پرتاب موفق نخستین موشک سوخت متان جهان/ ویدئو

استارتاپ چینی "لند اسپیس" (LandSpace) با پرتاب موفقیت‌آمیز موشک سوخت متان خود موفق شد شرکت اسپیس‌ایکس متعلق به ایلان ماسک را شکست دهد.

به گزارش رسانه دولتی ساوث چاینا مورنینگ پست، این دستاورد پس از اینکه دو شرکت مستقر در ایالات متحده از جمله اسپیس‌ایکس با فناوری‌های مشابه در تلاش‌های خود در اوایل سال جاری شکست خوردند، چین را در خط مقدم این فناوری جدید فضایی قرار می‌دهد.

شرکت «لند اسپیس» که به عنوان رقیب چینی شرکت آمریکایی اسپیس‌ایکس در نظر گرفته می‌شود، امیدوار است این پرتاب، کاربرد متان را به عنوان نسل بعدی قابل اعتماد سوخت موشکی تقویت کند.

موشک سوخت متان شرکت لند اسپیس موسوم به Zhuque-۲ یا ZQ-۲‌ در ساعت ۹ صبح روز چهارشنبه به وقت محلی از مرکز پرتاب ماهواره جیوکوان در صحرای گوبی چین پرتاب شد تا محموله آزمایشی را در مدار خورشیدآهنگ تحویل دهد و تبدیل به اولین موشک تاریخ شود که با سوخت متان با موفقیت به فضا می‌رود.

البته این شرکت پیش از این در دسامبر سال گذشته اقدام به پرتاب این موشک کرده بود، اما مرحله دوم موشک دچار نقص عملکرد شد و نتوانست به مدار مورد نظر خود برسد.

موشک متان

موشک ZQ-۲ یک موشک حامل سوخت مایع دو مرحله‌ای است که ۴۹.۵ مترارتفاع دارد و قطر آن نزدیک به ۳.۳۵ متر است و هر دو مرحله‌ی آن از موتورهای توسعه یافته مستقل استفاده می‌کنند.

مرحله اول موشک از چهار موتور متان اکسیژن مایع موسوم به Tianque-۱۲(TQ-۱۲) استفاده می‌کند که می‌تواند نیروی رانش ۲۶۸ تنی را ارائه دهد، در حالی که مرحله دوم موشک از یک موتور TQ-۱۲ و یک موتور TQ-۱۱ استفاده می‌کند.

اگرچه چگالی متان ۲۰ درصد کمتر از نفت سفید است، اما از نظر تئوری تکانه‌ای بالاتر را ارائه می‌دهد – تکانه معیاری برای سنجش کارایی موتور در تولید نیروی رانش است.

علاوه بر این، استفاده از نفت سفید مایع باعث ایجاد دوده درون موتور می‌شود که قبل از استفاده مجدد نیاز به تمیز کردن کامل دارد. این در حالی است که متان بسیار فرار است و پاک‌تر می‌سوزد و حجم کارهای پس از بازیابی را کاهش می‌دهد و همچنین عمر موتور موشک را افزایش می‌دهد.

از آنجایی که متان و اکسیژن دارای نقاط جوش مشابهی هستند، برخلاف هیدروژن و اکسیژن که نیاز به کابین جداگانه دارند، می‌توان آنها را در یک جداره قرار داد. طراحان این موشک توانسته‌اند از این موهبت برای کاهش وزن موشک و در عین حال افزایش ظرفیت محموله آن استفاده کنند.

گفتنی است که ذخایر فراوانی از متان در مریخ وجود دارد که می‌تواند برای سوخت رسانی به ماموریت‌های سرنشین‌دار آینده به زمین مورد استفاده قرار گیرد. 

چین آمریکا را شکست داد

پرتاب موفقیت‌آمیز موشک ZQ-۲ که به نام Rosefinch ۲ نیز شناخته می‌شود، شاهد قرارگیری یک ماهواره چهار تنی در مدار خورشیدآهنگ بود. در حالی که برای مدارهای نزدیک زمین، می‌تواند تا شش تن محموله را به فضا ببرد.

گزارش رسانه چینی اضافه کرد که لند اسپیس قصد دارد موتور TQ-۱۱ را با موتور TQ-۱۵A خود جایگزین کند که می‌تواند ۸۰ تن نیروی رانش ایجاد کند و بهبود موتور TQ-۱۲ نیز در چشم انداز قرار دارد.

این ارتقاء به افزایش بیشتر ظرفیت بار ZQ-۲ و کاهش بیشتر هزینه‌های پرتاب کمک می‌کند و آن را به رقیب مستقیم اسپیس‌ایکس تبدیل می‌کند.

جالب اینجاست که اسپیس‌ایکس و یک شرکت آمریکایی دیگر به نام Relativity Space از موشک سوخت متان خود رونمایی کرده بودند، اما در اولین پرتاب خود نتوانستند به مدار زمین برسند.

اسپیس‌ایکس اکنون بیش از هزار تغییر در موشک استارشیپ(Starship) قبل از دومین تلاش خود برای پرتاب انجام داده است، اما هنوز هیچ تضمینی برای پرتاب موفقیت‌آمیز این ماموریت وجود ندارد.

اینکه این دستاورد توسط یک استارتاپ چینی به دست آمده است و نه ناسا یا یک آژانس فضایی با بودجه دولتی؛ نشان دهنده جهش‌های بزرگی است که اکوسیستم فضایی چین در سال‌های اخیر داشته است، دقیقاً مانند سایر حوزه‌های فناوری مانند رایانش کوانتومی و پرواز مافوق صوت که چین در آنها نیز خیره کننده عمل کرده است.

این یعنی چین دیگر در حال تلاش برای رسیدن به آمریکا نیست، بلکه آن را در رقابت‌های توسعه فناوری پشت سر گذاشته است.