آیا عمر وویجرهای ناسا به سر رسیده است؟

در حال حاضر فاصلۀ این دو کاوشگر از کره زمین ۱۹.۳ میلیارد و ۲۳.۳ میلیارد کیلومتر است و پس از ۴۵ سال فعالیت، همچنان به ارسال داده‌ها مشغولند.
با این وجود منبع تامین انرژی این دو فضاپیما که ذخیره‌ای از سوخت هسته‌ای بوده، رو به اتمام است و به سطح بحرانی رسیده است.

دانشمندان سعی کرده‌اند برخی از سیسیتم‌های دو وویجر (مثلا سیستم‌های گرم کننده) را خاموش کنند تا به این ترتیب بتوانند در مصرف سوخت آن صرفه جویی کرده و بر عمر آنها بیافزایند.

جالب اینکه با وجود خاموش کرن سیستم‌های گرمایش این کاوشگرها، ابزارهای علمی درون آنها بطور معجزه‌آسا توانسته‌اند به کارشان در دمای بسیار پایین ادامه دهند.

سوزان دود، مدیر تحقیقات بین سیاره‌ای در آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا (JPL) مستقر در کالیفرنیا می‌گوید: «این فوق العاده است که توانسته‌ایم اطلاعاتی بسیار فراتر از آن چیزی که انتظار داشتیم از این کاوشگرها به دست آوریم و تا زمانی که ابزارهای علمی بتوانند در این دمای پایین دوام آورند به این ماموریت ادامه می‌دهیم.»

قرار است امسال در ماه اوت همزمان با چهل و پنجمین سالگرد پرتاب وویجرها، تیم‌های تحقیقاتی جلساتی را تشکیل دهند تا نتایج آخرین بررسی‌ها از وضعیت این دو کاوشگر را به شور بگذارند و بر اساس نتایج حاصل از این جلسات، برای سال‌های پیش‌رو و احتمالا هرگونه خاموشیِ جدید، برنامه‌ریزی کنند.

اگرچه این جلسات هنوز برگزار نشده، اما سوزان دود تخمین می‌زند که دو کاوشگر دست‌کم برای ۵ سال دیگر به فعالیتشان ادامه دهند.

او می‌گوید: «اگر واقعاً خوش شانس باشیم و اگر ادامه فعالیت این دو کاوشگر تنها منوط به تامین نیرو باشد، احتمالا بتوانیم با توقف برخی ماموریت‌ها، به تحقیقاتمان با این دو کاوشگر تا سال ۲۰۳۰ میلادی ادامه دهیم.»

البته با افزایش سن کاوشگرها مشکلات دیگری نیز بوجود می‌آیند؛ مثلا برخی اشکالات در بخش سخت افزاری و نرم افزاری سیستم‌ها. در حال حاضر یکی از کامپیوترهای وویجر ۱ دچار چنین مشکلی شده است اما مابقی سیستم به درستی کار می‌کند.

انتظار می‌رود چنین ناهنجاری‌هایی با بالا رفتن سن هر دو وویجر به تدریج ظاهر شود و در نهایت نیز همین اشکالات آنها را از دور خارج کند؛ حتی اگر همچنان سوخت کافی برای ادامۀ فعالیتش وجود داشته باشد.

در واقع ماموریت اصلی این کاوشگرها، مطالعه سیارات گازی منظومه شمسی یعنی زحل و مشتری و قمرهای آنها و ارسال اطلاعات درباره آنها به زمین بود. این دو کاوشگر توانستند این ماموریت را تا سال ۱۹۸۹ میلادی انجام دهند و به پایان برسانند.

پس از آن، ماموریت ثانویۀ این دو کاوشگر آغاز شد که کشف اطلاعاتی دربارۀ اسرار فضای فراتر از نفوذ خورشید بود؛ از جمله اینکه چرا ماهیت چیزها با دورتر شدن از خورشید تغییر می‌کند؟

ناسا همچنان به دنبال یافتن پاسخ این پرسش است و به همین دلیل سعی دارد وویجرها را تا جایی که ممکن است فعال نگه دارد و اطلاعاتشان را استخراج کند.