بازی کودکانه با مرگ
اواسط فروردین ماه حادثه غرق شدن ۲ کودک در رودخانه سلاله گرمی خبرساز و بعد از چند روز تلاش مداوم برای جست وجو نهایتا اجساد به فاصله ۹۰۰ متر از محل غرق‌شدگی در حاشیه رودخانه کشف شد.
حدود ساعت ۱۱و۳۰ روز پنجشنبه ۱۱ فروردین ماه ۱۴۰۱ بود که خبر غرق شدن دو کودک ۵ و ۱۰ ساله اهل روستای آزادلوی شهرستان گرمی بین اهالی روستا پیچید و بلافاصله همه به دنبال شنیدن خبر غرق شدن این دو کودک به نام‌های «امیرعلی» و «فاطمه» تیزچنگ در رودخانه پر آب سلاله گرمی، که اتفاقاً یک روز پیش از این حادثه سطح آب به اندازه چشمگیری بالا آمده بود، خود را به حاشیه رودخانه رساندند.
بعد از رسیدن به محل حادثه هیچ اثری از دو کودک غرق شده در رودخانه نبود، حتی به فاصله چند متری هم نشانه‌ای از آن‌ها دیده نمی‌شد که اهالی را دلگرم کرده و تلاش‌های مقدماتی پیش از رسیدن نیروهای امدادگر برای نجات غرق شدگان آغاز شود.
پیش از ظهر همان روز امیرعلی و فاطمه دو برادر و خواهر به همراه محمد، دایی خردسال خود با خریدن کمی تنقلات و بعد از کسب اجازه از خانواده برای گرفتن چند عکس یادگاری و بازی و تفریح در کنار رودخانه، از منزل به سمت سلاله‌چای راهی می‌شوند.
بعد از دقایقی بازی در حاشیه رودخانه که اتفاقاً در همان ساعت تعدادی مسافر و افراد غیربومی به همراه خانواده‌های خود در نقطه مقابل و آن سوی رودخانه مشغول تفریح بودند، امیرعلی برای عبور از عرض رودخانه وارد آب می‌شود که سطح بالا و سرعت جریان آب امکان مقاومت را از این کودک گرفته و به دنبال آن فاطمه با نهایت حس خواهرانه برای نجات برادر و کمک به او خود را به جریان رودخانه می‌سپارد.
محمد در تمام این دقایق نظاره‌گر حادثه بوده و بعد از بریدن امید از امکان نجات امیرعلی، با حرف فاطمه که در این حین در خلاف جریان آب به یک تکه چوب در حاشیه رودخانه پناه برده بوده به سمت روستا دویده و این حادثه را به مادر خانواده اعلام می‌کند، تا شاید با رسیدن فوری چند نفر از اهالی امیرعلی و فاطمه از سرنوشت تلخی که در انتظار آن‌ها بوده نجات پیدا کنند.
از اعلام خبر به اهالی تا رسیدن به محل حادثه چند دقیقه بیشتر فاصله نبود اما همین دیر رسیدن کافی بود تا چنین حادثه تلخی رقم بخورد.
از اعلام خبر به اهالی تا رسیدن به حاشیه رودخانه چند دقیقه‌ای بیشتر فاصله نبوده اما همین دیر رسیدن کافی بود تا در کنار تاب نیاوردن امیرعلی و فاطمه در برابر سرعت وحشیانه رودخانه، چنین حادثه تلخی رقم بخورد.
به گفته تعدادی از اهالی بعد از رسیدن چند نفر به حاشیه سلاله چای یکی از اهالی بخشی از بدن دختر غرق شده در رودخانه را به فاصله‌ای دور می‌بیند، اما به دلیل در دسترس نبودن تجهیزات اولیه، نیروهای کمکی و سرعت و عمق آب شرایط نجات در آن لحظه مهیا نمی‌شود که به دنبال آن همین یک نشانه کوچک هم در میان گل و لای رودخانه ناپدید می‌شود.
همه حیرت‌زده در کنار خانواده نگران و مضطرب این دو کودک، چشم به درازای رودخانه دوخته بودند تا شاید آخرین تقلای امیرعلی و فاطمه هر چند در فاصله‌ای دورتر، از دیده‌ای پنهان نبوده و یک نشانه کوچک از آن‌ها اهالی را مجاب کند که با تمام توان به دل رودخانه خروشان زده تا بلکه بتوانند با تلاش‌های خود این دو کودک را نجات داده و به حیات بازگردانند.
عزیز خوانسالار، یکی از اهالی روستای آزادلو و همسایه خانواده داغدار، اظهار کرد: ما از همان دقایق اولیه به همراه مأموران نیروی انتظامی در محل حادثه حاضر شدیم اما متأسفانه به دلیل شرایطی که در منطقه حاکم بود و وضعیت آب رودخانه و نبود دید کافی قادر به انجام کاری نبودیم.
دو کودک خردسال قربانی وحشی‌گری سلاله چای
رحمان کمالی، دهیار روستای آزادلوی گرمی، به عمق آب رودخانه سلاله گرمی در روز حادثه اشاره و اذعان کرد: با توجه به ذوب شدن برف دامنه کوه‌های اطراف روستا عمق رودخانه در ساعات اولیه حادثه در حدود ۱.۲۰ متر بود که با نزدیک شدن به عصر ۱۱ ام فروردین عمق آب تا ۳.۵۰ و ۴ متر در محل تلاقی دو رودخانه سلاله و بالهارود هم رسید که همین موضوع فرصت آغاز عملیات جست‌وجو و پایش دقیق را در ساعات اولیه حادثه از نیروهای امدادی و کمکی گرفت.
وی اظهار کرد: در روزهای عادی عمق رودخانه سلاله در منطقه خیلی کمتر از یک متر و همیشه برای مردم منطقه یک رودخانه امن بوده اما در روز حادثه حجم آب جاری شده از این رودخانه که عرض آن ۳ متر است سبب تعجب همه اهالی شد، چرا که انتظار نمی‌رفت با آب شدن برف کوه‌های اطراف سطح آب رودخانه تا این اندازه بالا بیاید.
حسین مولایی، فرماندار شهرستان گرمی در خصوص رسیدن نیروهای امدادی به منطقه برای نجات دو کودک غرق شده در بالهارود، گفت: ساعت ۱۳ روز ۱۱ فروردین طی تماسی ما از این حادثه باخبر شدیم، اگر چه در ابتدا صحت خبر برای ما نامعلوم بود به همین دلیل برای مسجل شدن خبر به فاصله کم به همراه بخشداران و مسئولان بومی به محل موردنظر رسیدیم که پس از گزارش به مرکز استان نهایتاً نیروهای امدادی به تدریج تا عصر همان روز در محل حاضر شدند.
وی تصریح کرد: پیش از رسیدن نیروهای کمکی از مرکز استان نیروهای هلال احمر منطقه با تجهیزات در محل مستقر شده و به کمک بیل مکانیکی و سایر ادوات کشاورزی نسبت به گل‌ولای روبی حاشیه رودخانه و آماده‌سازی محل برای جست‌وجوی دقیق و پایش گسترده اقدام کردند.
به گفته فرماندار گرمی تیم غواصی استان برای ورود به جریان رودخانه و آغاز عملیات پایش ساعت ۲۳ همان روز به آزادلو رسیده و پس از بازرسی دقیق محل تا پاسی از شب، از صبح روز ۱۲ فروردین جست‌وجو را آغاز کردند که به دنبال تلاش چندین باره متأسفانه تداوم پایش آب به علت سرعت بالای جریان آب، عمق رودخانه، بوته‌های تمشک وحشی در بستر رود و همچنین گل و لای فراوان حتی برای تیم غریق نجات مهیا نشد.
مولایی به حضور اکیپ‌های جست‌وجو از شهرهای بیله‌سوار، اردبیل، پارس‌آباد و گرمی اشاره و اذعان کرد: علاوه بر نیروهای کمکی بسیج، هلال احمر و مرزبانی گروه‌های مردمی از روستای آزادلو و روستاهای پایین‌دست هم به صورت خودجوش تشکیل و عملیات جست‌وجوی دو کودک غرق شده از روز بعد از حادثه به صورت گسترده در منطقه شروع شد.
مرزبانان آذربایجان هم به کمک آمدند
رحمان کمالی، دهیار روستای آزادلو در تکمیل جزئیات این حادثه به ازدیاد نیروهای کمکی در حادثه مذبور اشاره و اظهار کرد: علاوه بر نیروهای انسانی از روز دوم سگ‌های زنده‌یاب هلال احمر استان و نیروهای بسیج سواره به همراه اسب‌های خود برای ورود به جریان آب و تسریع عملیات پایش در محل مستقر شدند.
در بطن عملیات نیروهای مرزبانی آذربایجان هم به صورت داوطلبانه هم‌پای نیروی مرزبانی ایران به جست‌وجو مشغول شدند.
کمالی، دهیار آزادلو با اشاره به حضور مستمر نیروهای مرزبانی در منطقه به دلیل اشرافیت کامل به مناطق صفر مرزی گفت: در این حادثه نیروهای مرزبانی به دقت محل حادثه و نقاط مشکوک در مجاورت مرز را پایش کردند که نیروهای مرزبانی آذربایجان هم به صورت داوطلبانه در منطقه حضور یافته و هم‌پای نیروی مرزبانی ایران به جست‌وجو مشغول شدند و این موضوع بسیار جالب توجه بود.
یوسف شیری، رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان گرمی، گفت: پس از اعلام حادثه غرق‌شدگی دو کودک در رودخانه بالهارود ۱۵ تیم عملیاتی شامل ۹ تیم سیلاب، ۴ تیم ارزیاب و ۲ تیم آنست متشکل از ۴۵ نفر نجاتگر و همچنین ۸ دستگاه خودروی امدادی از جمعیت هلال‌احمر شهرستان‌های گرمی، بیله سوار، پارس آباد و مرکز استان به محل حادثه اعزام شدند.
با هماهنگی دادستان در عرض رودخانه تور ماهیگیری به طول ۵۰ و ارتفاع ۵ متر جهت جلوگیری از انتقال اجساد از بالهارود به کشور آذربایجان پهن شد.
وی تصریح کرد: بلافاصله پس از حضور تیم‌های امدادگر با هماهنگی دادستان، فرمانداری و مرزبانی در شهر بیله سوار در عرض رودخانه بالهارود تور ماهیگیری به طول ۵۰ و به ارتفاع ۵ متر جهت جلوگیری از انتقال جسد از رودخانه بالهارود به کشور آذربایجان پهن شد.
رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان گرمی گفت: با توجه به مسافت رودخانه از آزادلو به بیله سوار به طول ۴۵ کیلومتر نیروهای مردمی یک روز پس از حادثه فراخوان داده شد که در طول ایام تا روز کشف اجساد جست‌وجوی پیکر دو کودک غرق شده با حضور دائمی فرماندار، دادستان هنگ مرزی، بخشدار موران، کلیه اعضای ستاد بحران، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان و معاون امداد و نجات، نجاتگران داوطلب جمعیت هلال‌احمر، اعضای گروه چای پارا، بسیجیان، تیپ ۳۷ حضرت عباس (ع) سپاه استان، پرسنل امور آب و گروه‌های مردمی در رودخانه بالهارود انجام شد.
کشف اجساد پس از ۴ روز تلاش
دهیار روستای آزادلو در رابطه با پیدا شدن پیکر بی‌جان دو کودک غرق شده در رودخانه بالهارود گفت: متأسفانه پس از گذشت ۴ روز ساعت ۱۷:۵۰ روز یکشنبه ۱۴ فروردین پیکر یکی از دو کودک مفقودی توسط اکیپ چای پارا پیدا و تحویل هنگ مرزی شد.
به گفته وی پس از گذشت ۵ روز ساعت ۱۳:۳۰ روز دوشنبه نیز پیکر دومین کودک غرق شده توسط عوامل جمعیت هلال‌احمر گرمی در منطقه پیدا و تحویل هنگ مرزی شد.
این مسئول در جزئیات محل کشف اجساد نیز گفت: جسد دختربچه غرق شده در رودخانه بالهارود در حالی کشف شد که جسد به یک تکه چوب متصل در حاشیه رودخانه بوده و همچنین پیکر پسر بچه غرق شده نیز در حاشیه رودخانه و پایین‌دست روستای آزادلو در میان بوته‌های تمشک وحشی کشف شد.
حادثه ناگواری که درپی هشدارها اتفاق افتاد
حسین مولایی، فرماندار شهرستان گرمی اعلام احتمال افزایش حجم آب رودخانه چند روز پیش از وقوع این حادثه تلخ را یادآور شد و اظهار کرد: با توجه به بارش‌های ابتدای امسال در منطقه و حجم برف‌های انباشت شده در دامنه کوه‌ها چند روز پیش از این حادثه هشدارهای لازم به اهالی ۲۲ روستای حاشیه رودخانه بالهارود جهت احتیاط و عدم تردد در حواشی رودخانه ابلاغ شده بود و انتظار می‌رفت مردم روستاها با نهایت دقت به این هشدارها توجه کنند.
وی با اشاره به اینکه چند روز پیش از حادثه غرق شدن دو کودک در رودخانه بالهارود یک جوانی که قصد شنا در رودخانه داشت توسط مأموران مرزبانی شناسایی و ممانعت شده بود، افزود: با اعلام مدیریت بحران و پیش‌بینی‌های انجام شده به بخشداران و دهیاران روستا اعلام شده بود که اطلاع‌رسانی به مردم روستاها به صورت گسترده انجام شده تا شاهد بی‌احتیاطی و هرگونه حادثه تلخ احتمالی نباشیم.
بی‌توجهی به هشدارها کام یک روستا را تلخ کرد
این مسئول ادامه داد: حادثه غرق شدن دو کودک خردسال در رودخانه بالهارود متأسفانه نتیجه یک بی‌احتیاطی بود که نه تنها اهالی یک روستا بلکه مردم کل منطقه را تحت تأثیر قرار داد که با کمی دقت و احتیاط از سوی اهالی امکان رخداد چنین حادثه‌ای می‌توانست صفر باشد.
مولایی به انجام ساحل‌بندی حاشیه رودخانه بالهارود اشاره و بیان کرد: بخشی از اعتبارات لازمه برای انجام طرح ساحل‌بندی اختصاص یافته است که در صورت تکمیل اعتبارات تخصیصی بخش عمده‌ای از حواشی رودخانه مذبور که در محدوده ۲۲ روستای منطقه واقع شده است ساحل‌بندی و تعیین حریم خواهد شد.
وی همچنین از انجام تمهیدات لازم برای مواقع اضطراری و بحرانی خبر داد و افزود: با توجه به اینکه هم‌اکنون در تمام جاده‌های منتهی به بالهارود توسط مرزبانی بنر مربوطه حاوی پیام عدم تردد و ورود به رودخانه نصب شده است، دهیاری روستاهای منطقه نیز تابلوی احتیاط را در حاشیه رودخانه نصب کردند تا از رخداد حادثه تلخ مشابه جلوگیری شود.
اگر چه هم‌اکنون پس از رخداد حادثه تلخ غرق‌شدگی دو کودک در رودخانه بالهارود تدابیر برای جلوگیری از تکرار حوادثی اینچنینی به مراتب بیشتر از قبل شده است، اما شاید اگر این هشدارها، اخطارها و اطلاع‌رسانی‌ها کمی دقیق‌تر و منسجم‌تر بود و اهالی منطقه نیز با دقت بیشتری به آن توجه می‌کردند اکنون چنین سرنوشت تلخی برای دو کودک و خانواده آن‌ها رقم نمی‌خورد.
در کنار چشم‌پوشی از زوایای مختلف این حادثه تلخ، یک نکته مثبت و عالی از این اتفاق در قاب فروردین ۱۴۰۱ به ثبت رسید، اینکه تمام نیروهای کمکی، امدادی، نجاتگران، مسئولان و همچنین گروه‌های مردمی بدون در نظر داشتن هیچ محدودیت یا ممنوعیتی تنها با یک هدف چند روز پیاپی در صحنه حاضر بودند و آن چیزی جز تلاش بی‌وقفه و خالصانه برای پیدا کردن جسد امیرعلی و فاطمه و تسکین خاطر خانواده داغدارشان نبود.
گِرمی از شهرهای قدیمی استان اردبیل ایران و مرکز شهرستان گرمی و جزئی از دشت مغان است.
