الکسی ناوالنی کیست؟/ واکنش ها به مرگ مخالف سرسخت پوتین

 ناوالنی پس از گذراندن دوره درمان مسمومیتش در کشور آلمان ۱۷ ژانویه ۲۰۲۱ به روسیه بازگشت و در فرودگاه دستگیر شد و به اتهام اختلاس به سه سال و نیم زندان محکوم شد، او در دادگاه پرونده اختلاس علیه خود را نادرست خواند و اتهامات را رد کرد. 

به گزارش زی‌سان، الکسی ناوالنی ۴۷ ساله که دشمن شماره یک ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه محسوب می‌شد در حال گذراندن حکم ۱۹ سال زندان به اتهام داشتن یک بنیاد ضدفساد بود که دستگاه قضایی روسیه آن را یک «سازمان افراطی» خوانده و فعالیتش را غیرقانونی اعلام کرده است. 

بیشتر بخوانید: 

• بایدن: پوتین مسئول مرگ ناوالنی است
• وزیر امور خارجه آمریکا: مرگ ناوالنی تنها تاکیدی بر ضعف و پوسیدگی در قلب سیستم پوتین است/ روسیه مسئول است
• رئیس‌جمهور اوکراین، پوتین را مسبب مرگ ناوالنی خواند
• انگلستان پوتین را مسئول مرگ ناوالنی دانست
• مرگ الکسی ناوالنی، مخالف اصلی ولادیمیر پوتین در زندان

فعالیت‌های سیاسی الکسی ناوالنی

عمده فعالیت‌های سیاسی اجتماعی او از سال ۲۰۰۹ آغاز شد. در سال ۲۰۱۰ در یک رای‌گیری اینترنتی که برای نامزدی شهرداری مسکو انجام شد وی توانست ۴۵ درصد آراء را به خود اختصاص دهد. در نوامبر ۲۰۱۰ گزارشی را در بلاگ خود که بنام «ژورنال زنده» نام دارد منتشر کرد و طی آن مدعی شد که رؤسای شرکت ترانس‌نفت مبلغ ۴ میلیارد دلار در جریان احداث خط لوله شرق سیبری دزدیده‌اند.

در دسامبر ۲۰۱۱ و در ماه‌های فوریه و مارس ۲۰۱۲ او به همراه دیگر رهبران معترض، تظاهرات وسیعی در شهر مسکو علیه روند انتخابات و نامزدی پوتین در این انتخابات براه انداخت. او همچنین همکار نزدیک پوتین یعنی ایگور شوالوف را متهم کرد که از شرکت‌های متعلق به رومن آبراموویچ و آلیشر عثمانف مبلغ ده‌ها میلیون دلار دریافت کرده است. پس از انتخاب پوتین مجدداً تظاهرات وسیعی را در میدان پوشکین به همراه دیگر ناراضیان برگزار کردند که باعث دستگیری و زندانی شدنش بمدت ۱۵ روز گردید. سازمان عفو بین‌الملل او را «زندانی برای ابراز عقیده» نام‌گذاری کرد. 

در ژولای ۲۰۱۳ برای انتخاب شهردار مسکو نامزد گردید، ولی در مراسمی که در جلوی کاخ کرملین برگزار کرده بود دستگیر و سپس آزاد گردید و رادیو و تلویزیون از تبلیغ او جلوگیری کرد. در این رای‌گیری حدود ۲۷ درصد آراء را کسب کرد و شهردار مسکو که از طرفداران پوتین بود حدود ۵۱ درصد آراء را بدست آورد. در آوریل ۲۰۱۴ دادگاهی در مسکو او را به اتهام اختلاس از یک شرکت سازنده وسائل آرایشی محاکمه و به حبس خانگی محکوم کرد تا در جریان محاکمه مسکو را ترک نکند. گفته می‌شود ممکنست دادگاه او را به ۸ سال زندان و پرداخت جریمه نقدی محکوم کند. 

دادستان مسکو در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۴ درخواست ده سال حبس یرای وی نمود، ولی او خود را در ارتباط با اختلاس بی‌گناه دانست. روز سه شنبه ۳۰ دسامبر ۲۰۱۴ هزاران نفر در مسکو علیه رای دادگاه دست به تظاهرات زدند. ناوالنی درحالی که حصر خانگی را نادیده گرفته و قصد الحاق به تظاهر کنندگان را داشت توسط پلیس دستگیر گردید. 

مسمومیت مشکوک ناوالنی در سال ۲۰۲۰ 

روز پنج‌شنبه ۲۰ اوت ۲۰۲۰ به دلیل بدحالی ناشی از «مسمومیت احتمالی» به بخش اورژانس بیمارستان بالینی منتقل شد و به حالت اغما رفت. وی سپس در ۲۱ اوت با هواپیما از امسک به آلمان منتقل شد تا تحت مداوا قرار گیرد، وضعیت او در هواپیما به‌طور ناگهانی متشنج شد، و فیلم‌های ویدئویی نشان می‌دهند که خدمه در هنگام پرواز به سمت ناوالنی می‌آیند و او با صدای بلند ناله می‌کند. الکس ناوالنی پس مسمومیت در روسیه و انتقال به بیمارستانی در آلمان در ۱۸ ژانویه ۲۰۲۱ به کشورش بازگشت و در بازرسی گذرنامه در فرودگاه بازداشت شده‌است، مقام‌های زندان فدرال روسیه بازداشت آقای ناوالنی را تأیید کرده‌اند. 

یورونیوز در همین رابطه نوشت: ناوالنی در ژانویه ۲۰۲۱ میلادی به محض بازگشت از آلمان به روسیه دستگیر شد. او در سپتامبر سال ۲۰۲۰ میلادی هنگام سفر از سیبری به سمت مسکو، در داخل هواپیما به کما رفت و در نهایت برای درمان به آلمان منتقل شد. آزمایش‌های انجام شده در بیمارستان آلمان نشان داد که او به سم اعصاب نوویچوک مسموم شده است. منتقدان حکومت ولادیمیر پوتین بر این باورند که مسمومیت او به دستور رئیس‌‍جمهوری روسیه انجام شده است؛ با این وجود کرملین هرگونه نقش داشتن در این ماجرا را رد می‌کند. 

آقای ناوالنی تا قبل از انتقال به منطقه «خارپ» در اوایل دسامبر امسال، در زندانی در حدود ۲۵۰ کیلومتری شرق مسکو نگهداری می‌شد. کیرا یارمیچ، سخنگوی آقای ناوالنی نیز در شبکه «ایکس» انتقال او به «خارپ» را تایید کرد و نوشت: «ما ناوالنی را پیدا کردیم. او در شهر خارپ است. وکیلش روز دوشنبه با او ملاقات کرده است». ایوان ژدانوف، یکی از نزدیکان ناوالنی نیز در شبکه‌های اجتماعی، شهر خارپ را «یکی از شمالی‌ترین و دورافتاده‌ترین سکونتگاه‌های روسیه» توصیف کرده که «شرایط زندگی در آنجا سخت و دسترسی به آنجا بسیار دشوار است». او افزوده است که در آن منطقه، هیچ سیستمی برای ارتباط با آقای ناوالنی «حتی دسترسی تلفنی» وجود ندارد. وی همچنین نوشت: «مقامات می‌خواهند الکسی را به‌ویژه قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری [که برای مارس ۲۰۲۴ برنامه‌ریزی شده]منزوی کنند». 

اعتصاب غذای ناوالنی 

آلکسی ناوالنی در روز چهارشنبه ۳۱ مارس ۲۰۲۱ اعلام کرد که در اعتراض به «شکنجه» و «عدم رسیدگی» به مشکلات جسمی اش اعتصاب غذا می‌کند. وی در روز جمعه ۲۳ آوریل ۲۰۲۱ (سه اردیبهشت ۱۴۰۰) گفت که پس از دریافت مراقبت‌های پزشکی و اخطار پزشکانش، به اعتصاب غذای خود پس از ۲۴ روز پایان می‌دهد چرا که ادامه این اعتصاب می‌تواند جانش را به خطر اندازد. 

مرگ ناگهانی در زندان 

 زندانی در منطقه یامالو-نِنِتس روسیه، جایی که الکسی ناوالنی، رهبر اپوزیسیون و مخالف سرسخت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری، در آن دوران محکومیت خود را سپری می‌کرد، روز جمعه ۱۶ فوریه از مرگ او خبر داد.

در بیانیه‌ای که منتشر شده آمده است: ناوالنی پس از پیاده‌روی در روز جمعه «احساس ناخوشی» کرد و «تقریبا بلافاصله از هوش رفت». در بیانیه همچنین آمده است که کادر پزشکی بلافاصله بر بالین آقای ناوالنی حاضر شده، اما نتوانسته‌اند او را احیا کنند.

واکنش ها

به گزارش جماران، ساعاتی پس از اعلام خبر درگذشت الکسی ناوالنی، سرسخت‌ترین منتقد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه موجی از واکنش‌ها از سوی نزدیکان او و رهبران جهان برانگیخته شد.

به گزارش یوورنیوز، پس از اعلام خبر درگذشت آقای ناوالنی روزنامه روسی نوایا گازتا به نقل از مادر او، لیودمیلا ناوالنایا نوشت: «من نمی‌خواهم هیچ تسلیتی را بشنوم. ما او را در ۱۲ فوریه در زندان دیدیم. زنده، سالم و شاد بود.»

ایوان ژدانوف،‌ دستیار الکسی ناوالنی نیز گفت قاعدتا بستگان نزدیک آقای ناوالنی می‌بایست ظرف ۲۴ ساعت از مرگ او مطلع شوند، اما تا کنون هیچگونه اطلاع رسانی از سوی دولت در این خصوص به آن‌ها نشده است.

یولیا، همسر الکسی ناوالنی که در کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان حضور دارد از جامعه بین‌المللی خواست تا علیه «رژیم وحشتناک» روسیه مبارزه کنند. یولیا در مورد مرگ شوهرش گفت: «نمی‌دانم باید این خبر وحشتناکی را که شنیده‌ایم را باور کنیم یا نه.» او گفت که ولادیمیر پوتین و دولت او «بی وقفه دروغ می گویند.»

یولیا ناوالندی گفت که پوتین باید به دلیل «وحشیگری» علیه ناوالنی و روسیه مجازات شود.

دیمیتری موراتوف، سردبیر روزنامه روسی و برنده جایزه صلح نوبل نیز مرگ ناوالنی را یک «قتل» خواند و گفت که معتقد است شرایط زندان منجر به مرگ او شده است.

واکنش سالیوان

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده نیز خاطرنشان ساخت که «با توجه به سابقه طولانی و زشت دولت روسیه در آسیب رساندن به مخالفان خود، سوالات واقعی و مسلمی را در مورد آنچه اتفاق افتاده است ایجاد می کند.»

اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا نیز معتقد است که «پوتین از چیزی جز مخالفت مردم خود نمی‌ترسد. این موضوع یادآور تلخ ماهیت پوتین و رژیم او است. بیایید در مبارزه خود برای حفظ آزادی و امنیت کسانی که جرات می کنند در برابر استبداد بایستند متحد شویم.»

ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا نیز این موضوع را «یک خبر وحشتناک» توصیف کرد و افزود: الکسی ناوالنی به عنوان «سرسخت‌ترین مدافع دموکراسی روسیه، شجاعت باورنکردنی را در طول زندگی خود نشان داد.»

دیگر رهبران جهان نیز در واکنش به گزارش‌های مربوط به مرگ ناوالنی به شیوه‌ای مشابه برخورد کردند؛ از جمله ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو که گفت از این خبر «عمیقاً متأسف و ناراحت است ‌و روسیه باید به همه سؤالات جدی در مورد شرایط مرگ او پاسخ دهد.»

ناوالنی «به قتل» رسیده است

ولودیمیر زلنسکی، رهبر اوکراین گفت که «معلوم است» پوتین مستقیماً پشت این قتل بوده است.

این طرز فکر از سوی ادگارس رینکوویچ، رئیس جمهوری لتونی نیز حمایت شد. وی گفت که آقای ناوالنی «به طرز وحشیانه‌ای توسط کرملین به قتل رسیده است» و مرگ ناوالنی «منعکس کننده ماهیت واقعی رژیم فعلی روسیه است.»

شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا گفت که اتحادیه اروپا روسیه را مسئول این مرگ می‌داند. او گفت: «اتحادیه اروپا رژیم روسیه را تنها مسئول این مرگ غم انگیز می‌داند.»

توبیاس بیلستروم وزیر امور خارجه سوئد نیز اعلام کرد که اگر این خبر صحت داشته باشد، «جنایت وحشتناک» دیگری از سوی رژیم پوتین است.

با این وجود الکساندر دی کرو، نخست وزیر بلژیک بار دیگر بر لزوم حمایت از اوکراین تاکید کرد و گفت که «مرگ غم انگیز ناوالنی بار دیگر نشان می دهد که چرا ما باید به حمایت از اوکراین ادامه دهیم. روسیه در اوکراین پیروز نخواهد شد.»

آلمان: ناوالنی هزینه شجاعت خود را با جانش پرداخت کرد

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان مرگ ناوالنی در زندان را محکوم کرد و ضمن یادآوری دیدارش با او گفت که با ناوالنی درباره «شجاعت زیاد» او برای قصد بازگشت به روسیه پس از مسمومیت صحبت کرده است. آقای شولتس گفت: «او اکنون برای این شجاعت با جان خود هزینه کرد.»

ناوالنی در ژانویه ۲۰۲۱ میلادی به محض بازگشت از آلمان به روسیه دستگیر شد. او در سپتامبر سال ۲۰۲۰ میلادی هنگام سفر از سیبری به مسکو، در داخل هواپیما به کما رفت و در نهایت برای درمان به آلمان منتقل شد. آزمایش‌های انجام شده در بیمارستان آلمان نشان داد که او به سم اعصاب نوویچوک مسموم شده است.

«سبعیت رژیم روسیه را برملا کرد»

وزیر امور خارجه فرانسه استفان سژورنه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «الکسی ناوالنی با جان خود بهای مقاومت خود در برابر سیستم ظلم را پرداخت. مرگ او در حبس تبعیدی ما را به یاد ماهیت رژیم ولادیمیر پوتین می اندازد.»

مارک روته، نخست وزیر هلند نیز در واکنش به درگذشت آقای ناوالنی گفت که مرگ او «سبعیت بی‌سابقه رژیم روسیه را نشان می‌دهد. ناوالنی برای ارزش‌های دموکراتیک و علیه فساد مبارزه کرد. او مجبور شد تاوان مبارزه‌اش را با مرگ بپردازد، در حالی که در سخت‌ترین و غیرانسانی‌ترین شرایط نگهداری می‌شد.»

برخورد پلیس با هواداران آلکسی ناوالنی در مسکو / کانال چندثانیه