مصرف الکل، پیری را تسریع می‌کند

نوشیدن الکل یکی از پرمصرف‌ترین فعالیت‌های تفریحی در جهان است، بنابراین بررسی تأثیرات آن بر سلامتی بسیار مهم است. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که الکل به شکل دائمی به دی‌ان‌ای آسیب می‌زند، مستقیماً موجب بروز سرطان می‌شود، به زوال شناختی و زوال عقل زودرس کمک می‌کند و می‌تواند مغز را معادل تا ۱۰ سال پیری، کوچک کند.

اکنون یک مطالعه جدید شواهد بیشتری یافته است مبنی بر اینکه مصرف الکل می‌تواند پیری بیولوژیکی را تسریع کند.

تلومرها توالی‌های تکراری دی‌ان‌ای هستند که کلاهک‌های محافظ روی نوک کروموزوم‌ها را تشکیل می‌دهند. هر بار که یک سلول تقسیم می‌شود، بخشی از این توالی‌ها ناخواسته از بین می‌رود و در نهایت تلومرها آنقدر کوتاه می‌شوند و از بین می‌روند که دی‌ان‌ای را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این امر موجب توقف تقسیم سلولی می‌شود و به بسیاری از علائم بیولوژیکی مرتبط با پیری کمک می‌کند. به این ترتیب، طول تلومر اغلب به عنوان نشانگر زیستی برای پیری استفاده می‌شود.

محققان در این مطالعه جدید، ارتباط بین مصرف الکل و طول تلومرها را با استفاده از داده‌های بیش از ۲۴۵ هزار نفر که در پروژه "Biobank" بریتانیا شرکت داشتند، بررسی کرده‌اند. آنها برای بررسی هر گونه علت احتمالی، از یک تکنیک ژنتیکی به نام "تصادفی سازی مندلی"(Mendelian Randomization) به اختصار "MR" استفاده کردند که به بررسی تغییرات در ژن‌های مشخص می‌پردازد که در این مطالعه، برخی ژن‌ها که با مصرف الکل و اختلالات مصرف الکل مرتبط بودند، بررسی شدند.

محققان با تجزیه و تحلیل MR، ارتباط واضحی بین مصرف زیاد الکل و تلومرهای کوتاه‌تر پیدا کردند. این مطالعه نشان داد که نوشیدن ۳۲ واحد الکل در هفته برابر با کوتاه شدن تلومر به میزان حدود سه سال پیری است. این به معنی آن است که افرادی که به مصرف الکل مبتلا هستند، معادل حدود سه سال پیر شدن به تلومرهای خود آسیب وارد می‌کنند.

این تیم، تجزیه و تحلیل خود را با مطالعات مشاهده‌ای از عادات نوشیدن هفتگی گزارش‌شده توسط شرکت‌کنندگان تأیید کرد.

به نظر می‌رسد این ارتباط برای افرادی که بیش از ۱۷ واحد در هفته الکل مصرف می‌کنند، قابل توجه‌تر است و مصرف الکل در حد متوسط نیز موجب شروع آسیب به تلومرها می‌شود.

اگرچه این نتایج هنوز قطعی و اثبات شده نیستند، اما محققان می‌گویند که شواهد قوی در دست دارند که صحت این یافته‌ها را تایید خواهد کرد، چرا که به عنوان مثال، این اثرات فقط در مصرف کنندگان الکل مشاهده شد، اما در شرکت کنندگانی که هرگز الکل مصرف نکرده بودند یا نوشیدن الکل را ترک کرده بودند، مشاهده نشد.

گفتنی است که تجزیه و تحلیل MR همچنین یک ژن خاص را به عنوان تأثیرگذارترین ژن مشخص کرد که "AD1HB" نام دارد و در متابولیسم الکل نقش مهمی ایفا می‌کند.

دکتر "آنیا توپیوالا"(Anya Topiwala)، نویسنده ارشد این مطالعه گفت: این یافته‌ها این موضوع را تأیید می‌کند که مصرف الکل به‌ویژه در سطوح بیش از حد، مستقیماً بر طول تلومرها تأثیر می‌گذارد. تلومرهای کوتاه شده به ‌عنوان عوامل خطر مطرح شده‌اند که ممکن است موجب تعدادی از بیماری‌های شدید مرتبط با افزایش سن، مانند بیماری آلزایمر شوند.

وی افزود: نتایج ما اطلاعات جدیدی را برای پزشکان و بیمارانی که به دنبال کاهش اثرات مصرف الکل هستند، ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد نه تنها دوز مصرف الکل مهم است، بلکه حتی کاهش یا قطع مصرف نیز می‌تواند فوایدی در بر داشته باشد.

این مطالعه در مجله Molecular Psychiatry منتشر شده است.