مقایسه امدادرسانی زلزله تبت و آتش سوزی کالیفرنیا؛ حقوق بشری که در آمریکا سوخت

لوئو لایی آن، تحلیلگر سیاسی و روزنامه نگار چین در ادمه نوشت: بر همین اساس مردم متوجه شده‌اند که در تلاش‌های کمک‌رسانی به بلایای طبیعی این دو کشور تفاوتی بزرگ وجود دارد: سرعت چین مورد تمجید عمومی قرار گرفته، در حالی که امدادرسانی به سبک آمریکایی مورد انتقاد و شکایت بسیاری واقع شده است.

در تاریخ 7 ژانویه (18 دی) زمین‌لرزه‌ای به بزرگی 6.8 ریشتر در شهرستان «دینگری»، شهر «شیگاتسه» تبت چین با عمق کانونی 10 کیلومتر رخ داد که خسارات و تلفات سنگینی برجای گذاشت و تعداد زیادی از ساختمان‌ها فرو ریخت. هنگام وقوع زلزله، خانه‌ها به شدت تکان خوردند و سپس فرو ریختند، بسیاری از مردم که فرصت فرار نداشتند، زیر آوار مدفون شدند و منتظر نجات بودند. با این حال، سرعت نجات دولت‌ها و ادارات محلی مربوطه در چین آنها را ناامید نکرد.

بر اساس گزارش‌ها، ظرف 10 دقیقه پس از وقوع زمین‌لرزه، بخش‌های مربوطه چین واکنش اضطراری را به راه انداختند، یک پهپاد نظامی بلافاصله برای بررسی فاجعه به مرکز زمین‌لرزه پرواز کرد. بعد از نیم ساعت کارهای جستجو و امدادرسانی در منطقه مرکزی زلزله شروع شد، تیم‌های امداد آتش نشانی، ارتش آزادیبخش خلق و افسران و سربازان پلیس مسلح با شنیدن دستور بلافاصله حرکت کرده و تیم داوطلبان به سرعت جمع شدند و با تمام قوا کار جستجو و نجات و تعمیر را انجام دادند. بعد از 12 ساعت، مردم زلزله زده غذای گرم و میوه تازه خوردند...

میانگین ارتفاع منطقه زلزله زده بیش از 5000 متر است و با وجود امکانات نامناسب حمل و نقل، انجام امور امدادرسانی بسیار دشوار است، اما چرا این امدادرسانی اینقدر سریع و کارآمد انجام شد؟ دلایل این کارآمدی را می‌توان در پس برگزاری نشست رهبری چین در بالاترین سطح جستجو کرد.

کمیته دائمی دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین با برگزاری نشستی در روز پنجشنبه 9 ژانویه (20 دی) به ریاست «شی جین‌پینگ» رهبر حزب حاکم، به بررسی و برنامه‌ریزی عملیات امدادرسانی به زلزله‌زدگان در تبت پرداخت.

در این نشست از کمیته‌های حزبی محلی و دولت‌های محلی خواسته شد تا مسئولیت سیاسی خود را به ‌طور جدی بر عهده بگیرند و نهادهای مربوطه نیز باید همکاری و هماهنگی نزدیک داشته باشند. مقامات در تمامی سطوح باید در خط مقدم امدادرسانی به مناطق زلزله‌زده حضور فعال داشته باشند و تمام تلاش خود را به کار بگیرند. سازمان‌های حزبی در سطح پایه و اعضای حزب باید نقش مبارزه قوی و الگوهای پیشرو را بطور کامل ایفا کنند.

«مسئولیت سیاسیت»، «همکاری و هماهنگی نزدیک»، «حضور مقامات در خط مقدم»، «نقش مبارزه»، «مدل پیشرو» ... از این واژه‌ها می‌توان رمز سریع و کارآمد بودن امدادرسانی در چین را یافت.

چین کشوری است که بلایای طبیعی در آن اغلب رخ می‌دهد. حاکمان در زمان‌های قدیم نیز امدادرسانی به بلایا را به عنوان یک وظیفه مهم می‌دانستند. با این حال، هیچ سلسله‌ای در تاریخ چین به اندازه دولت تحت رهبری حزب کمونیست چین در امداد رسانی به بلایای طبیعی کار نکرده است. دلیل اصلی این است که حزب کمونیست چین یک حزب معمولی ماموریت گرا و دولت چین یک دولت بسیار مسئولیت‌پذیر است.

در کار امدادرسانی به زلزله در دینگری، تبت، می‌توان دید که مقامات چین در همه سطوح در خط مقدم ایستاده‌اند، اکثریت اعضای حزب نقشی پیشگام و بارز بازی می‌کنند و نیروهای امدادی بر مشکلات ارتفاع بالا و کمبود اکسیژن منطقه زلزله‌زده غلبه کرده و در اسراع وقت برای جستجو و نجات افراد گرفتار، دست به کار شده‌اند... این امر باعث شده است که مردم  منطقه زلزله زده  گرما را احساس کنند و قدرت معنوی برای بازسازی خانه‌های خود را به دست آورند امری که بدون شک اعتبار حزب و دولت را در میان مردم نیز افزایش داده است.

در همان دوره، یک فاجعه بزرگ نیز در آن سوی اقیانوس آرام رخ داد. تعجب آور نیست که هر سال آتش سوزی‌های جنگلی در ایالات متحده رخ می‌دهد، اما این بار آتش سوزی در لس آنجلس، کالیفرنیا آنقدر جدی است که به قول «دونالد ترامپ» رئیس جمهور منتخب ایالات متحده، «ممکن است به شدیدترین آتش سوزی در تاریخ آمریکا تبدیل شود.» بر اساس آخرین اخبار، آتش سوزی جنگلی منجر به کشته شدن حداقل 11 نفر، تخلیه 180 هزار نفر و آسیب دیدن بیش از 2000 خانه از جمله خانه‌های برخی از ستارگان هالیوود و شخصیتهای مشهور شده است. بسیاری از مصیبت دیدگان در شبکه‌های اجتماعی گفتند که خسارات سنگینی متحمل شده‌اند و از بیمه نبودن منازلشان ناراحت بودند.

ایالات متحده می‌تواند شعله‌های آتش را در سراسر جهان شعله ور کند، پس چرا نمی‌تواند آتش خود را خاموش کند؟ برخی از رسانه‌های آمریکایی گزارش دادند که آتش نشانی محلی به دلیل کاهش بودجه، منابع کافی نداشت و در نتیجه قادر به انجام کار امداد و نجات نبود. اما یکی از کاربران آمریکایی در این مورد اظهار نظر کرد: «ما مثل یک کشور جهان سوم به نظر می‌رسیم، نه پول داریم، نه آب، هیچ کاری نمی‌توانیم انجام دهیم.»

در واقع، ایالات متحده ابرقدرت شماره یک جهان است و کالیفرنیا ایالتی با قوی‌ترین منابع مالی در آمریکا به شمار می‌رود. اما آتش سوزی سالانه فقط به علت کمبود پول رخ می‌دهد؟

ترامپ که در حال بازگشت به کاخ سفید است، این موضوع را نیز زیر سوال برد. وی در شبکه‌های اجتماعی نوشت که «گَوین کریستوفر نیوسام» فرماندار کالیفرنیا و «جو بایدن» رئیس جمهور باید مسئولیت این فاجعه را برعهده گیرند؛ این آتش سوزی به نمادی از بی کفایتی و سوءمدیریت فاحش توسط تیم دونفری بایدن-نیوسام تبدیل شده است.

با این حال، اگرچه حملات ترامپ به حریفانش شدید است، اما باید یادآوری کرد که واکنش ضعیف او به همه گیری کرونا در اولین دوره ریاست‌جمهوری‌اش منجر به عواقب فاجعه‌بار با بیش از یک میلیون کشته شد.

چگونگی واکنش به بلایای بزرگ، آزمون بزرگی برای توانایی‌های حاکمیتی دولت‌هاست. تفاوت‌های چین و ایالات متحده در واکنش به بلایای بزرگ به مردم یک نگاه اجمالی واضح به این موضوع داده که یک دولت بسیار مسئولیت‌پذیر باید چگونه باشد. دموکراسی و حقوق بشر نه زینت است و نه ابزاری برای تحت فشار قرار دادن کشورهای دیگر، بلکه باید در انجام کارهای عملی برای مردم، به ویژه در مقاطع حساس مانند واکنش به بلایای بزرگ، منعکس شود.