«جهنم روی زمین است»؛ روایت حاضران در بزرگترین مرکز درمانی غزه

در ساعات اولیه صبح شنبه انبوهی از پزشکان و بیماران بر فراز انبوهی از بتون و آوار کیلومترها در خیابان‌های ویران شده شهر غزه قدم زدند و مجبور شدند با پای پیاده از بیمارستان‌های باقیمانده خود خارج شوند. پزشکان گفتند که می‌ترسند بیماران بدحال را در شهری پشت سر بگذارند که اکنون عمدتاً به ویرانه تبدیل شده و توسط نیروهای اسرائیلی اشغال شده است.

به گزارش  گاردین، «ویلیام شومبورگ» رئیس کمیته بین المللی صلیب سرخ در غزه با توصیف آن چه از زندگی در داخل آن شهر باقی مانده می‌گوید: «این اساسا جهنم روی زمین است». برای چندین هفته ده‌ها هزار نفر از ساکنان غزه امیدوار بودند که پناه بردن به بیمارستان‌های آن شهر بتواند امنیت‌شان را تامین کند زیرا غزه در حال تحمل بمباران‌های فزاینده اسرائیل بوده است. با این وجود، با نزدیک شدن نیروهای اسرائیلی به بزرگترین بیمارستان غزه یعنی دارالشفاء هزاران نفر همراه با کادر پزشکی آواره شدند و در خیابان‌های ویران شده به سمت جنوب آن منطقه حرکت کردند.

وزارت بهداشت فلسطین در غزه اعلام کرد که نیروهای اسرائیلی صبح شنبه سه روز پس از حمله به آن مرکز خواستار تخلیه بیمارستان الشفاء شدند. پزشکان گفتند که به آنان گفته شده که یک ساعت فرصت دارند تا بیمارستان را که پیش‌تر مرکز اصلی سیستم پزشکی غزه بود تخلیه کنند. سربازان اسرائیلی با تک تیراندازهایی که در اطراف آنجا مستقر بودند در مجتمع گشت‌زنی می‌کردند. «عدنان البرش» متخصص ارتوپدی که در ساعات اولیه روز شنبه الشفاء را ترک کرد، می‌گوید: «ما صدای ناله مجروحان را می‌شنیدیم اما نمی‌توانستیم کمک کنیم. بیماران در حال مرگ بودند. با این وجود، ما را مجبور کردند که بیمارستان را ترک کنیم. اجساد را می‌دیدم. بیمارستان ویران شد. بدون آب، بدون اکسیژن و بدون دارو».

ده‌ها مجروح روی زمین آغشته به خون روی زمین کاشی شده دراز کشیده بودند، برخی را روی برانکارد گذاشته بودند در حالی که دو کودک روی زمین نشسته بودند و مرد سومی سعی می‌کرد برخی از زخم‌های آنان را پانسمان کند. وزارت بهداشت غزه اعلام کرده که ۵۳۰ بیمار همراه با پزشکان مجبور به تخلیه بیمارستان شدند اما پنج پزشک موافقت کردند که با ۱۲۰ نفر از بدترین مجروح شدگان باقی بمانند. ۳۰ نوزاد نارس از ۳۹ نوزاد نارس که یکشنبه گذشته از بخش نوزادان خارج شده بودند یک هفته بیرون از انکوباتورهای خود زنده مانده بودند و در یکی از اتاق‌های عمل الشفاء برای گرم ماندن در صف انتظار بودند.

کارکنان پزشکی گفتند که با همکاری کمیته بین المللی صلیب سرخ در حال تلاش برای یافتن راهی به منظور نجات نوزادان هستند. «احمد المخللاتی» جراح می‌گوید: «بسیاری از بیماران نمی‌توانند بیمارستان را ترک کنند زیرا در تخت‌های آی سی یو یا انکوباتورهای نوزاد هستند. من به همراه پنج پزشک دیگر با ۱۲۰ بیمار در بیمارستان الشفاء می‌مانیم زیرا آنان به دلیل شرایط سلامتی خود نمی‌توانند آنجا را ترک کنند».

حمله به الشفاء بزرگترین مرکز پزشکی غزه از ساعاتی پیش از صبح چهارشنبه با ورود تانک‌های اسرائیلی به منطقه آغاز شد. برای بیش از ۱۲ ساعت کماندوهای اسرائیلی در بخش اورژانس و جراحی بیمارستان پرسه می‌زدند. به گفته شاهدانی که با شبکه‌های خبری بی‌بی سی و الجزیره صحبت کردند نیروهای اسرائیلی با استفاده از بلندگو از مردان ۱۶ تا ۴۰ساله خواستند که وارد حیاط بیمارستان شوند و سپس آنان را پس از بازرسی بازداشت می‌کردند و به مکانی نامعلوم می‌بردند. پزشکان داخل بیمارستان بعدا گزارش دادند که نیروهای اسرائیلی اسکنرهای تشخیص چهره را در خروجی‌های بیمارستان قرار داده اند.

مقام‌های اسرائیلی مدت‌ها مدعی شده بودند که حماس از بخش زیرین تاسیسات پزشکی از جمله یک مرکز فرماندهی در پناهگاه‌های زیر بیمارستان الشفاء به فعالیت ادامه می‌دهد

الشفاء تنها بیمارستان شهر غزه نیست که مجبور به تخلیه شده است. در بیمارستان قدس آمبولانس‌های هلال احمر فلسطین در اوایل هفته گذشته پس از بازگشت اولیه به دلیل گلوله باران شدید اطراف بیمارستان توانستند تعدادی از بیماران و کارکنان را از بیمارستان تخلیه کنند.

هلال احمر فلسطین روز پنجشنبه فیلمی از ۱۴۰۰۰ نفری که در آنجا پناه گرفته بودند را به اشتراک گذاشت که در حال عبور از ساختمان‌های بمباران شده و انبوهی از آوار بودند در حالی که تقریبا ۱۱ کیلومتر راه می‌رفتند. در بیمارستان الاهلی عرب در شرق شهر غزه تنها بیمارستانی که می‌توانست در بخش عمده روزهای هفته گذشته بیماران جدید را پذیرش کند پزشکان گفتند که دیگر امکان انجام عمل‌های جراحی نجات بخش وجود ندارد و مجبور به تخلیه بیمارستان شده اند.

«غسان» جراح فلسطینی می‌گوید از زمانی که الشفاء محاصره شد و عملا به عنوان یک بیمارستان دچار فروپاشی شده بود همه مجروحان به بیمارستان الاهلی می‌رفتند.

او می‌گوید: " بنابراین، در آن دوره شش روزه تا ساعات اولیه صبح پنجشنبه پذیرش بیش از ۵۰۰ مجروح را انجام دادیم و به طور مستقیم مشغول عملیات بودیم. گاهی اوقات این کار را تا پاسی از شب برای ۲۰ ساعت متوالی انجام می‌دادیم. در ساعات اولیه صبح پنجشنبه آخرین مورد را به اتمام رساندیم و به ما گفتند که این یعنی آخرین بیهوشی است و اتاق‌های عمل دیگر توانایی انجام هیچ نوع جراحی را ندارند. تصمیم گرفتیم صبح پنجشنبه بیمارستان را تخلیه کنیم حداقل اتاق‌های عمل را تخلیه کنیم و سایر بخش‌های بیمارستان را به عنوان پایگاه کمک‌های اولیه نگه داریم زیرا دیگر نمی‌توانستیم بیماران را عمل کنیم.

این یک فروپاشی کامل سیستم بهداشتی است. با تعطیلی دوره‌ای دو شرکت تلفن فلسطینی فعال در غزه به دلیل کمبود سوخت وضعیت وخیم‌تر شده و منجر به قطعی مکرر ارتباطات شده است. آمبولانس‌ها نمی‌توانند با بیمارستان‌ها ارتباط برقرار کنند و مردم نمی‌توانند با آمبولانس تماس بگیرند. من افرادی را می‌شناسم که کیلومترها تا بیمارستان راه رفته‌اند تا مکان بمباران را به خدمه پزشکی اطلاع دهند".

مقام‌های اسرائیلی مدت‌ها مدعی شده بودند که حماس از بخش زیرین تاسیسات پزشکی از جمله یک مرکز فرماندهی در پناهگاه‌های زیر بیمارستان الشفاء به فعالیت ادامه می‌دهد. حماس و کارکنان بیمارستان شفا این موضوع را تکذیب کردند. ناظران خاطرنشان کردند که اسرائیل با یورش به بیمارستان‌ها شواهدی از فعالیت حماس را به دست آورد اما آن شواهد نشان ندادند که الشفاء به عنوان مرکز فرماندهی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

ارتش اسرائیل بعدا فیلمی از دهانه تونلی منتشر کرد که به گفته آن تشکیلات در زیر بیمارستان قرار داشت و هم چنین تصاویری از یک کلاچ سلاح‌های خودکار و لباس نظامی که به گفته آنان در داخل یک دستگاه در مجتمع بیمارستانی پیدا شده بود را به نمایش گذاشت. آنان هم چنین تصاویری از چهار تفنگ خودکار، مهمات و تجهیزاتی مانند چاقو و واکی تاکی منتشر کردند که به گفته‌شان در بیمارستان قدس کشف شده است.

یکی از پژوهشگران گروه بین المللی بحران می‌گوید: «ارتش اسرائیل چیزهای مختلفی را کنار یکدیگر قرار می‌دهد اما این شواهد قانع کننده نیستند. بسیار دشوار است که بفهمیم ارتش اسرائیل چه می‌کند چرا موضوع الشفاء را تا این اندازه مطرح کرد و بعد اساسا هیچ چیز قانع کننده‌ای ارائه نکرد. من فکر می‌کنم درک آن برای هر فردی دشوار است و در سطح عمومی در عرصه روابط عمومی این صرفا یک فاجعه بوده است».

در حالی که هزاران نفر مجبور به فرار از بیمارستان‌های غزه با پای پیاده شدند تیم‌های هلال احمر فلسطین برای تیم‌های پزشکی اورژانسی خود که در بیمارستان الاهلی در میان بمباران شدید و تیراندازی سربازان اسرائیلی محاصره شده بودند درخواست کمک کردند. در الشفاء پس از تخلیه بیمارستان فقط پنج پزشک برای مراقبت از ۳۰ نوزاد نارس و تعداد زیادی از بیمار بدحال در میان ویرانه‌های متروک شهر غزه باقی ماندند.