شعر عاشورایی کمتر توجه شده بر سردر حسینیه مشهور تهران/ عطار نیشابور درباره امام حسین(ع) چه گفت؟

به گزارش خبر فوری ، اشعار عاشورایی همواره بخشی از فرهنگ عمومی ایران و ایرانیان را ساخته است. این اشعار به جز حافظه و فرهنگ شفاهی، فرهنگ صناعی و به خصوص معماری ما را هم تحت تاثیر قرار داده است.

شاید کمتر کسی به این نکته توجه کرده باشد اما یکی از این اشعار مهم و جاودانه عاشورایی بر سر در یکی از مساجد قدیمی و مهم تهران نقش بسته است. بر روی کاشی‌کاری‌های موازی و بلند ورودی اول حسینیه ارشاد یک مثنوی از عطار نیشابوری نگاشته شده که در وصف امام حسین(ع) و عاشورای حسینی سروده شده است.

بخشی از این مثنوی در مختارنامه ذکر شده است. نسخه کامل آن اما در همه منابع یافت نشده. با این حال، ابیات زیبای این مثنوی بسیار جالب توجه و زیبا است.

ابیات منقوش بر ورودی حسینیه ارشاد بدین قرار است:

امامی کآفتاب مشرقین است

امام از ماه تا ماهی حسین است

جهان جان به تسخیر وی آمد

که نه معصوم پاکش در پی آمد

چو او مهر ولایت خاندان است

مر او را نه سپهر از پی روان است

چراغ آسمان مکرمت او

جهان فضل و بحرمرحمت او

به همت هر دو عالم کم گرفته

ولی نورش همه عالم گرفته

جمال او که خورشید الهی

زمردین برون کرده سیاهی

نیاید آفتاب و شب به هم راست

ز عاشورای او این هر دو برخاست

امام دو و ده حق کرده قسمت

که هر یک پرده ساز آید به عصمت

ده و دو پرده زان آمد پدیدار

حسینی پرده را الحان بسیار

به پیش او را ره این ابتلا بود

که خود خونریز او در کربلا بود

اگر هستی تو اهل پرده راز

از این خوش پرده بشنو این خوش آواز

که بس خون کرده اند اهل ملامت

ولی این خون بجوشد تا قیامت

هر آن خونی که بر ناحق روان شد

برفت از یاد و این خون جاودان شد

چو خونش آفتاب جاودان است

شفق گویی مگر رمزی از آن است

طبق گفته بسیاری از مورخان و ادیبان، عطار نیشابوری که یکی از بزرگترین شعرای فارسی زبان است از اهل سنت بوده اما ارادت بسیار زیادی به اهل بیت، خاصه امام حسین(ع) داشته است. به همین دلیل، از او اشعارآیینی بسیاری نقل شده که اکثرا در رثای سید الشهدا(ع) و شهدای عاشورا هستند.

عطّار نیشابوری در مصیبت نامه خویش، امام حسین(ع) را این گونه ستوده است:

کیست حق را و پیمبر را، ولى؟

آن حسن سیرت، حسین بن على

آفتاب آسمان معرفت

آن محمد صورت و حیدر صفت …

آن چنان سَر، خود که بُرَّد بى دریغ؟

کآفتاب از درد آن، شد زیر میغ

گیسوى او، تا به خون، آلوده شد

خون گردون از شفق، پالوده شد

کى کنند این کافران با این همه

کو محمد؟ کو على؟ کو فاطمه؟

صد هزاران جان پاک انبیا

صفت زده بینم به خاک کربلا

در تَموزکربلا، تشنه جگر

سر بریدندش! چه باشد زین بَتَر؟

با جگر گوشه ى پیمبر، این کنند

و آن گهى دعوىّ داد و دین کنند !

کفرم آید، هر که این را دین شمُرد!

قطع باد از بُن، زبانى کاین شمرد !

همچنین شاعر دلسوخته و عارف ایرانی اشعار زیر را در وصف عظمت کار امام حسین(ع) سروده است:

ور پرسندت که چیست ایمان

گو روی‌ببین و نعره‌زن باش

گر روی بدین حدیث داری

چون ابراهیم بت‌شکن باش

ور گویندت بباید سوخت

تو خود ز برای سوختن باش

ور کشتن تو دهند فتوی

در کشتن خود به تاختن باش

مانند حسین، بر سر دار

در کشتن و سوختن حسن باش

انگشت‌زن فنای خود شو

و انگشت‌نمای مرد و زن باش

منبع: خبر فوری

38