سفر اردوغان به 3 کشور حاشیه خلیج فارس چه نتایجی می تواند داشته باشد؟/ بستر موجود برای آنکارا سرشار از گل رز نیست!

"رجب طیب اردوغان" رئیس جمهور ترکیه به زودی سفری به کشور‌های حاشیه خلیج فارس خواهد داشت که بازدید از عربستان سعودی، قطر و امارات را شامل می‌شود. ترکیه روابط متفاوتی با هر یک از این کشور‌ها دارد و منافع اقتصادی و نگرانی‌های سیاسی مشترک با آنان دارد.

به گزارش عرب نیوز، پس از دیدار ماه گذشته "مهمت شیمشک" وزیر دارایی ترکیه و "جودت یلماز" معاون رئیس جمهور از امارات احتمالا اولین سفر اردوغان به آن کشور خواهد بود. امارات اولین کشوری بود که آن‌ها پس از تشکیل کابینه جدید اردوغان سفر کردند.

یک هیئت عالی رتبه اماراتی سفر متقابلی را انجام داد تا زمینه برای سفر آتی اردوغان فراهم شود که احتمالا منجر به امضای چندین قرارداد بین آنکارا و ابوظبی به ویژه در زمینه همکاری سرمایه گذاری خواهد شد. آخرین سفر اردوغان به امارات در فوریه سال گذشته و پس از ایجاد روابط نزدیک بین دو کشور صورت گرفته بود.

محور گفتگو‌های دو روزه هیئت‌های ترکیه و امارات در مورد انرژی‌های تجدیدپذیر، حمل و نقل، دفاع و تجارت بود. امارات ممکن است علاقمند به سرمایه گذاری در پروژه متروی استانبول و قطار سریع السیر بین استانبول و آنکارا باشد.

آنکارا در ماه مارس توافق نامه‌ای را برای افزایش دو برابری حجم تجارت خود با امارات امضا کرد که بر روابط اقتصادی رو به رشد بین دو کشور تاکید کرده بود. ترکیه و امارات متحده عربی پس از انتخابات ترکیه، توافق نامه تجارت آزاد را به منظور افزایش تجارت به ۴۰ میلیارد دلار در پنج سال آینده به تصویب رساندند. امارات ممکن است تا ۳۰ میلیارد دلار در ترکیه سرمایه گذاری کند و هم چنین هدفی برای افزایش دو برابری صادرات ترکیه به امارات از ۵ میلیارد دلار به ۱۰ میلیارد دلار را تعیین کرده است.

هدف دولت ترکیه جذب ۲۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری از کشور‌های حاشیه خلیج فارس با استفاده از روش‌هایی از جمله خصوصی سازی و تملک است. "عبدالقادر اورال اوغلو" وزیر حمل و نقل و زیرساخت ترکیه اعلام کرده که آن کشور در حال مذاکره با کشور‌های عربی خلیج فارس برای فروش حقوق بهره برداری بندر آلسانجاک در شهر ازمیر در دریای اژه است که اولین معامله بزرگ در مسیر جذب سرمایه گذاری خارجی برای ترکیه خواهد بود. او فاش نکرد که کدام کشور حوزه خلیج فارس می‌تواند خریدار حق بهره برداری از آن بندر باشد.

کشور‌های حاشیه خلیج فارس به عنوان نامزد‌های بالقوه برای پر کردن شکاف سرمایه گذاری در ترکیه ظاهر شده اند امری که باعث سفر اردوغان به آن کشور‌ها شده است. این سفر احتمالا پس از نشست سران ناتو در لیوانی در تاریخ ۱۱ و ۱۲ جولای صورت خواهد گرفت. شیمشک بدون ارائه جزئیات بیش‌تر اشاره کرده که برخی از معاملات سرمایه گذاری بین دو کشور انجام خواهد شد. سفر وی به امارات "سازنده" توصیف شد و موضوعات مورد بحث در جریان آن سفر در جریان بازدید اردوغان از امارات نهایی خواهد شد.

انتصاب شیمشک از سوی سرمایه گذاران خلیج فارس مورد استقبال قرار گرفت و آنان این تصمیم اردوغان را اقدامی بازار پسند قلمداد کردند. او نقشی کلیدی در سیاست‌های "عقلانی" ایفا کرده است و وعده داده که قابلیت پیش بینی پذیری را به اقتصاد ترکیه بازگرداند. این همان چیزی است که کشور‌های خلیج فارس به دنبال آن هستند.

شیمشک دارای ارتباطات تجاری قوی در کشور‌های حاشیه خلیج فارس است و در تلاش بوده تا از این طریق به ترکیه کمک کند تا راهی برای خروج ترکیه از وضعیت اقتصادی ناخوشایند فعلی بیابد. در نتیجه، موفقیت سفر‌های دیپلماتیک اخیر، قطر، امارات و عربستان سعودی ارز خارجی را از طریق قرارداد‌های سوآپ و سپرده‌های مستقیم در اختیار بانک مرکزی آن کشور قرار می‌دهند.

ترکیه کشور‌های خلیج فارس را شرکای کلیدی در عرصه‌هایی مانند تجارت، اقتصاد، انرژی و دفاعی می‌داند. با این وجود، معاملات اقتصادی و فرصت‌های تجاری تنها نیروی محرکه سیاست ترکیه برای تقویت روابط با آن کشور‌ها نیستند. نگرانی‌های امنیتی منطقه‌ای و جو عادی سازی دیپلماتیک روابط نیز آنکارا را وادار کرده تا روابط خود را با کشور‌های حاشیه خلیج فارس به مسیر عادی بازگرداند.

مهم‌تر از همه آن که جو ایجاد شده بر اثر عادی سازی روابط دیپلماتیک به ترکیه اجازه داد تا از زیر بار چهره کشوری عجیب و غریب در منطقه خلاص شود، زیرا در را برای برقراری مجدد روابط با دشمنان منطقه‌ای سابق خود به ویژه مصر باز کرد. آنکارا و قاهره در هفته جاری برای اولین بار در یک ده گذشته سفرای خود را مبادله کردند تا روابط عادی دیپلماتیک را احیا نمایند. این اقدام از سوی عربستان سعودی و امارات متحده عربی به عنوان گامی مهم برای کمک به ثبات منطقه مورد استقبال قرار گرفت.

منافع اقتصادی متقابل و نگرانی‌های سیاسی احتمالا روابط ترکیه با کشور‌های خلیج فارس را تقویت می‌کند، زیرا ترکیه به دنبال تنوع بخشیدن به شرکای اقتصادی خود، مقابله با تهدیدات امنیتی و ارتقای موقعیت خود در منطقه است. با این وجود، بستر موجود برای آنکارا سرشار از گل رز نیست آنکارا باید خط باریکی را با بازیگران مختلف دنبال کند و همزمان جاه طلبی‌های منطقه‌ای و اهداف اقتصادی داخلی خود را نیز تعقیب نماید.