آئین گرامیداشت استاد محمد تقی شریعتی در مشهد برگزار شد
آئین گرامیداشت پایه گذار نواندیشی دینی ایران مرحوم استاد محمد تقی شریعتی پدر مرحوم دکتر علی شریعتی در مشهد برگزار شد.
به گزارش مشهد فوری ،آئین گرامیداشت پایه گذار نواندیشی دینی ایران مرحوم استاد محمد تقی شریعتی پدر مرحوم دکتر علی شریعتی در مشهد برگزار شد.
شریعتی باید مستقل، منتقد و مردمی باقی بماند
نوه استاد محمد تقی شریعتی در این مراسم که عصر پنجشنبه برگزار شد گفت: گفت و گو در حقیقت دین روش استاد محمد تقی شریعتی بود که در این روش یکتایی و خلوصی بی نظیر داشت.
احسان شریعتی افزود: روش استاد شریعتی در دهه ۲۰ روش گفت و گویی بود. امروز مفهوم گفت و گو مفهومی فلسفی و جدی است و استاد شریعتی در اوج درگیری ها و تعارض بین اندیشه های سنتی با مدرنیته با روش گفت و گویی در خیابان با این جریان ها وارد گفت و گو می شد.
وی ادامه داد: استاد شریعتی با اندیشه ها و مفاهیم دینی زندگی می کرد و قطب سومی در بین سنت گرایی و مدرنیته چپ و راست به وجود آورد و بین ایمان، آزادی و عدالت آشتی و پیوند ایجاد کرد و این راه توسط فرزندش دکتر علی شریعتی نیز ادامه یافت.
نوه استاد محمد تقی شریعتی گفت:استاد محمد تقی شریعتی از نوع همایش های رسمی نیست بلکه زندگی او حرکتی بود بین دوقطبی ها و بین حکومت و مردم و به همین دلیل اندیشه خطرناکی محسوب می شد. شریعتی آقا نبود که فرزندانش آقازاده باشند چنانکه بنده هنوز به شکل رسمی شغلی ندارم.
احسان شریعتی افزود: شریعتی انسان دینی به معنای واقعی کلمه بود و باید مستقل، منتقد و مردمی هم باقی بماند.
محمد تقی شریعتی، روشنفکری پر مخاطب بود
استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تهران در این مراسم گفت: استاد محمد تقی شریعتی مجموعه ای ترکیبی از خصوصیت هایی است که در گفتمان روشنفکری دینی شخصیتی ویژه ساخته است.
هادی خانیکی افزود: استاد شریعتی دین مداری است سازگار با آزادی و عدالت، خردگرا، عقلانی، زمانه شناس و مساله محور نه مساله گریز که با رویکرد گفت و گوییِ هویت سازِ مبتنی بر دین و سازگار با شرایط زمانه زیست مومنانه را در مقابل کنش روشنگرایانه قرار می داد.
وی ادامه داد: استاد شریعتی روشنفکری پُر مخاطب بود و فهم زیادی از مسائل زمانه خود داشت، شریعتی عرصه ای عمومی خلق کرد که در آن کسانی که صاحب اندیشه هستند بتوانند مخاطبان خود را پیدا کنند و بدانند اگر بحران مخاطب دارند ریشه آن در بحران اندیشه خودشان در جامعه است.
استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تهران گفت: اندیشه و زبان استاد شریعتی با دردهای مردم آشنا بود و او از عرصه عمومی دین برای پیشبرد آزادی و گفت و گو قدم های بزرگی برداشت که وی را به مدل سقراطی نزدیک می کرد.
خانیکی افزود: البته سقراط خراسان در ارتباط و پیوند نزدیک با سقراطی گری در ایران بود مهندس بازرگان و مرحوم طالقانی و استاد شریعتی در یک سطح می توانند مورد توجه باشند که هر سه شخصیت فرزند مشروطه هستند.
وی با بیان اینکه استاد شریعتی از ۲۳ سالگی به شغل معلمی مشغول بود اضافه کرد: شریعتی سخنران بود و از جلسات و محافل خانگی در دهه ۲۰ سخنرانی را آغاز کرد که این اقدام منجر به تاسیس کانون نشر حقایق اسلامی در مشهد شد.
استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تهران گفت: استاد شریعتی از ابزار سخنوری در زمان خود استفاده می کرد و سیاست ورزی بود که عافیت طلبی نمی کرد، در انتخابات شرکت می کرد و در نهضت مقاومت ملی نیز حضور داشت.
خانیکی افزود: در کنار همه این موارد، شریعتی مولف و محقق نیز بود و خلق اثر داشت به گونه ای که می توان استاد شریعتی را از سازندگان گفتمان اصلاح گری دینی دانست که از سال ۱۳۲۰ در برابر چهار جریان موثر زمانه خود شامل جریان های مارکسیستی، مدرنیسم ضد مذهبی، استبداد سیاسی و تحجر مذهبی گفتمان دینی نواندیش را ساخت.
وی تاکید کرد: گفتمان نواندیشی دینی گفتمانی هویت ساز است که باید اکنون نیز احیا و زنده شود.
خانیکی ادامه داد: رد واسطه ها در فهم دین، برقراری مساوات کامل همگانی، تاسیس شورا برای رعایت حقوق مردم، اعتبار پیداکردن تلاش فردی، اعتراف به حق عقل و علم در فهم دین و مسائل جامعه، همبستگی بین دین و مدنیت و برابری تدین و تمدن، متوجه ساختن ذهن انسان به نظام طبیعت، اعتراف به حقوق میل و عواطف، وسعت نظر و تسامح، میل به پیشرفت، توجه به خیر و مصلحت دین، آزادی بحث و نظر و بازکردن باب گفت و گو و استدلال براساس برهان از اصولی است که استاد محمد تقی شریعتی برای سخن گفتن به زبان دین توصیه می کرد.
محمد تقی شریعتی پایه گذار پروژه نواندیشی دینی در ایران است
یک استاد دانشگاه و جامعه شناس نیز در خصوص تفکر استاد شریعتی گفت: محمد تقی شریعتی پایه گذار پروژه نواندیشی دینی در ایران است که ارزش هویتی ایران را زنده کرد.
مقصود فراستخواه با بیان اینکه سیاق تاریخ معاصر ایران، تاریخ سوء تفاهم و تعارض است افزود: سیاست جهانی در قبال ایران حسب ژئوپلوتیک این کشور همیشه مداخله گر و سلط جو بوده است و سعی بر هم زدن معادله قدرت و اعتدال سرزمینی ما داشته است و به صورت ناخودآگاه در دوران تجدد، تاریخ زدایی و مکان زدایی از ایران صورت می گرفت و حساسیت نسبت به سنت های دینی وجود نداشت.
وی ادامه داد: در اوایل دهه ۲۰ که محمد تقی شریعتی در شهر مشهد فعالیت می کرد هیچ یک از جریان های عمده جدیدِ هویت اندیشِ حساس در باب هویت ایرانی هنوز فعال نشده بودند.
این جامعه شناس گفت: محمد تقی شریعتی از نخستین موسسان و بانیان اصلاح فکر شیعی و تولید روایت انسانی، اخلاقی، عقلانی و آزادمنشانه از میان خود صنف شیعی ایران است.
فراستخواه افزود: پروژه فکری نواندیشی دینی استاد شریعتی، سرمایه اجتماعی و پیوند اجتماعی برای ایران ایجاد کرد و بر اساس آن جنبش های کوچک اجتماعی شکل گرفت و زیست مومنانه را با تجربه دینی در فضای سنتی و زیستن در دنیای جدید پیوند داد.
وی ادامه داد: در نواندیشی دینی استاد شریعتی ارزش آزادیخواهانه ای وجود دارد که نسبت به محنت های بشری احساس مسئولیت اجتماعی ایجاد کرد.
این جامعه شناس گفت: ارزش اخلاقی نواندیشی دینی و اندیشه های استاد محمد تقی شریعتی برای مشهد و تاریخ معاصر ایران داشتن عقیده و باورهای عقلانی، انسانی و احترام گذاشتن به دیگران است که به واسطه همین عقیده و احترام گذاشتن به دیگران و درک اخلاقی و حقوق بشری از دین در این شهر متهم به بهائیت شده بود.
مشی محمد تقی شریعتی پیامبرانه بود
یک استاد حوزه و دانشگاه نیز در خصوص استاد محمد تقی شریعتی گفت: مشی استاد شریعتی مشی پیامبرانه بود و تحریف زدایی و آگاهی بخشی می کرد.
حجت الاسلام محمد علی مهدوی راد با تاکید بر این که برای فهم حادثه، انسان باید بازیگری کند نه تماشاگری و استاد محمد تقی شریعتی بازیگر بود نه تماشاگر، می جوشید و می خروشید.
وی ادامه داد: معلمان مشهد در دوره استاد شریعتی توده ای بودند و استاد شریعتی در دانشسرا برای ترویج افکار دینی خود به رایگان درس می داد.
این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: استاد محمد تقی شریعتی عاشق اهل بیت، امامت و ولایت، انسانیت و آزادی بود.
در این مراسم از تعدادی از آثار مکتوب ویژه بزرگداشت استاد محمد تقی شریعتی رونمایی شد.
استاد محمد تقی شریعتی در سال ۱۲۸۶ در مزینان سبزوار متولد و در سال ۱۳۶۶ در مشهد دار فانی را وداع گفت. او که پدر مرحوم دکتر علی شریعتی است در صدد بود چهره نوینی از اسلام و دین ارائه دهد که در زمانه کنونی و در عصر هجوم مدرنیته قابل دفاع باشد.
پیکر مرحوم استاد محمد تقی شریعتی در صحن آزادی حرم مطهر رضوی مدفون است.
منبع: ایرنا
2222