را برای ریاست‌جمهوری معرفی نکرده است و همین امر باعث شده که برخی رای‌دهندگان جوان هنوز تصمیم خود را نگیرند. اردوغان اقتدارگرا از زمانی که در سال ۲۰۰۳ زمام امور را به دست گرفت، یک روند طولانی پیروزی را با خودش به همراه داشته است.

این رئیس‌جمهوری یک جامعه سنتی سکولار را در مسیر اسلام‌گرایانه حرکت داد و ترکیه را به یک قدرت نظامی منطقه‌ای تبدیل و از دادگاه‌ها برای "سرکوب مخالفان" استفاده کرد.

او اکنون به دلیل سیاست‌های اقتصادی غیرمتعارف خود با یک نبرد سخت انتخاباتی مواجه است؛ از جمله این موارد می‌توان به کاهش ارزش لیر و بالاترین سطح تورم (۷۸.۶۲ درصد) در ۲۴ سال اخیر اشاره کرد.

براساس داده‌های منتشر شده، حدود ۱۳ میلیون از ۶۲.۴ میلیون ترک متعلق به "نسل زد" (Generation Z) هستند که قرار است در این انتخابات شرکت‌ کنند. شش میلیون رای‌دهنده هم جزو رای اولی‌ها محسوب می‌شوند.

مورات گزیچی، رئیس شرکت نظرسنجی با همین نام (Gezici) اعلام کرد که رای‌دهندگان جوان به طور کلی از عملکر دولت ناراضی هستند اما خود را صرفا به ایدئولوژی‌های آن محدود نمی‌کنند و از طرفی هم به طور کامل به اپوزیسیون اعتماد ندارد.

وی افزود: نتایج نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که "نسل زد" که بین ۱۸ الی ۲۵ سال سن دارند به شدت با سرکوبی که علیه سبک زندگی، آزادی بیان و رسانه اعمال می‌شود، مخالف هستند. ۸۰ درصد از این نسل به حزب "عدالت و توسعه" رای نخواهند داد.

یوسف، شهروند ۱۸ ساله و یک رای‌اولی دیگر گفت: اکثر اقتصادهای جهان به دلیل ویروس کرونا و جنگ در اوکراین دوره سختی را سپری می‌کنند. من فکر می‌کنم شخصی که کشور ما را در حال حاضر رهبری می‌کند، مناسب‌ترین و بهترین رهبر جهان است... من به حزب "عدالت و توسعه" رای خواهم داد زیرا آن‌ها برنامه‌هایی برای آسایش مردم دارند. شاید وضعیت اقتصاد خوب نباشد اما این چیزی است که در همه کشورها رخ داده.

نتایج تحقیقات «مهمت علی کولات»، رئیس شرکت مشاوره MAK نشان می‌دهد که ۷۰ درصد از سنین ۱۸ الی ۲۹ سال از اپوزیسیون حمایت می‌کنند.

وی افزود: افراد جوان خواستار تغییر هستند. افراد جوان اقتصاد خود را با سایر کشورهای خارجی مقایسه می‌کنند، در حالیکه رای‌دهندگان سن‌بالاتر به مسائل زیرساختی مثل جاده‌ها و بیمارستان‌ها بیشتر توجه می‌کنند.

همچنین داده‌های رسمی نشان می‌دهد که نرخ بیکاری جوانان ترکیه در ماه آوریل به ۲۰ درصد رسیده است.