جرم سرقت چیست؟ + حکم و مجازات سرقت حدی، تعزیری و...

در این بخش به مفهوم، انواع سرقت، ارکان تشکیل‌دهنده و مجازات سرقت می‌پردازیم. اگر این موضوع یکی از دغدغه‌های شما است، با ما همراه باشید. شما با مطالعه این مطلب، از تمامی جزئیات جرم سرقت مطلع شده و با آگاهی بیشتری در این مسیر گام برمی‌دارید. همچنین، در انتها بهترین وکیل سرقت را نیز به شما معرفی می‌کنیم.

جرم سرقت چیست؟

سرقت یکی از اعمالی است که هم از نظر اخلاقی نکوهیده شده و هم خلاف قانون است و به‌عنوان یک جرم تلقی می‌شود. طبق ماده ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی، برای این جرم مجازات در نظر گرفته شده است.

در این ماده قانونی، ربودن مال غیر به‌عنوان سرقت تعریف شده و مرتکب، از لحاظ قانون مجرم شناخته شده و قابل تعقیب کیفری خواهد بود. در ادامه به مجازات سرقت نیز خواهیم پرداخت.

انواع سرقت

در قانون، سرقت یک جرم کلی است که با توجه به عمل انجام‌شده در زمان سرقت یا نوع مال مسروقه، دارای زیرمجموعه‌های مختلفی است. اگر این جرم را به دسته‌بندی‌های کلی تقسیم کنیم؛ سه طبقه‌بندی مختلف برای آن قابل تعریف است که عبارت است از:

انواع جرم سرقت از نظر نوع مجازات

• سرقت حدی

در این نوع از دزدی، لازم است ۱۴ شرط خاص رعایت شده باشد تا فرد مجرم، از لحاظ قانونی مستوجب دریافت مجازات حدی که یکی از سنگین‌ترین مجازات‌ها در جرم دزدی است، باشد. اگر تنها یکی از شروط نیز محقق نشود، این دزدی حدی نخواهد بود.

• سرقت تعزیری

هر سرقتی که حدی نباشد، جزو دزدی تعزیری به‌حساب می‌آید و مجازات آن با توجه به نوع، نحوه انجام و نظر قاضی تعیین می‌شود. این نوع از مجازات سرقت می‌تواند شامل حبس، شلاق، جریمه نقدی و برگرداندن عین مال مسروقه باشد.

انواع جرم سرقت از نظر شرایط ارتکاب

• سرقت ساده

اگر دزدی انجام‌شده توسط فرد، به‌گونه‌ای باشد که زیرمجموعه سرقت حدی قرار نگیرد و از طرف دیگر، عاملی در آن وجود نداشته باشد که مجازات را تشدید کند، به‌عنوان دزدی ساده در نظر گرفته می‌شود.

• سرقت مشدد

اگر جرم سرقت ساده، همراه با یکی از عوامل تشدید مجازات مانند دزدی در شب، استفاده از سلاح، سرقت تیمی، دزدی همراه با آزار و اذیت و... باشد، زیرمجموعه دزدی مشدد قرار می‌گیرد و مجازات آن سنگین‌تر از دزدی ساده است. سرقت مشدد، خود به دو نوع سرقت «مسلحانه» و «سرقت مقرون به آزار» تقسیم می‌شود و در این شرایط مرتکب به مجازات سرقت محکوم خواهد شد.

انواع جرم سرقت از نظر نوع مال

از نظر قانون، بر اساس نوع مال مسروقه، جرم سرقت به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها، شامل موارد زیر است:

• سرقت از منزل

اگر فردی بدون رضایت و اجازه مالک، وارد منزل یا محل کسب وی شده و اقدام به برداشتن و خارج کردن هر وسیله، پول یا مال کند، مرتکب جرم سرقت شده است و در صورت شکایت مالک، مجازات‌هایی مانند حبس، شلاق و رد مال برای وی در نظر گرفته می‌شود.

• سرقت رایانه ای

طبق ماده ۷۴۰ قانون مجازات، فردی که اقدام به ربودن اطلاعات دیگران از طریق اینترنت کند، مجرم شناخته شده و می‌تواند با مجازات‌هایی شامل ۹۱ روز تا ۱ سال زندان و ۵ تا ۲۰ میلیون ریال یا هر دو، محکوم شود.

• سرقت تلفن همراه

دزدی گوشی، یکی از جرایمی است که با توجه به نوع و شرایط وقوع سرقت، می‌تواند شامل مجازات حدی یا مجازات تعزیری باشد. مثلا دزدی گوشی در خیابان، زیرمجموعه سرقت تعزیری است و مجازات سرقت در این شرایط، حداکثر ۳ سال حبس به همراه شلاق است.

• سرقت خودرو

سرقت خودرو مانند سرقت گوشی با توجه به نوع و شرایط وقوع، می‌تواند شامل مجازات سرقت تعزیری شده یا برعکس؛ برای فرد جرم سرقت حدی در نظر گرفته شود که مجازات بسیار سنگین‌تری دارد.

مشاوره با وکیل سرقت

اگر می‌خواهید از وکیل سرقت مشاوره بگیرید، عبارت «مشاوره حقوقی وکیل با من» را در گوگل سرچ کرده و وارد سایت وکیل با من شوید.

ارکان جرم سرقت

در قانون برای تحقق هر جرم، وجود سه رکن ضروری است که عبارت‌اند از:

۱. رکن مادی جرم سرقت

در این جرم، عنصر مادی شامل برداشتن، جابه‌جا کردن، ربودن مالی به‌صورت پنهانی یا آشکار است. در واقع، سارق باید مالی را بدون رضایت مالک آن، به شکل مخفیانه یا آشکار برباید.

۲. رکن معنوی جرم سرقت

قصد یا نیت سارق برای ربایش مال دیگران بدون رضایت آنان، به‌عنوان رکن معنوی سرقت در نظر گرفته می‌شود.

۳. رکن قانونی جرم سرقت

مواد ۲۶۷ تا ۲۷۸ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲، مواد ۶۵۱ تا ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی بخش مربوط به سرقت‌های تعزیری مصوب سال ۷۵ و ماده ۶۷ تا ۷۲ قانون مجازات جرایم مرزهای مسلح مصوب سال ۷۱، رکن قانونی انواع سرقت محسوب می‌شوند.

راه‌های اثبات جرم سرقت

طبق قانون، اگر فردی دیگری را متهم به جرم سرقت کند، باید ادله اثبات آن را نیز به مرجع قضایی ارائه نماید تا مرتکب به مجازات سرقت محکوم شود. برای جرم سرقت، این ادله شامل موارد زیر است:

• شهادت شهود

اگر در حین وقوع سرقت، دو مرد بالغ، عادل، غیر متکدی و غیر ولگرد شاهد ربودن مال فردی توسط دیگری باشند، می‌توان از شهادت آن‌ها به‌عنوان مدرکی برای اثبات جرم سرقت در دادگاه استفاده کرد.

• ارائه مدارک معتبر برای محرز شدن جرم سرقت نزد قاضی

مدارکی مانند فیلم دوربین مداربسته، عکس، گزارش پلیس، انگشت‌نگاری از دزد و مدارکی مانند این، می‌توانند باعث ایجاد اطمینان در قاضی جهت محرز شدن وقوع سرقت شود. معمولا این مدارک به تنهایی کاربرد زیادی ندارد و اگر با شهادت شهود همراه باشد، اثر بیشتری خواهند داشت.

مجازات سرقت

مجازات سرقت تعزیری با توجه به نوع و شدت جرم:

• کیف قاپی، جیب بری: حبس بین ۱ تا ۵ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق
• سرقت مسلحانه یا مقرون به آزار: حبس بین ۳ ماه تا ۱۰ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق
• راهزنی: حبس از سه تا ۱۵ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه
• مجازات سرقت تاسیسات مورد استفاده در بخش عمومی: حبس از یک تا ۵ سال
• مجازات سرقت مسلحانه در شب به‌صورت گروهی (۲ نفر یا بیشتر): حبس از ۵ تا ۱۵ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق

مجازات سرقت حدی:

• اگر شرایط سرقت حدی محرز شده و جرم سرقت برای بار اول توسط فرد صورت گیرد، متهم به قطع ۴ انگشت دست راست به صورتی که تنها کف دست و انگشت شست باقی بماند محکوم می‌شود.
• در صورت ارتکاب این جرم برای بار دوم، پای چپ فرد از پایین برآمدگی به صورتی که محل مسح و نصف قدم بماند، قطع خواهد شد.
• مجازات سرقت حدی برای بار سوم، حبس ابد خواهد بود.
• درصورتی‌که سارق برای بار چهارم (چه در داخل زندان و چه خارج از آن) مرتکب سرقت حدی شود، حکم او اعدام خواهد بود.

رضایت شاکی در جرم سرقت

طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، در سرقت‌های زیر ۲۰ میلیون تومان، جرم قابل گذشت بوده و رضایت شاکی می‌تواند باعث مختومه شدن پرونده شود. اما در سرقت‌های بالای ۲۰ میلیون تومان، جرم غیر قابل گذشت محسوب شده و رضایت شاکی می‌تواند موجب تخفیف مجازات سرقت یا استفاده از نهادهای تخفیفی دیگر شود.

بهترین وکیل سرقت

اگر به دنبال یک وکیل باتجربه و کارکشته در حوزه سرقت هستید، توصیه می‌کنیم به سایت وکیل با من (https://vakilbaman.com/) مراجعه کنید. این سایت شامل گروهی از بهترین وکیل کیفری تهران است که شما را در این زمینه یاری می‌کنند.