تردید جدی در پرونده غزاله

بامداد روز گذشته، ۱۱ دی‌ماه قرار بود جوانی ۲۴ ساله به جرم قتل دختری جوان گردنش طناب دار را لمس کند و با زندگی وداعی تلخ داشته باشد. اما با کمپینی که راه افتاد و فشارهایی که از سوی هنرمندان و برخی رسانه‌ها شکل گرفت، همه چیز درباره حکم قصاص آرمان عبدالمعالی، پسری که می‌گویند پیش از سن ۱۸ سالگی، دختر مورد علاقه‌اش را کشته به ۲۰ روز آینده موکول شد. اما واقعا چرا اجرای حکم تا تقریبا ۳ هفته آینده به تعویق افتاد؟ این سوال را از مجید متین راسخ یکی از قاضیان این پرونده پرسیدیم اما او در پاسخ بی‌هیچ جوابی تلفن را قطع کرد. با این حال وکیل این پرونده، در گفت‌وگو با سازندگی قتل غزاله، مقتول را از اساس محل شک قرار می‌دهد.

تعویق قصاص به درخواست اولیای دم

ماجرا از این قرار است که غزاله در ۱۲ بهمن ماه سال ۱۳۹۲ به خانواده می‌گوید که می‌خواهد به پزشک مراجعه کند، از خانه بیرون می‌رود اما هیچ‌گاه دیگر به خانه بر نمی‌گردد. حتی جسد او هم پیدا نمی‌شود. این داستانی یک خطی از مرگی است که ۶ سال از وقوع آن می‌گذرد. ماجرای اینکه آیا او واقعا به وسیله آرمان به قتل رسیده یا هر داستان دیگری که بتوان به این یک خط اضافه کرد همه در پرده‌ای از ابهام قرار گرفته است و نمی‌توان با قطعیت به این نتیجه رسید که واقعا چه اتفاقی افتاده است.

اما یک حقیقت در این میان وجود دارد که قابل انکار نیست؛ آرمان آخرین کسی بوده که غزاله را ملاقات کرده است؛ خانواده آرمان به سفر می‌روند و آرمان از غزاله می‌خواهد تا به خانه آنها برود. غزاله از خانه خارج می‌شود آرمان را ملاقات می‌کند و دیگر خبری از او نمی‌شود. خانواده غزاله دو روز در پی دختر گم شده‌شان همه جا را جست‌وجو می‌کنند اما خبری نیست که نیست تا اینکه از روی پیام‌ها و تماس‌های غزاله مشخص می‌شود روزی که او گم شده ۱۳ پیام و چند تماس تلفنی با آرمان داشته و همین باعث می‌شود که جوانی که چند روز مانده بوده تا تولد ۱۸ سالگی‌اش را جشن بگیرد به عنوان قاتل شناخته شود. و حالا ۶ سال از آن زمان می‌گذرد، پس از گذشت این سال‌ها خبری از آنچه که بتواند وجود مادی غزاله را تایید کند نیست؛ از بهمن ماه ۹۲ غزاله و کالبدش ناپدید می‌شوند و حالا آرمان باید بالای دار برود تا شاید شعله‌های آتش درون مادر و پدری داغدار پس از ۶ سال فروکش کند. با این حال حکمی که قرار بود روز گذشته اجرا شود به درخواست خانواده غزاله به تعویق افتاده است. هرچند که بسیاری از فعالان اجتماعی تلاش کردند او قصاص نشود.محمدحسین شاملو، وکیل آرمان به سازندگی می‌گوید: «در آخرین ساعات روز سه‌شنبه، ۱۰دی ماه خانواده غزاله خواستند تا حکم اجرا نشود. خانواده غزاله به خانواده آرمان ۲۰ روز فرصت داده‌اند تا آنها را مجاب کنند که آرمان در این قتل مقصر نبوده است. اینگونه به تعویق افتادن حکم‌ها بر اساس مطالبه اولیای دم انجام می‌شود.»

مرخصی تحصیلی پس از کشته شدن!

آرمان از ۶ سال گذشته به جرم قتل دختر مورد علاقه‌اش در زندان رجایی شهر به سر می‌برد. با این حال این مدت را بیکار ننشسته و درس خوانده است و موفق شده در زندان پس از لیسانس نرم‌افزار، در مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس هم قبول شود. قرار بود روز گذشته بالای دار برود اما کمپینی که برای نجات او میان هنرمندان راه افتاد باعث شد تا حساسیت عموم نسبت به این حکم افزایش یابد تا آن جا که خانواده غزاله حکم را ۲۰ روز به تعویق انداختند اما نکته جالب در این میان وجود دارد و آن هم این است که قضات پرونده آرمان در مورد قاتل بودن عاشق ۲۴ ساله به شک افتاده‌اند.‌ شاملو،‌ وکیل آرمان از تردید قضات صادر‌کننده حکم قصاص خبر داده و می‌گوید: «۲ قاضی از ۳ قاضی صادرکننده حکم، از رای خود برگشته‌اند.»

او در این مورد ادامه می‌دهد: «رای این پرونده را اصغر عبداللهی، محمود کیخا و دکتر مجید متین‌راسخ، ۳ قاضی وقت شعبه چهارم دادگاه کیفری یک استان تهران صادر کرده بودند. چند روز قبل با ارائه مدارک و شواهدی تازه به دو نفر از این قضات یعنی آقایان کیخا و متین راسخ، در رای خود دچار تردید شدند و طی نامه‌ای به معاون رئیس‌کل دادگستری استان تهران درخواست رسیدگی مجدد به پرونده را دادند.» شاملو معتقد است از همان ابتدا روال قانونی درستی درباره این پرونده انجام نشده است: «بررسی‌های لازم برای مشخص شدن جزییات در این پرونده صورت نگرفته است و فقط به اقرار فاسد آرمان تکیه کرده‌اند. او را ۷۰ روز در انفرادی بازداشت کردند و برای همین اقرار به قتل کرده است. مشخص است که در این شرایط این اقرار اعتبار شرعی و قانونی ندارد. ضمن اینکه مبنای علم دادگاه درست نبوده است و در واقع قضات بر اساس حدس و گمان در این پرونده رای داده‌اند.»

اما این همه ماجرا نیست. وکیل پرونده آرمان از مدرک تازه‌ای می‌گوید که اساسا قتل غزاله را محل شک قرار می‌دهد. او در این مورد می‌گوید: «دفترچه بیمه مقتول در تاریخی پس از زمان وقوع قتل تمدید شده است ضمن اینکه برای مقتول از دانشگاه مرخصی تحصیلی گرفته شده است. اینها شبهاتی است که درباره وقوع این قتل تردید ایجاد می‌کند. چطور ممکن است کسی که به قتل رسیده به دانشگاه برود و مرخصی تحصیلی بگیرد؟»

او البته به نکته‌ای جالب اشاره می‌کند و می‌گوید: «اصل ما بر این است که غزاله زنده است چون ممات او ثابت نشده است. ضمن اینکه مرخصی تحصیلی این شبهه را پررنگ‌تر کرد.»

تردید در قتل یا مقتول؟

مدارکی که وکلای آرمان ارائه کرده‌اند باعث شده تا دو قاضی از سه قاضی این پرونده با تردید روبه‌رو شوند. تردیدی که ممکن است معادلات یک پرونده جنایی را به هم بزند و پس از ۶ سال مشخص کند داستانی که از ماجرای قتل دختری ۱۸ ساله گفته شده قصه‌ای جنایی- معمایی بوده و غزاله زنده است. شاید هم برعکس همه چیز دارد آن طور چیده می‌شود که ما به عنوان تماشاگران این فیلم در قضاوتی اشتباه قرار گیریم و همگی باعث شویم تا خون دخترکی پس از ۶ سال پایمال شود و دادگاه به این نتیجه برسد که آن کس که تا حالا قاتل شناخته می‌شده کسی را نکشته است. «من در حکم قصاصی که برای آرمان صادر کردم تردید دارم.» این را محمود کیخا، یکی از قضات پرونده آرمان به حادثه ۲۴ گفته است. او درباره دلایل تردید خود پس از ۶ سال به می‌گوید: «اسنادی را آوردند. مثلا دفترچه تامین اجتماعی مقتول تمدید شده یا اینکه مرخصی تحصیلی از دانشگاه گرفته است. اینها را که دیدم ما با تردید مواجه شدیم. هم من و هم دکتر متین راسخ که قاضی دیگر پرونده است. برگه‌ای از دانشگاه آورده بودند که صرف نظر از صحت آن نشان می‌داد که مقتول مرخصی تحصیلی گرفته است. همین طور دفترچه بیمه او هم تمدید شده بود. حالا شاید تمدید دفترچه بیمه را فرد دیگری بتواند انجام دهد اما مرخصی تحصیلی را فقط خود فرد باید بگیرد. اینها تردید ایجاد کرد که نکند مقتول زنده باشد.» آرمان در زمان بازداشت اقرار کرده است که غزاله را کشته و جسدش را در سطل زباله انداخته است، جسدی که هیچ‌گاه پیدا نشد. با این حال او در بازجویی‌های بعدی و جلسات دادگاه ماجرای قتل را به گردن نگرفته است و گفته که غزاله را نکشته است.

قاضی کیخا در همین مورد گفته است: «لکه‌های خون پیدا شده بود. اقرار هم کرد. گفت بسته بندی کردم در چمدان جا دادم و در سطل آشغال سر کوچه انداختم. همه قرائن نشان می‌داد که چنین اتفاقی افتاده است. اصلا دوربین‌ها هم این صحنه را ضبط کرده بودند. اما با مدارک جدید، در حیات و ممات این شخص تردید وجود دارد. اما با شرایطی که حالا پیش آمده و با مدارکی که وکیل آرمان ارائه داده پرونده مستلزم رسیدگی دوباره است. به هر حال حفظ دماء مسلمین و احتیاط باعث می‌شود که دوباره به پرونده رسیدگی شود. من در نامه‌ای که نوشتم به خاطر احتیاط بود. شما اصلا تیتر بزنید احتیاط در دماء مسلمین باعث شد قاضی تردید کند. چون ما توجهی به این موضوع نکردیم و دیوان هم توجهی نکرد. چیزی که باعث تردید من شد همین اسنادی بود که ارائه شد که گفتیم مستلزم رسیدگی جدید است.»

قضات دادگاه می‌خواهند تا رسیدگی تازه‌ای در مورد این پرونده انجام دهند.

کیخا با اشاره به رسیدگی تازه در این پرونده گفته است: «در متنی که نوشتم عنوان کردم شواهد جدید، رای را با تردید مواجه می‌کند. چون اگر حکم اجرا شود دیگر قابل برگشت نیست اما اگر فعلا متوقف شود،
می‌شود بعدا اجرا کرد.»

ماجرای خانواده جعلی آرمان

شاملو اما معتقد است که از همان ابتدا این پرونده روال درستی را طی نکرده است. او در این مورد می‌گوید: «آن چیزی که در دادسرا درباره این پرونده رخ داده بر اساس روال عادی و قانونی دیگر پرونده‌های قتل نبوده است.»او ادامه می‌دهد: «۱۵ ایراد اساسی به این پرونده وارد شده که هر کدام می‌تواند پرونده را نقض کند اما با این حال در آن زمان برای این مورد خاص رای صادر شد. به طور نمونه در تحقیقات مقدماتی که خانواده آرمان مسافرت بوده‌اند دو نفر خود را به عنوان خانواده، پدر و مادر آرمان معرفی می‌کنند در حالی که آن دو نفر اصلا خانواده آرمان نبوده‌اند و پس از ۶ سال هنوز مشخص نیست که آنها چه کسانی بودند.» او درباره ارتباط خانواده غزاله با آرمان می‌گوید: «خانواده آرمان از سال‌ها پیش با خانواده غزاله ارتباط برقرار کردند و بین آنها رابطه عاطفی نزدیکی شکل گرفته است.»

تصمیم‭ ‬با‭ ‬دیوان‭ ‬عالی‭ ‬کشور

محمود کیخا، قاضی پرونده قتل درباره این پرونده به سازندگی می‌گوید: «دوست نداشتم دیگر درباره این پرونده صحبت کنم چون ممکن است هر حرفی در این زمینه روند بررسی مجدد در این پروند را مختل کند. اما درباره این که آیا قرار است دوباره برای این پرونده دادگاهی برگزار شود باید بگویم که بستگی به طی مراحل قضایی دارد. ما گفتیم تردید جدی ایجاد شده و احتیاط هم در دماء شرط است که این تردید مورد بررسی باید قرار گیرد. اگر دادستان کل و دیوان عالی کشور بپذیرند قرار رسیدگی مجدد در مورد پرونده صادر خواهد شد. در حال حاضر اجرای حکم متوقف شده است. خانواده مقتول مجاب شده‌اند که در اجرای حکم صبر کنند.»

قاضی کیخا با اشاره به اینکه در حال حاضر جزییات پرونده را به یاد ندارد، درباره دلایلی که باعث شد تا حکم قتل آرمان را صادر کند، می‌گوید: «لکه‌های خونی کشف شد که خود متهم می‌گفت مربوط به غزاله است علاوه بر اینها یک میله بارفیکس خونی و قطره‌های خونی که زیر فرش ریخته شده بود هم پیدا شد.»او درباره اینکه آیا آزمایشی برای شناسایی دی‌ان‌ای غزاله در خون‌های کشف شده انجام شده است می‌گوید: «جزییاتی از این موارد را به یاد ندارم و نمی‌دانم که آیا این آزمایش‌ها انجام شده بود یا نه. ملاک اصلی ما اقرار در دادگاه بود که آرمان انجام داد و هیچ‌گاه هم اقرارهایش را در دادگاه پس نگرفته است. اما اسنادی که به‌ تازگی به دست آمده باعث شد تا ما در اجرای حکم تردید داشته باشیم.»کیخا به مرخصی دانشگاه مقتول پس از زمان قتل اشاره می‌کند و می‌گوید: «سندی موجود است که مقتول ۶ یا ۷ ماه پس از وقوع قتل مرخصی تحصیلی گرفته است.» او درباره اینکه آیا قرار است در صورت موافقت دیوان عالی کشور او و دیگر قضات سابق این پرونده دوباره پرونده قتل غزاله را رسیدگی کنند، می‌گوید: «هر ۳ قاضی این پرونده از شعبه ۴ منتقل شده‌اند و همه تصمیم‌گیری‌های مربوط به این پرونده از این به بعد به دیوان عالی کشور مربوط می‌شود.»

منبع: سازندگی

24