سیاست تحریم ظریف به کجا می‌رسد؟
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: اقدام امریکا علیه وزیر خارجه ایران در جهت قطع بازوی دیپلماتیک آن بود که به نظر نمی‌رسد چنین اقدامی موفق باشد چون این کار اساسا غیرمنطقی و غیرقانونی است.
به گزارش مشهد فوری ،دکتر روح‌الله اسلامی با اشاره به روند شکل‌گیری ایده تحریم وزیر امور خارجه کشورمان از سوی امریکایی‌ها اظهار کرد: یکی از شعارهای دکتر روحانی در ابتدای کار در حوزه سیاست خارجی تلاش در جهت تنش‌زدایی و حل مساله هسته‌ای ایران بود، چون این مساله به دستاویزی برای تحریم ایران و حذف آن از مناسبات تبدیل شده بود.
وی افزود: در دوره نخست دولت آقای روحانی این سیاست به خوبی پیش رفت و با انتخاب شایسته دکتر ظریف از سوی دکتر روحانی به عنوان وزیر امور خارجه و رای اعتماد مجلس شورای اسلامی به وی، او توانست در یک ماراتن شدید از منافع ایران حمایت کند؛ به نحوی که هم حق انرژی هسته‌ای برای ایران تثبیت شد و هم اجماع خوبی صورت گرفت در خصوص اینکه ایران بازیگر فعالی در سطح منطقه و عرصه بین‌المللی باشد.
وی ادامه داد: با این حال برخلاف پیش‌بینی‌ها، یکی از تندروترین گزینه‌ها برای تصدی کاخ سفید روی کار آمد که در نوع خود یک شخصیت استثنایی است چراکه محیط بین‌الملل را نمی‌شناسد، تصمیمات ناگهانی اتخاذ می‌کند و شخصیتی خودشیفته است. او تمام اقداماتی که اوباما، رئیس‌جمهور سابق امریکا و کری، وزیر اور خارجه وی، انجام داده‌اند را قبول ندارد و معتقد است از آنان توانمندتر است. برای همین هم تصمیم گرفت از برجام خارج شود و آن را توافق بدی اعلام کرد، او به دنبال فشار حداکثری بر ایران بود تا بتواند امتیازات بیشتری از آن بگیرد.
اسلامی با بیان اینکه ترامپ در اعمال سیاست خود هوشمندانه رفتار کرد و کاری کرد که هزینه‌های سیاست‌های وی را اسرائیل و عربستان بپردازند، گفت: وی پس از خروج از برجام، تحریم‌های نفتی و پالایشگاه‌های ایران را آغاز کرد، سپس سپاه را یک گروه تروریستی نامید و مقام معظم رهبری را نیز تحریم کرد، همان زمانی که رهبری تحریم شد، اعلام شد هر نهادی که با ایشان در ارتباط باشد نیز تحریم خواهد شد. او تلاش کرد اجماعی علیه ایران شکل دهد و برای این منظور سفرهای زیادی به منطقه صورت داد تا ایران پای میز مذاکره بازگردد.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی با اشاره به سیاست ایران در برخورد با حرکات امریکا عنوان کرد: در برابر سیاست‌های امریکا 2 بازوی ایران فعال شد که یکی بازوی نظامی ایران در منطقه بود که نمونه بارز آن ساقط کردن پهپاد امریکایی و همچنین برخورد با کشتی نفتکش انگلیسی بود. از این طریق جمهوری اسلامی توانست قدرت خود را به لحاظ نظامی تثبیت کند. از دیگر سو برجام و توان تخصصی دکتر ظریف موجب شد اجماعی علیه ایران صورت نگیرد.
وی در خصوص علل تحریم دکتر ظریف از سوی امریکایی‌ها اظهار کرد: دکتر ظریف مذاکره‌کننده قدرتمندی بوده و در اعمال سیاست ایران، بازوی دیپلماتیک آن است. سفرهای وی و میانجیگری‌های او و همچنین صحبت‌هایش با افکار عمومی امریکا و اروپا اجازه نداد ترامپ بتواند ایران را در یک انزوای دیپلماتیک قرار دهد. همه این‌ها علی‌رغم آن است که ترامپ برای مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران اعلام آمادگی کرده بود، موفقیت سخنان دکتر ظریف موجب شد تحریم‌های ثانویه علیه وی وضع شود و شخص او مورد تحریم قرار گیرد تا از این طریق مانع گفت‌وگو، سفر، مذاکره و بازنمایی دیپلماسی وی شوند.
اسلامی خاطرنشان کرد: این اقدام از منظر روابط بین‌الملل پذیرفته شده نیست و تنها از نظر روابط قدرت و واقع‌گرایی می‌توان آن را تحلیل کرد. از دیگر سو در همه جای دنیا وزارت خارجه مجری نهادهای بالادستی است و تصمیمات سطح بالا را اجرایی می‌کند، در حقیقت اقدام آمریکا علیه وزیر خارجه ایران در جهت قطع بازوی دیپلماتیک ایران بود که به نظر نمی‌رسد چنین اقدامی موفق باشد چون این کار اساسا غیرمنطقی و غیرقانونی است.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی اضافه کرد: از دیگر سو در داخل امریکا نیز نخبگان زیادی هستند که این اقدام را نقد کرده‌اند و چنین کارهایی بی‌معنا پنداشته می‌شود. نمی‌شود که از یک طرف دعوت به مذاکره کرد و از طرف دیگر وزیر امور خارجه یک کشور را تحریم کرد. این اقدامات بار حقوقی ندارد و تنها یک بازی سیاسی برای فشار بر ایران است.
اسلامی با بیان اینکه در حال حاضر درجه تحریم‌ها علیه ایران حالت اشباع پیدا کرده، تصریح کرد: زمانی که از یک گزینه به صورت پی در پی استفاده شود، آن گزینه خاصیت خود را از دست خواهد داد. ابتدای کار، اعمال سیاست‌های امریکایی بر اقتصاد ایران تاثیر زیادی گذاشت اما حالا شرایط اینطور نیست و تورم در حال رسیدن به یک ثبات است. هم‌اکنون کشور می‌تواند نفت بفروشد. در واقع ایران از طریق گسست‌هایی که در کشورهای مختلف وجود دارد، فعالیت‌های اقتصادی خود را دنبال می‌کند.
وی با اشاره به تاثیرات اقدام امریکا در تحریم وزیر خارجه جمهوری اسلامی تصریح کرد: در برخورد با امریکا امکان مذاکره به هیچ عنوان به وجود نخواهد آمد. امریکا به هیچ تعهدی پایبند نبوده و به همین جهت مذاکره‌ای در میان نخواهد بود. با این حال جمهوری اسلامی راه گفت‌وگو را نبسته و اعلام کرده برای آن باید اعتماد ایران جلب شود و امریکا به برجام بازگردد تا پس از آن بتوان راجع به مذاکره گفت‌وگو کرد.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی افزود: از طرف آمریکایی‌ها نیز فشار بر ایران ادامه خواهد یافت اما ایران اگر بتواند توانایی نظامی خود که تاکنون از آن حفاظت کرده را تدام بخشد و دستگاه دیپلماسی خویش را قدرتمندتر کند، می‌توان کشور را حفظ کرد. باید توجه داشت فشارهای امروز تنها نظام سیاسی را هدف نگرفته بلکه نگاه دشمن ان ما تجزیه و نابودی ایران از طریق فعال کردن گروه‌های تروریستی است.
اسلامی تاکید کرد: در این شرایط لازم است هر اقدامی جهت تقویت قوای نظامی کشور صورت گیرد و مانورهای مشترک برگزار شود تا موازنه حفظ گردد. همچنین ضروری است در برخورد با همسایگان در جهت تنش‌زدایی حرکت شود چرا که بیشترین مراودات ما با همسایگان‌مان است.
وی گفت: نباید دستگاه دیپلماسی را تضعیف کنیم، در حال حاضر برخی گروه‌های سیاسی درکی از منافع ملی ندارند و تصور می‌کنند با زدن دکتر ظریف می‌توانند به قدرت برسند اما شاید رسیدن آن‌ها به قدرت، ایران را در وضعیت خطرناکی قرار دهد.
اسلامی اظهار کرد: باید توجه داشت دکتر ظریف تجربه بزرگی در حل و فصل اختلافات و برقراری موازنه برای حفظ منافع ایران دارد. پیش‌تر نیز زمانی که عده‌ای به دنبال حذف دکتر ظریف بودند، رهبر انقلاب او را حفظ کرد. در حال حاضر نیز تلاش دارند دکتر ظریف را حذف کنند. نمونه چنین اقداماتی در سریال بی‌معنایی دیده شد که مقام معظم رهبری نیز در پی آن از توهین به وزیر خارجه ابراز نارضایتی کرد. باید این سرمایه ملی حفظ شود. دکتر ظریف تنها یک فرد نیست بلکه یک شبکه قدرتمند از نخبگان دیپلماسی ایران است که اگر این‌ها کنار زده یا حذف شوند، تضعیف کشور را به دنبال خواهد داشت و ممکن است کشور به وضعیتی کشیده شود که اجماعی علیه آن شکل گیرد؛ گام بعدی صدور قطع‌نامه و قدم نهایی راه‌اندازی گروه‌های تروریستی در کشور و اعلام آن‌ها به عنوان گروه‌های آزادی‌بخش است.
منبع: ایسنا
2222
