آیا تست ضریب هوشی معیار مناسبی برای اندازهگیری "هوش" است؟
آزمونهای آیکیو (IQ) یا ضریب هوشی به طور گستردهای توسط سازمانهای آموزشی و حرفهای برای بررسی متقاضیان استفاده میشود.
ساینسآلرت نوشت: این آزمونها در مطالعات روانشناختی که به دنبال شناسایی عوامل موثر بر هوش هستند نیز مورد توجه قرار میگیرند. مانند باقی آزمونها به نظر میرسد با تمرین میتوان نمرهی ضریبهوشی را بهبود بخشید اما اگر بتوان این کار را انجام داد چه اتفاقی برای آزمونهای هوش میافتد؟
ما از پنج متخصص در زمینهی هوش پرسیدیم که آیا میتوان نمرهی ضریب هوشی را با تمرین ارتقا داد و مجموعی از پاسخهای آنها را در ادامه خواهیم دید.
نمره ضریبهوشی چیست؟
این یک نمرهی استاندارد است که توانایی شناختی فرد را نسبت به سایر افراد نشان میدهد؟ آزمون ضریب هوشی از اوایل دههی ۱۹۰۰ میلادی شکل گرفت و تاکنون تغییراتی داشته است. آزمون بهره هوشی تواناییهای مختلفی در فرد را مورد بررسی قرار میدهد. از جمله توانایی یادگیری و حفظ مطالب، استدلال انتزاعی و پردازش دیداری-فضایی. اگرچه آزمونهای هوش مجازی زیادی وجود دارند اما نتایج قابل اعتماد را میتوان از آزمونهای رسمی به دست آورد که بیش از یک ساعت طول میکشد و به صورت تخصصی مورد نظارت قرار میگیرد.
آیا افراد میتوانند با تمرین نمرهی ضریبهوشی خود را بهبود بخشند؟
متخصصان در این زمینه اختلاف نظر دارند. دکتر ایان سیلور(Ian Silver) متخصص هوش و علوم رفتاری از دانشگاه سینسیناتی(Cincinnati) میگوید: به طور کلی بیشتر روشهایی که برای بهبود ضریب هوشی استفاده میشوند مانند برنامههای تلفن همراه و یا دورههای آنلاین باعث افزایش ضریب هوشی نمیشوند.
دکتر هاینک سیگلر(Hynek Cigler) متخصص روانشناسی از دانشگاه ماساریک(Masaryk) میگوید: تمرین آزمونهای مربوط به ضریبهوشی میتواند عملکرد شما را بهبود بخشد و نمرهی شما را ارتقا دهد اما تاثیری بر ضریبهوشی شما نخواهد گذاشت زیرا تنها آزموندهندهی بهتری خواهید شد.
همهی کارشناسان تاکید دارند که نمرهی آزمون ضریب هوشی با هوش واقعی تفاوت دارد.
دکتر سیگلر تاکید میکند که برخی از انواع هوش با تمرین و آموزش ارتباط دارند و تمرین چنین مهارتهایی به خصوص در سنین پایین میتواند باعث رشد هوشی بهتر شود.
آیا ضریبهوشی معیار خوبی برای بررسی هوش است؟
طبق گفتهی برخی از متخصصان نمرهی ضریبهوشی را میتوان با تمرین بهبود بخشید این بدان معناست که این آزمون مناسب نیست.
با این حال دکتر دیمیتری وندرلیندن(Dimitri Van der Linden) از دانشگاه روتردام(Rotterdam)میگوید: اگرچه میتوان نمرهی خود را در این آزمون بهبود بخشید و یا در آن تقلب کرد اما همچنان این آزمون به طور کلی برای تشخیص هوش مناسب است.
پاسخ دکتر وندرلیندن مشابه نظر بسیاری از متخصصان روانشناسی بود و هفت نفر از متخصصان با وی همنطر بودند.
با این حال تعداد بسیار دیگری از متخصصان بر این موضوع تاکید دارند که این آزمون تمام جنبههای هوش را در نظر نمیگیرد. برای مثال در این آزمون خلاقیت، هوش احساسی و یا اجتماعی بررسی نمیشود.
پروفسور رابرت استرنبرگ(Robert Sternberg) متخصص هوش و آموزش از دانشگاه کورنل(Cornell) میگوید: این آزمونها مهارتهای اساسی ما برای حل مشکلات زندگی را اندازهگیری نمیکنند.
مشکل اصلی این است که هیچ تعریف مشخصی برای هوش وجود ندارد. انواع مختلفی از آن وجود دارد که تاثیرات گوناگونی بر روی مهارتهای ما میگذارند و میتوان آنها را به گونههای مختلف بررسی کرد.
منبع: ایسنا
46