تصویر خارق العاده‌ فضاپیمای "جونو" از قمر سیاره مشتری

این تصویر، نزدیکترین نگاه به قمر اروپا به شمار می‌رود که طی بیش از ۲۰ سال گذشته ارائه شده است؛ زمانی که فضاپیمای "گالیله"(Galileo) متعلق به ناسا در ژانویه سال ۲۰۰۰ به فاصله ۳۵۱ کیلومتری از سطح قمر رسید.

تصاویر جونو با آشکار کردن ویژگی‌های سطح در منطقه "Annwn Regio" نزدیک خط استوای قمر اروپا، در نزدیک‌ترین فاصله ثبت شدند.

اروپا، ششمین قمر بزرگ منظومه شمسی به شمار می‌رود که کمی کوچک‌تر از ماه زمین است. دانشمندان فکر می‌کنند که یک اقیانوس شور در زیر پوسته یخی آن قرار دارد که باعث ایجاد پرسش‌هایی در مورد شرایط بالقوه‌ای شده است که می‌توانند از زندگی در زیر سطح اروپا پشتیبانی کنند.

اگرچه داده‌های جونو هیجان‌انگیز هستند اما فضاپیما فقط یک پنجره دو ساعته را برای جمع‌آوری داده‌ها داشت و با سرعت حدود ۲۳.۶ کیلومتر در ثانیه از کنار قمر گذشت.

"اسکات بولتون"(Scott Bolton)، پژوهشگر ارشد جونو در "مؤسسه تحقیقاتی جنوب غربی"(SwRI) در سن آنتونیو گفت: این فضاپیما هنوز در مراحل اولیه است اما طبق همه نشانه‌ها، پرواز جونو از کنار اروپا یک موفقیت بزرگ بود.

نخستین عکس فقط نمایی از علم جدید و قابل توجهی است که از مجموعه سیستم‌ها و حسگرهای جونو به دست می‌آید که داده‌ها را در حین گذر از پوسته یخی قمر به دست آوردند.

این بخش از نخستین تصویر اروپا که طی این پرواز توسط سیستم "جونوکم"(JunoCam) فضاپیما گرفته شده است، روی نواری از سطح اروپا در شمال خط استوای آن زوم می‌کند.

به دلیل کنتراست افزایش‌یافته بین نور و سایه که در امتداد پایانه مشاهده می‌شود، ویژگی‌های زمین ناهموار به راحتی قابل مشاهده هستند؛ از جمله قسمت‌های بلند سایه‌افکن، در حالی که برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌های روشن و تاریک در سراسر سطح منحنی می‌شوند. گودال مستطیلی نزدیک پایانه ممکن است یک دهانه برخوردی تخریب‌شده باشد.

جونو طی پرواز، تصاویری را با بالاترین وضوح از ماه جمع‌آوری کرد و علاوه بر تعامل قمر با مگنتوسفر مشتری، داده‌های ارزشمندی را در مورد ساختار پوسته یخی اروپا، فضای داخلی، ترکیب سطح و یونوسفر به دست آورد.

"کندی هانسن"(Candy Hansen)، یکی از پژوهشگران پروژه جونو که سرپرستی برنامه‌ریزی دوربین را در "موسسه علوم سیاره‌ای"(PSI) در توسان، آریزونا بر عهده دارد، گفت: گروه پژوهشی، مجموعه کامل تصاویر به دست آمده توسط جونو را با تصاویر ماموریت‌های قبلی مقایسه خواهند کرد تا ببینند آیا ویژگی‌های سطح اروپا در دو دهه گذشته تغییر کرده‌اند یا خیر.

نماهای نزدیک جونو و داده‌های دستگاه "رادیومتر مایکروویو"(MWR)، جزئیات جدیدی را در مورد چگونگی تغییر ساختار یخ اروپا در زیر پوسته آن ارائه می‌دهند.

دانشمندان می‌توانند از همه این اطلاعات برای به دست آوردن زوایای دید جدید در مورد ماه استفاده کنند؛ از جمله داده‌هایی در مورد مناطقی که ممکن است آب مایع در زیر سطح آنها وجود داشته باشد.

با وجود این داده‌ها در مورد زمین‌شناسی اروپا، مشاهدات جونو برای ماموریت‌های آینده، از جمله "اروپا کلیپر"(Europa Clipper) ناسا سودمند خواهند بود.

اروپا کلیپر که قرار است در سال ۲۰۲۴ به فضا پرتاب شود، جو، سطح و داخل قمر را بررسی خواهد کرد و هدف اصلی علمی آن پاسخ دادن به این پرسش است که آیا مکان‌هایی در زیر سطح اروپا وجود دارند که بتوانند حیات را پشتیبانی کنند یا خیر.

با تکیه بر مشاهدات جونو و ماموریت‌های قبلی مانند "وویجر۲"(Voyager 2) و گالیله، ماموریت اروپا کلیپر می‌تواند جو، سطح و درون قمر را در سال ۲۰۳۰ بررسی کند. هدف این ماموریت، بررسی قابلیت سکونت قمر و درک بهتر اقیانوس زیرسطح آن، ضخامت پوسته یخی و جستجوی توده‌های احتمالی است که ممکن است آب زیرسطحی را به فضا منتقل کنند.

این پرواز از نزدیک، مسیر جونو را تغییر داد و زمان چرخش به دور مشتری را از ۴۳ به ۳۸ روز کاهش داد. همچنین، این فضاپیما قرار است در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ پروازهای از نزدیک قمر "آیو" (Io)، آتشفشانی‌ترین جرم منظومه شمسی را انجام دهد.