اسرائیل چگونه می‌خواهد جنگ علیه حماس را بدون برانگیختن دوباره خشم بین‌المللی، از سربگیرد؟

واشنگتن پست نوشت: اسرائیل با یک معضل دردناک و احتمالا بحث برانگیز روبروست و آن اینکه ارتش اسرائیل چگونه می‌خواهد پس از پایان وقفه بشردوستانه جنگ، دوباره درگیری را آغازکند تا به هدف اعلام شده اش یعنی از بین بردن قدرت سیاسی حماس دست یابد.

 جشن روز جمعه به مناسبت آزادی ۱۳ زن و کودک اسرائیلی نگرانی مقامات ارشد تل آویو در مورد آینده جنگ را پنهان نکرد. اسرائیل به دنبال بازپس گیری ۲۴۰ گروگان و همچنین سرکوب حماس است که اکثر این گروگان‌ها را در اختیار دارد. یک مقام ارشد اسرائیلی در مصاحبه‌ای در آستانه آزادی گروگان‌ها گفت: «این تلخ است. من به کسانی فکر می‌کنم که فردا آزاد نمی‌شوند».

اسرائیل امیدوار است که این دور از مبادله گروگان‌ها که شامل آزادی زنان و نوجوانان فلسطینی زندانی در اسرائیل نیز می‌شود، تا زمان آزادی تمام حدود ۱۰۰ زن و کودک اسرائیلی که در غزه نگهداری می‌شوند، تمدید شود. این مقام ارشد گفت: «در این برهه از زمان، اسرائیل بر آزادی همه ۱۰۰ زن و کودک متمرکز شده است». بسط بیشتر این روند به نحوی که موجب آزادی بیش از ۱۰۰ گروگان مرد (اعم از نظامی و غیرنظامی) شود، بسیار دشوارتر خواهد بود. این احتمالا به معنای آغاز مجدد جنگ در آینده نزدیک است.

این مقام ارشد اسرائیلی گفت: «مرحله بعدی درگیری با شدت بالا خواهد بود. ارتش اسرائیل مصمم است به مرحله بعدی جنگ برود. ما هنوز در مرحله تثبیت نیستیم.» وی در پاسخ به سوالی درباره احتمال اینکه این حمله مجدد اسرائیل انتقادات بین المللی را به دنبال داشته باشد، پاسخ داد: «ارتش و مردم اسرائیل عزم قوی دارند که دیگر نمی‌توانیم با حکومت حماس بر غزه کنار بیاییم».

نکته اصلی اینجاست: اسرائیل در حالی به دنبال از سرگیری حمله به غزه است که فشار بین المللی برای آتش بس دائمی افزایش یافته است. به عنوان مثال، ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت خارجه قطر، روز پنجشنبه در دوحه به خبرنگاران گفت: «البته هدف ما این است که این توافق، به یک آتش بس پایدار ختم شود». قطر میانجی اصلی اسرائیل و حماس در مذاکرات آزادی گروگان‌ها بوده است.

اسرائیل بار‌ها در جنگ‌های گذشته با معضلات مشابهی مواجه شده است و قبل از اینکه ارتش اسرائیل به این نتیجه برسد که مأموریت خود را به پایان رسانده، فشار دیپلماتیک برای توقف جنگ افزایش می‌یابد. در جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳، اسرائیل ارتش سوم مصر را در سمت شرق کانال سوئز به دام انداخته بود و تنها با مداخله هنری کیسینجر، وزیر خارجه وقت ایالات متحده، متوقف شد. در محاصره بیروت در سال ۱۹۸۲، اسرائیل در برابر درخواست‌های مکرر برای آتش بس مقاومت کرد و سرانجام با توافق امریکا موافقت کرد که به یاسر عرفات، رئیس سازمان آزادی بخش فلسطین اجازه داد تا شهر را با نیروهایش ترک کند.

شاید مرتبط‌ترین نمونه از وقفه و شروع مجدد جنگ، نبرد سال ۲۰۱۴ اسرائیل و غزه، موسوم به «عملیات تیغه حفاظتی» است. اسرائیل در آن جنگ به غزه حمله کرد تا تونل‌های حماس را تخریب کند و مانع شلیک راکت‌های حماس به سمت اسرائیل شود. حمله اسرائیل در ۷ ژوئیه آغاز شد و قبل از رسیدن به یک آتش بس پایدار در ۲۶ اوت، آتش بس‌های موقت و کوتاه مدتی در روز‌های ۱ اوت، ۱۰ اوت، ۱۳ اوت و ۱۹ اوت با میانجیگری ایالات متحده و مصر، به دست آمد.

علیرغم تمام ویرانی‌هایی که این جنگ اخیر برای غیرنظامیان فلسطینی به بار آورده، مبارزان حماس به خوبی در زیر زمین مستقر هستند. عملیات اسرائیل برای پاکسازی شمال غزه از نیرو‌های حماس تمام نشده و عملیات در جنوب غزه نیز هنوز به صورت کامل شروع نشده است. یکی دیگر از مقامات اسرائیلی گفت، شبکه تونل حماس «بیشتر از آنچه ما فکر می‌کردیم توسعه یافته است» و حداقل ۶۰۰ چاه تونل تنها در شمال غزه کشف و مسدود شده است.

مرحله بعدی جنگ احتمالا شامل حملات سنگین به خان یونس و دیگر مقر‌های حماس در جنوب غزه خواهد بود. اما مقامات اسرائیلی امیدوارند که در این مرحله، کمک‌های بشردوستانه بین المللی بیشتری به غزه وارد شود تا علاوه بر کاهش رنج غیرنظامیان فلسطینی، انتشار تصاویر وحشتناک از غزه که اعتراضات جهانی را در شش هفته اول جنگ به همراه داشته، کمتر شود.

حماس و ارتش اسرائیل بدون شک از این وقفه برای استراحت و تجدید قوا استفاده خواهند کرد. یک مقام اسرائیلی گفت: «وقفه باعث می‌شود نیرو‌های ما برای مرحله بعدی جنگ آماده‌تر شوند».

پس از وقفه فعلی، اسرائیل باید تصمیمات سختی در مورد تعداد نیرو‌های عملیاتی ارتش اسرائیل بگیرد. پس از حمله حماس در ۷ اکتبر، اسرائیل حدود ۳۰۰ هزار نیروی ذخیره را فراخواند و این باعث شد اقتصاد اسرائیل به شدت از استعداد‌های جوان تهی شود. برخی از نیرو‌های ذخیره غیر ضروری ممکن است به مشاغل غیرنظامی خود بازگردانده شوند.

مقام اسرائیلی تاکید کرد که نابودی حماس یک نگرانی اساسی است. او گفت: «این درک وجود دارد که از منظر اقتصادی، ما باید در جنگ پیروز شویم. هزینه‌های جنگ، نسبت به منافع بلندمدت مردم که به زندگی امن باز می‌گردند، یک هزینه کوتاه مدت است».

در حوزه سیاسی-نظامی، یکی از سخت‌ترین کارها، پیشروی نیرو‌ها در برابر رگبار رسانه‌ای برای توقف درگیری است. پس از شادی از آزادی گروگان‌ها در روز‌های آینده، اسرائیل با این چالش دشوار روبرو خواهد شد که چگونه کاری را که علیه حماس آغاز کرده است بدون برانگیختن دوباره خشم بین المللی، به پایان برساند.