رصد آسمان در جستوجوی هوش فرازمینی
پروژهای برای یافتن هوش فرازمینی در آسمان از سالها پیش آغاز شده است که حالا با تأمین مالی بهتر پیش میرود.
از زمانی که انسان به آسمان سیاه بالای سرش نگاه کرد و از خود پرسید آیا ممکن است کسی آنجا زندگی کند؟! رفتهرفته تکنولوژی و علم به موازات یکدیگر چنان پیشرفت کردند که حالا دانشمندان میتوانند پاسخ این سؤال پیدا کنند. آنها در آستانه اکتشافی قرار دارند که بهعنوان عمیقترین کشفیات علمی تاریخ بشر شناخته میشود.
ستارهشناسان برای نخستین بار با استفاده از 28تلسکوپ رادیویی غولپیکر در حرکتی بیسابقه تمام آسمان را برای نشانههای زندگی فرازمینی جستوجو خواهند کرد. این پروژه با همکاری شرکت خصوصی Seti (پروژههای علمی با هدف یافتن هوش فرازمینی) و رصدخانه Very Large Array در نیومکزیکو که یکی از قدرتمندترین رصدخانههای رادیویی در دنیاست، انجام میشود. دسترسی بهموقع به همه دادههای جمعآوریشده توسط VLA برای دانشمندان یک ضربه بزرگ برای کسانی است که در پی جستوجوی هوش فرازمینی در آسمانها هستند و نشانهای از اینکه این رشته جریان اصلی را از دست داده است.
عملیات معمولی ستارهشناسی در رصدخانه VLA ادامه خواهد یافت، مانند آنچه سال1997 در فیلم«Contact» به نمایش گذاشته شد، اما با تنظیمات جدید همه اطلاعات از طریق یک ابررایانه اختصاصی که به جستوجوی سروصداهای مرموز یا سایر امضاهای فناوریهای دوردست میپردازد، کپی و تغذیه میشود.
اندرو سیمیون، مدیر مرکز Seti در برکلی در گفتوگو با گاردین میگوید: VLA برای یک نقشهبرداری کلی از آسمان مورد استفاده قرار میگیرد و این کار به ما اجازه میدهد تا بهطور موازی برنامههای Seti را پیش ببریم.
آنتونی بیسلی، مدیر رصدخانه ملی ستارهشناسی رادیویی که توسط VLA هدایت میشود، میگوید: اینکه آیا ما انسانها در جهان تنها هستیم یکی از حقایق سؤالبرانگیز در علم است و تلسکوپهای ما میتواند نقش بزرگی در پاسخ به این سؤال ایفا کند. نخستین فصل این پروژه با نصب کابلهای جدید با تامین اعتبار از سوی جانجیاناندرا، مدیرارشد اپل و فرد معتبر از مؤسسه Seti و کارول جیاناندرا انجام شد. او معتقد است وقت آن رسیده تا پروژههای علمی با هدف یافتن هوش فرازمینی بیش از گذشته جدی گرفته شوند.
پروژه VLA یکی از ابتکارات آینده Seti است که در روز جمعه در کنفرانس انجمن پیشرفت آمریکا (AAAS) در سیاتل به تصویر کشیده شد. ژیل تارتر، محقق بازنشسته در مؤسسه Seti، بهروزرسانیهای Panoseti یک رصدخانه پیشنهادی در مرحله نمونه اولیه را که بهمنظور تماشای مداوم بخش بزرگی از آسمان طراحی شده است، ارائه داد.
درصورت تأمین بودجه، Panoseti دو قطعه گنبد شکل خواهد داشت که با لنزهای نیممتری پوشیده و شبیه چشمهای بیرون زده یک حشره میشود. به این ترتیب از این رصدخانه همزمان پهنه گستردهای از آسمان قابل رویت است و البته به صورت منحصر به فردی برای ردیابی سیگنالهای گذرا، مانند فلش یک لیزر قدرتمند از دور، مناسب است.
این محقق باتجربه معتقد است که ممکن است املاک و مستغلات قابل سکونت بیشتری در کهکشان وجود داشته باشد و همین، سؤال در مورد زندگی هوشمندانه را در آنسوی کهکشان بیشتر به واقعیت نزدیک میکند. نباید فکر کنیم که اینها حواشی علم کهکشان است بلکه یک جریان اصلی است.
بیگانهها در آسمان؟
برخی بهدنبال گونههای کمهوشتر زندگی بیگانهها در کهکشان هستند. ویکتوریا مودئوس که هدایت آزمایشگاه سیاره مجازی ناسا را در دانشگاه واشنگتن برعهده دارد برنامههای تلسکوپ فضایی جیمز وب که قرار است سال آینده پرتاب شود را شرح داد.3 سیاره در اندازههای زمین که در مدار سرد و تاریک ستارهای با نام تراپیست -1درصورت فلکی آکواریوس قرار دارند، در صدر لیست خواهد بود. مدلهای کامپیوتری میگویند سیستم تراپیست -1در میان آیندهدارترینها برای یافتن سیارههایی با جو و دمایی است که موجب میشود آب بهصورت مایع در سطح آن جاری باشد.
مودئوس گفت: تلسکوپ جیمز وب میتواند برای ما مشخص کند آیا مثل زمین و ونوس، در آنجا هم اتمسفر وجود دارد یا خیر. این نخستین شانس ما برای تحقیق درباره گازهایی است که توسط سیاره دیگر بهدست میآید. ما در اصل قصد داریم به مطالعه پسرعموهای زمین بپردازیم.
با توجه به آخرین پیشرفتهای فناوری، دانشمندان گامی دیگر در مسیر پاسخگویی به این سؤال که آیا کسی یا چیز دیگری در کهکشان وجود دارد، نزدیکتر شدهاند و درصورت کشف تمدن بیگانه، مسائلی دیگر بهوجود میآید که باید شناسایی شود.
استفان هاوکینگ نسبت به هرگونه تماس با دنیای بیگانه کهکشان هشدار داده است و میگوید: نتیجههایی که دانشمندان میگیرند لزوما خوب نخواهد بود. اما سیمیون با این ایده مخالف است. او میگوید: شخصا فکر میکنم که مطلقا بخشی از انسانبودن تمایل به دستیابی به ناشناختهها و دستیابی و برقراری ارتباط است.
مسئله تامین اعتبار
ناسا یکبار برای پروژه جستوجوی هوش فرازمینی به میزان 10میلیون دلار در سال، تامین مالی کرد اما این بودجه در سال 1993با تصویب قانون سناتور ریچارد برایان که آن را هدررفتن پول میدانست، قطع شد. از آن زمان تاکنون هیچ بودجه عمومی قابل توجهی برای Seti در آمریکا یا هرجای دیگری تامین نشده است.
پاسخ به سؤال بزرگ
با توجه به آخرین پیشرفتهای فناوری، دانشمندان گامی دیگر در مسیر پاسخگویی به این سؤال که آیا کسی یا چیز دیگری در کهکشان وجود دارد، نزدیکتر شدهاند و درصورت کشف تمدن بیگانه، مسائلی دیگر بهوجود میآید که باید شناسایی شود
منبع: همشهری
24
100 % وجود دارن