یک ترکیب دارویی که ممکن است فرزندآوری را برای زوجهای ناامید امکانپذیر کند
پژوهشگران "دانشگاه چینهوا"، نوعی ترکیب دارویی ابداع کردهاند که ممکن است با تبدیل کردن سلولها به "سلولهای بنیادی همهتوان" بتواند در آینده امکان فرزندآوری را برای زوجهایی که از داشتن فرزند ناامید شدهاند، فراهم کند.
به گزارش نیو اطلس، پژوهشگران "دانشگاه چینهوا" (Tsinghua University)، ترکیب دارویی جدیدی ابداع کردهاند که میتواند سلولها را به "سلولهای بنیادی همهتوان" (Totipotent stem cells) تبدیل کند که اساس زندگی هستند. این سلولها میتوانند به هر سلولی در بدن تبدیل شوند.
همه سلولهای بنیادی به صورت یکسان ایجاد نمیشوند؛ بلکه آنها در یک سلسله مراتب قرار دارند. "سلولهای بنیادی چندتوان" (Multipotent stem cells)، در بسیاری از بافتهای بزرگسالان وجود دارند؛ جایی که میتوانند به چند نوع سلول مرتبط با آن بافت یا اندام تبدیل شوند تا به بهبودی کمک کنند. "سلولهای بنیادی پرتوان" (Pluripotent stem cells) در بدن جنین وجود دارند و میتوانند تقریبا به هر نوع سلولی در بدن تبدیل شوند.
در بالای این زنجیره، سلولهایی قرار دارند که به سلولهای بنیادی همهتوان معروف هستند و میتوانند به هر کدام از سلولهای بدن و همچنین به بافتهایی مانند جفت تبدیل شوند. این سلولها، آغاز رشد را نشان میدهند و از زمان تشکیل نخستین سلول منفرد تا چند مرحله نخست رشد باقی میمانند. پس از آن، سلولها به سلولهای بنیادی پرتوان تبدیل میشوند.
در سالهای اخیر دانشمندان توانستهاند سلولهای بالغ را مورد بررسی قرار دهند و حالت پرتوانی را به آنها القا کنند که اساس تحقیقات حوزه پزشکی در زمینه بازسازی سلولهای بنیادی را تشکیل میدهد، اما پژوهشگران دانشگاه چینهوا در این پژوهش جدید، بررسیها را یک گام فراتر بردند و برای نخستین بار، سلولهای بنیادی پرتوان را به حالت همهتوان بازگرداندند.
پژوهشگران کار خود را با بررسی هزاران ترکیب از مولکولهای کوچک آغاز کردند و توانستند ترکیب خاصی از سه مولکول را شناسایی کنند که به نظر میرسید در سلولهای بنیادی پرتوان موشها، قدرت کامل را ایجاد میکند. آنها نام ترکیب خود را "TAW" گذاشتند؛ زیرا در آن، سه مولکول "TTNPB"، "1-Azakenpaullone" و "WS6" وجود داشت.
آزمایشهای مولکولی نشان داد سلولهایی که در معرض ترکیب TAW قرار میگیرند، از نظر اپیژنوم و متابولوم کاملا قدرتمند هستند. صدها ژن یافتشده در سلولهای همهتوان روشن شدند. این در حالی بود که ژنهای مرتبط با پرتوانی خاموش شدند.
پژوهشگران برای بررسی تبدیل شدن این سلولها، آنها را در ظروف آزمایشگاهی و در بدن جنین زنده موش کشت کردند. در هر دو مورد، سلولها مانند سلولهای بنیادی قدرتمند عمل کردند.
پژوهشگران باور دارند که این پیشرفت میتواند فرصتهای بزرگ جدیدی را ایجاد کند. شاید دانشمندان در بلندمدت بتوانند یک موجود زنده را مستقیما از یک سلول بالغ به وجود بیاورند. این امر میتواند به انسانها کمک کند تا فرزندانی داشته باشند که در غیر این صورت داشتن آنها ممکن نخواهد بود. همچنین، این روش میتواند به حفاظت از گونههای در معرض خطر کمک کند.
با وجود این، پژوهشگران اذعان کردند که نگرانیهای اخلاقی نیز بدون شک در این زمینه وجود خواهند داشت.
این پژوهش در مجله "Nature" به چاپ رسید.