ژنتیک تا چه میزان در بزرگی پروستات نقش دارد؟

در مردان مسن، بزرگی پروستات تقریباً به اندازه سفید شدن مو رایج است، با این حال دانشمندان در مورد دلیل افزایش اندازه پروستات یا نحوه انجام این فرآیند در سطح مولکولی اطلاعات کمی دارند.

در یک مطالعه جدید، دانشمندان دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد یک الگوی مولکولی را کشف کردند که بزرگ شدن پروستات را نشان می‌دهد، که به آن هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات نیز می‌گویند، و حتی دو ژن را شناسایی کرده‌اند که احتمالاً در ایجاد این بیماری نقش دارند.

مجرای ادرار مستقیماً از پروستات (غده‌ای در دستگاه تناسلی مردان) عبور می‌کند و در حالی که پروستاتِ بزرگ‌شده معمولاً به خودی خود خطرناک نیست، اما قادر است باعث بروز مشکلات ادراری تناسلی شدید گردد. وقتی هایپرپلازی پروستات اتفاق می‌افتد، مجرای ادراری فشرده می‌گردد و بی‌اختیاری ادراری و تکرر ادرار ایجاد می‌شود.

طبق گفته‌ی دکتر جیمز بروک، متخصص اورولوژی، بی‌اختیاری ادراری یک ناراحتی آزاردهنده است و در درازمدت باعث نارسایی کلیه می‌شود. درمان‌های امروزی، به طور کامل این مشکل را حل نمی‌کنند. در مباحث اولوروژی، باید علت این مشکل مشخص شود تا بتوان از بزرگی پروستات پیشگیری کرد و درمان‌های اثربخش‌تری برای آن ارائه داد.

امضای 65 ژن، پایِ بزرگیِ پروستات است!

فراتر از نوع سلولی، محققان وضعیت مولکولی بافت‌های پروستات طبیعی و بزرگ‌شده را تجزیه و تحلیل کردند و به داده‌هایی رسیدند که نشان می‌داد کدام ژن در نمونه‌های بزرگ‌شده پروستات و کدام ژن در نمونه‌های طبیعی فعال هستند. با مقایسه فعالیت ژن‌ها، آنها 65 ژن را یافتند که الگوهای بیان آنها به شدت با بزرگ شدن پروستات مرتبط است. به عبارت دیگر، نمونه‌های بافت پروستات بزرگ‌شده به طور قابل قبولی این امضای ژنی را نشان می‌دهند، در حالی که در نمونه‌های سالم این امضای ژنی وجود ندارد. علاوه بر این، بیمارانی که بافت پروستات آنها به شدت با این امضای ژن مرتبط است، علائم شدیدتری را داشتند.

اولین ژن، CXCL13 است؛ که پروتئینی دخیل در ایمنی سلولی را کد می‌کند که به گفته‌ی محققان، منطقی به نظر می‌رسد، زیرا بزرگی پروستات شامل التهاب نیز می‌شود.

ژن دومی،BMP5 است؛ مولکولی را کد می‌کند که در ساختار و تکثیر سلول نقش دارد. از آنجایی که اثرات CXCL13 در نمونه‌سازی آزمایشگاهی پیچیده است، دستکاری BMP5 راحت‌تر است. لذا محققان آزمایش کردند که آیا افزودن یک ترکیب BMP5-laden می‌تواند ویژگی طبیعی پروستات را تغییر دهد یا نه. آنان دریافتند که بیان امضای ۶۵ ژن در سلول‌های سالم، به بزرگی پروستات منجر می‌شود.

البته باید مطالعات زیادی در این زمینه انجام گیرد تا نقش CXCL13 و BMP5 به طور دقیق مشخص شود و روش‌های درمانی مؤثرتری ابداع گردد.