کشف اتفاقی در اعماق اقیانوس شناخت دانشمندان را از زمین تغییر داد
تحقیقات جدید، گسلهای ترادیس اقیانوسی را به عنوان مخازن مهم و قبلا ناشناخته دی اکسید کربن شناسایی کرده که تصورات کنونی درباره چرخه کربنی زمینشناختی زمین را به چالش کشیده است.
به گزارش «سای تک دیلی»، محققان با بررسی و تحلیل سنگهایی از کرانههای به زیر آب رفته مجمعالجزایر «سن پتیر» و «سن پل» در حدود ۵۰۰ کیلومتری بیرون از سواحل برزیل به روایت جالب و قبلا ناشناختهای درباره بخشهایی از چرخه کربن زمینشناختی دست یافتهاند.
«فرایدر کلاین» دانشمند بخش شیمی در موسسه اقیانوسشناسی «وودز هول» آمریکا در این خصوص گفت: مطالعه یک سنگ مانند خواندن یک کتاب است. سنگ هم داستانی برای گفتن دارد.
گسل های ترادیس در جایی که صفحات تکتونیکی از کنار هم عبور میکنند، یکی از سه مرز زمین ساخت صفحه ای هستند و در سطح جهان حدود ۴۸ هزار کیلومتر طول دارند. دو مرز دیگر صفحات، پشته میان اقیانوسی (حدود ۶۵ هزار کیلومتر) و مناطق فرورانش با طول حدود ۵۵ هزار کیلومتر هستند.
گسل ترادیس که گسل تبدیلی و گسل انتقالی نیز نامیده میشود، یکی از سه مرز زمینساخت صفحهای است. دو مرز دیگر مرزهای همگرا و واگرا هستند. در مرز انتقالی، زمین لبههای صفحات به یکدیگر ساییده میشوند.
زمانی که صفحات سنگکره در کنار یکدیگر و بدون ایجاد پوسته جدید (مانند پشتههای اقیانوسی) یا بدون تخریب پوسته (مانند نواحی فرورانش) میلغزند، گسلهای تبدیلی یا انتقالی ایجاد میکنند.
نقش گسلهای ترادیس در چرخه کربن
چرخه کربنی در پشته میان اقیانوسی و مناطق فرورانش از دههها پیش مورد مطالعه قرار گرفتهاند، اما بر خلاف آنها، دانشمندان توجه کمی به دی اکسید کربن در گسلهای ترادیس اقیانوسی کردهاند.
کلاین تاکید کرد: نتیجهای که به دست آوردهایم این است که سنگهای گوشته در طول این گسلهای ترادیس اقیانوسی یک مخزن بزرگ بالقوه برای دی اکسید کربن هستند. این بخشی از چرخه کربن زمینشناختی (ژئولوژیک) است که قبلا شناخته شده نبود.
وی خاطرنشان کرد: مقدار دی اکسید کربن منتشر شده در گسلهای ترادیس در مقایسه با دی اکسید کربن ناشی از اقدامات انسان ناچیز است، اما در مقیاس زمین شناسی و پیش از اینکه انسان این همه دی اکسید کربن منتشر کند، انتشارات زمین شناختی از گوشته زمین از جمله از گسل های ترادیس یکی از نیروهای اصلی محرک اقلیم زمین بوده است.