۲.۵ ثانیه طلایی که محافظان شینزو آبه درماندند

تیمی متشکل از ۸ کارشناس خبره ژاپنی و بین‌المللی می‌گویند ۲.۵ ثانیه بین شلیک اول و دوم اهمیت زیادی داشته و اگر در این فاصله محافظان خود را سپر می‌کردند یا شینزو آبه را از صحنه خارج می‌کردند، می‌توانستند جان نخست‌وزیر پیشین را نجات دهند.

عدم موفقیت در محافظت از شینزو‌آبه دستکم در برابر شلیک دوم نتیجه نقص در پروتکل‌های امنیتی تیم حفاظت بوده‌ است.

برای بررسی میزان تدابیر امنیتی حین سخنرانی آقای آبه، خبرگزاری رویترز علاوه بر مصاحبه با کارشناسان مسایل امنیتی با ۶ شاهد عینی حادثه نیز گفتگو کرده و ویدئوهای مختلف صحنه ترور را که از زوایای گوناگونی گرفته شده بودند، بازبینی کرده است.

۸ ژوئیه در شهر نارا مردی با سلاحی‌دست‌ساز از پشت‌سر آقای آبه را هدف قرار داد. ضارب ۴۱ ساله در بی‌توجهی تیم حفاظت بدون اینکه چک شود موفق شده بود در حالیکه سلاح حمل می‌کرد خود را به نزدیکی نخست وزیر سابق ژاپن برساند.

کنث بم‌بیس، رئیس یک موسسه تامین امنیت که از جمله امنیت جو بایدن را در زمان نامزدی ریاست‌جمهوری برعهده داشته، در این‌باره می‌گوید: «محافظان باید مهاجم را می‌دیدند که بسیار عمدی و مشخص از پشت به سمت نخست‌وزیر می‌رفت. آنها باید بلافاصله وارد عمل می‌شدند».

نخستین گلوله از فاصله تقریبا ۷ متری از پشت به شینزو آبه شلیک شد که البته به خطا رفت. این درحالی‌بود که یاماگامی، گلوله دوم را این‌بار از فاصله تقریبا ۵ متری شلیک کرد. 

جان سالتیس یکی ازافسران سابق سی‌آی‌ای می‌گوید: «تیم حفاظت هیچگونه حلقه امنیتی متحدالمرکزی به‌دور آبه درست نکرده بود و هیچگونه کنترلی بر جمعیت اعمال نمی‌شد.»

واحد پلیس نارا که مسئولیت تامین امنیت شینزو آبه را در این شهر برعهده داشته در پاسخ به رویترز به این جمله که این اداره «متعهد به شناسایی کامل مشکلات امنیتی» در جریان حفاظت از نخست وزیر پیشین است اکتفا و از ارائه توضحیات بیشتر خودداری کرد.

مشاهده ویدئوهای ترور نشان‌ می‌دهد که شینزوآبه بعد از شلیک نخست برمی‌گردد و به شانه چپش نگاه می‌کند. دو نفر از محافظان سعی می‌کنند خود را بین او و فرد تیرانداز حائل کنند. یکی از این دو یک کیف سیاه را بالا می‌آورد و ۲ محافظ دیگر هم به سمت ضارب می‌دوند که از لابلای دود در حال نزدیک‌تر شدن است. لحظاتی بعد بادیگاردها موفق به کنترل و دستگیری تیرانداز می‌شوند. 

میتسورو فوکودا، استاد مدیریت بحران و تروریسم در دانشگاه نیهون در باره نحوه واکنش تیم حفاظت می‌گوید: «کار آن‌ها اشتباه بود. به‌جای اینکه دنبال فرد تیرانداز می‌دودیدند باید به آبه نزدیک می‌شدند و از او حفاظت می‌کردند.»

یاسوهیرو ساساکی، یک پلیس بازنشسته که این‌روزها در کار تامین امنیت میهمانان ویژه فعال است می‌گوید:‌ «امنیت به اندازه کافی بود اما اصلا احساس خطر نمی‌شد. همه‌شان مبهوت شده بودند و هیچکس به سمت‌ جایی که آبه بود نرفت.»

آژانس ملی پلیس ژاپن که بر کار نیروهای پلیس محلی نظارت دارد می‌گوید کشته شدن آبه نتیجه ناکامی پلیس در انجام مسئولیت‌هایش بوده است.

این نهاد می‌گوید تیمی را جهت بازبینی تدابیر امنیتی و‌حفاظتی تشکیل داده تا با اتخاذ تدابیر مشخص عینی از وقوع حوادثی مشابه در آینده جلوگیری شود.

آژانس پلیس ملی ژاپن در پاسخ به رویترز گفت :«ما تشخیص دادیم که مشکلات نه تنها مربوط به نحوه واکنش در صحنه ترور از قبیل نحوه استقرار پرسنل و پروتکل های اصلی امنیتی، بلکه در نحوه مشارکت آژانس پلیس ملی در این ماجرا نیز بوده است.»

آیا امکان جلوگیری از وقوع این حادثه وجود داشت؟

کیوچی ایتو که پیشتر در پلیس توکیو خدمت کرده و اکنون یک مشاور امنیتی است با بررسی ویدئوها حضور ۴ محافظ را در داخل محوطه ای که با نرده های امنیتی جدا شده بود، تایید می‌کند. ماموران محلی هم وجود همین تعداد مامور را در زمان سخنرانی شینزوآبه گزارش داده بودند.

جالب اینجاست که زمانیکه نخست وزیر پیشین برای ایراد سخنرانی به سمت جایگاه می رود ضارب او در تصاویر در کنار سایر حضار پشت سر آبه در حال تشویق او دیده می‌شود. طبق تصاویر ضبط شده وقتی یاماگامی شروع  به راه رفتن پشت شینزوآبه می کند، هیچ محافظی مانع او نمی‌شود.

یکی از اعضای تیم امنیت دیپلماتیک ایالات متحده معتقد است که آبه باید حتما یک محافظ شخصی می‌داشت که نزدیک او بود و می‌توانست او را از معرکه به‌در کند. این مقام امنیتی که از دیپلمات‌های ارشد و مقامات خارجی حفاظت می‌کند می‌گوید :«باید یقه یا حتی کمربندش را میکشیدیم و با بدن خودمان جلو او سپر درست می‌کردیم و در نهایتا دورش می‌کردیم.»

کاتسوهیکو ایکدا که تیم امنیت نشست گروه ۸ را در سال های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۸ رهبری کرده بر این باور است که اگر فاصله تیم حفاظت با آبه بقدری کم بود که می‌توانستند در عرض یک یا در نهایت دو ثانیه خود را به او برسانند، وضعیت بسیار متفاوت می‌شد.»

ایتو، پلیس سابق معتقد است اگر محافظان بقدر کافی هوشیار می‌بودند و بین آن‌ها ارتباط سریع و مستمری برقرار بود، می‌توانستند ضارب را متوقف کنند.

این افسر سابق می‌گوید حتی اگر موفق به متوقف کردن ضارب قبل از حمله هم نشده بودند فاصله بین شلیک اول و دوم بقدری بود که آنها یقینا می‌توانستند از آن جلوگیری کنند. بنابراین اگر از شینزو آبه درست محافظت شده بود او الان زنده بود.