زنان چگونه طعم شیرین مادری را بچشند؟

سیمین ظفردوست جراح و متخصص زنان و فلوشیپ درباره ناباروری اظهار کرد: هنگامی به زوجی نابارور گفته می‌شود که پس از یک سال اقدام به بارداری بدون استفاده از روش‌های جلوگیری، باردار نشوند و طبق آمار در ایران حدود ۲۰ درصد زوج‌ها مشکل ناباروری دارند.

او بیان کرد: متأسفانه با وجود پیشرفت‌هایی که در درمان ناباروری شده است، هنوز موفقیت درمان به حد انتظار پزشکان و بیماران نرسیده است، در روش‌هایی مثل IVF و میکرواینجکشن که جنین در محیط آزمایشگاهی تشکیل و سپس داخل یک رحم آماده گذاشته می‌شود، احتمال بارداری ۳۰ تا ۴۰ درصد گزارش شده است.

ظفردوست بیان کرد: تلاش برای ارتقای شرایط محیط کشت جنین‌ها در راستای به حداقل رساندن آسیب تخمک، اسپرم و جنین، بررسی‌های ژنتیک، ایمونولوژیک و همچنین درمان‌های کلینیکال برای افزایش کیفیت تخمک و اسپرم و بهتر کردن شرایط رحم ادامه دارد.

این فلوشیپ ناباروری افزود: ناباروری ممکن است به علت مشکلات مردانه، زنانه یا هر ۲ باشد، در پروتکل‌های درمانی که جهت رفع مشکلات یک خانم نابارور انجام می‌شود، هدف به دست آوردن تخمکی سالم و با کیفیت بالا و آماده سازی رحم برای افزایش میزان کاشت جنین است، روش‌های درمانی متفاوت در سال‌های گذشته انجام شده است، ولی متأسفانه با وجود همه این راهکار‌ها در نهایت با بیمارانی مواجه هستیم که به علت نداشتن تخمکی با کیفیت مناسب و تضعیف شدید کارکرد تخمدان‌ها مجبور هستند تخمک اهدایی بگیرند یا بیمارانی داریم که با وجود داشتن جنین‌های خوب، کاشت جنین در داخل رحم آنها انجام نمی‌شود.

تازه‌ترین روش‌های درمان ناباروری به کمک زوج‌های نابارور می‌آید

ظفردوست تاکید کرد: روش‌های PRP و سلول‌های بنیادی از جمله‌های تازه‌ترین درمان‌های ناباروری است، ذخایر تخمدانی هر خانم با افزایش سن کاهش پیدا می‌کند به طوری که در ۹۵ درصد خانم‌ها ذخایر فولیکولی قبل از تولد در ۳۰ سالگی به ۱۲ درصد و در ۴۰ سالگی به سه درصد می‌رسد، در برخی خانم‌ها به علت کاهش ذخایر تخمدانی از همان بدو تولد یا آسیب‌های وارد شده در طول زندگی به علل مشخص یا نامشخص، این ذخیره تخمدانی با شدت و سرعت بیشتر کاهش پیدا می‌کند بنابراین مشکلات باروری در سنین زیر ۴۰ سال اتفاق می‌افتد، احیای این تخمدان‌ها بر اساس تئوری‌های قبلی امکان‌پذیر نبوده، ولی با تئوری‌های جدید که به دنبال مطالعات حیوانی مطرح شده است، برخی مطالعات تأثیرات PRP و سلول‌های بنیادی را در احیای تخمدان‌ها نشان می‌دهد.

PRP چیست؟

او تصریح کرد: پلاکت‌های خون شامل گرانول‌هایی هستند که در داخل آن‌ها فاکتور‌های رشد و سیتوکین‌ها ذخیره شده‌اند، این فاکتور‌ها وقتی در جایی رها می‌شوند، سلول‌های بنیادین را به آنجا فرا می‌خوانند و به رشد، ساخت عروق و تحریک آن ناحیه کمک می‌کنند.

این فلوشیپ ناباروری استفاده از PRP در حوزه ناباروری زنان را در ۲ بخش دانست و گفت: یکی از این بخش‌ها، تزریق PRP به داخل تخمدان‌ها در جهت کارکرد بهتر آنهاست به ویژه در افرادی که کارکرد تخمدانی آنها به شدت کاهش پیدا کرده است و به درمان‌های تحریک تخمک‌گذاری پاسخ مناسب نمی‌دهند و دیگری انفوزیون داخل رحمی (ریختن به داخل رحم) جهت افزایش میزان کاشت جنین در داخل رحم بوده، مشاهده شده است در حیوانات تزریق PRP به داخل تخمدان‌ها در افزایش عملکرد تخمدان‌ها به واسطه فاکتور‌های رشد و سیتوکین‌های موجود مؤثر بوده است و انفوزیون داخلی رحمی هم به افزایش گیرایی رحم به واسطه همان فاکتور‌ها کمک می‌کند البته مطالعات انسانی نتایجی ضد و نقیض را نشان داده‌اند بنابراین هنوز برای اینکه بتوانیم در مورد تأثیر PRP در درمان نازایی پاسخ قطعی دهیم، به مطالعات بیشتر نیاز داریم.

سلول‌های بنیادین چیست؟

ظفردوست بیان کرد: امروزه از سلول‌های بنیادین در جهت بهبود وضعیت تخمدان‌ها در رحم استفاده می‌شود، مشاهده شده است در بدن سلول‌هایی وجود دارند که قابلیت تبدیل شدن به انواع سلول‌های مختلف مانند سلول‌های قلبی، کبدی و عصبی را دارند که به این سلول‌ها سلول‌های بنیادین گفته می‌شود، افراد زیادی بر این باورند که سلول‌های بنیادین را تنها می‌توان در زمان تولد از طریق بند ناف بدست آورد، این اشخاص معتقدند که اگر برای فردی در زمان تولد این کار انجام نشده باشد دیگر شخص در طول زندگی نمی‌تواند از سلول‌های بنیادین خود استفاده کند در حالی که امروزه دیده شده است که از مغز استخوان، بافت چربی و خون محیطی در یک فرد بالغ می‌توان سلول‌های بنیادین را تهیه کرد.

او یادآوری کرد: مطالعاتی در مورد تأثیر سلول‌های بنیادین در احیای تخمدان‌ها و افزایش گیرایی رحم در حیوانات انجام گرفته است که این مطالعات نشان می‌دهد این سلول‌ها می‌توانند به افزایش باروری در حیوانات کمک کنند، نتایجی خوب از تزریق سلول‌های بنیادین حاصل از خون قاعدگی به داخل تخمدان خانم‌هایی که با کاهش شدید ذخیره تخمدان روبرو بودند، به دست آمد، ولی با توجه به اینکه مطالعات مشابه در دنیا کم است برای اینکه بتوانیم در دنیا استفاده از سلول‌های بنیادین را راهکاری درمانی برای همه بیماران نابارور با مشکلات تخمدانی یا رحمی معرفی کنیم، کمی زود است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

66