چرا عدم مشارکت چین در نشست صلح اوکراین در سوئیس منطقی است؟
«ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین چند روز پیش حضوری غیرمنتظره در نشست دفاعی «شانگری-لا» در سنگاپور داشت. با توجه به فشار روزافزون بر میدان نبرد، قابل درک است که او باید از این رویداد به عنوان یک فرصت استفاده نماید و حمایت بیشتری را برای کییف در نشست سوئیس که قرار است طی ماه جاری با هدف پایان دادن به درگیری برگزار شود، کسب کند.
اما آنچه قابل درک نیست این است که چرا او باید بی دلیل مدعی شود چین در حال تلاش برای تخریب گفتگوهای آتی صلح است؟
اینکه چین هفته گذشته اعلام کرده قصد ندارد در نشست صلح اوکراین به میزبانی سوئیس شرکت کند به معنای آن نیست که طبق ادعای زلنسکی، چین سعی در تخریب این نشست یا اعمال فشار بر دیگر کشورها برای عدم مشارکت آنها دارد.
«مائو نینگ» سخنگوی وزارت خارجه چین موضع پکن در این خصوص را تبیین نمود و گفت پکن بارها تاکید کرده که این کنفرانس صلح بینالمللی باید سه شرط مهم را برآورده کند که عبارتند از به رسمیت شناخته شدن از جانب هم روسیه و هم اوکراین، مشارکت برابر تمام طرفها و تبادل نظر منصفانه تمام طرحهای صلح. تا جایی که به چین مربوط میشود، نشست سوئیس این سه شرط را ندارد و به همین دلیل پکن در این نشست حضور نمییابد.
درست است که چین شرکت نمیکند اما به این معنا نیست که از ابتکار صلح سوئیس حمایت نمیکند چرا که همچنان تماسی نزدیک با این کشور دارد.
چین بر خلاف برخی کشورها که در کنفرانس سوئیس شرکت میکنند اما خواستار خاتمه درگیری نیستند، «هرگز بیکار ننشسته یا به شعله جنگ ندمیده و حتی از این درگیری کمترین سودی را هم نبرده است».
تجارت میان چین و روسیه عادی و آشکار و علنی است و چین بر خلاف کشورهای ناتو به طرفها درگیر سلاح نمیدهد. کشورهای ناتو اوکراین را به سامانههای تسلیحاتی هر چه پیشرفتهتر مجهز کرده و گزارش شده که بیش از 60 درصد قطعات حساس وارداتی برای تسلیحات روسی از شرکتهای آمریکا و دیگر کشورهای غربی میآید.
منطقی است که یک کنفرانس صلح با هدف حل یک درگیری باید شامل طرفهای درگیر باشد. اما روسیه به این نشست دعوت نشده است. پس چگونه این نشست میتواند اطمینان حاصل کند که دیدگاههای طرفهای مختلف مورد بررسی قرار گیرند؟
حتی رسانههای غربی معمولا به این نشست به عنوان اجلاسی که ماههاست توسط کییف و متحدانش برنامهریزی شده اشاره میکنند؛ بنابراین احتمال زیاد است که این نشست چیزی جز فرصتی برای ایجاد یک جبهه متحد نزدیکتر علیه روسیه نباشد.
وابستگی شدید اوکراین به حمایتهای غربی تحت رهبری ایالات متحده نباید باعث مختلف شدن حس تشخیص درست و غلط رهبر این کشور شود.
اکثریت کشورها خواستار پایان بخشیدن به این درگیری طولانیشده در اوکراین هستند. اما یک راه حل پایدار باید مورد قبول هر دو طرف باشد در غیر این صورت هر گونه توقف جنگ فقط یک وقفه موقتی خواهد بود.
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه در این باره گفت: تمام کشورهای ناتو که باطنا به دنبال پایان درگیری نیستند به این امید بستهاند که هر چه جنگ بیشتر طول بکشد روسیه بیشتر تضعیف خواهد شد و با این طرز تفکر با بازی کردن با آتش جهان را در خطر یک درگیری جدیتر میاندازند.
«دونگ جون» وزیر دفاع چین در سخنرانی خود در «گفتگوی شانگری-لا» تاکید کرد که چین خواستار همکاری با تمام طرفها به منظور حفظ منافع امنیتی مشروع همه کشورهاست.
بنابراین چین به حمایت خود از تمام تلاشهایی که به راه حل صلحآمیز درگیری اوکراین میشود، ادامه خواهد داد. برای نیل به این هدف، امید میرود نشست سوئیس به عنوان فرصتی برای کاهش اختلافات میان دو طرف مورد استفاده قرار گیرد نه ابزاری برای افزایش اختلافات. چین از کشورهای شرکتکننده میخواهد اجلاس سوئیس را به سکویی برای ایجاد و تشدید تقابل بلوکی تبدیل نکنند چرا که فقط وضعیت بیثبات و آشفته جهانی را بدتر خواهد کرد.