کاوشگر نمونه شاید روزی قمرهای یخی را برای یافتن حیات جستجو کند

به گزارش  «اسپکتروم»، حفاری در درون اعماق منجمد قمرهای «مشتری» یا «زحل» یکی از اقدامات مهم و پرطرفدار در حوزه ستاره‌شناسی برای یافتن حیات فرازمینی است. در این حال محققان در کشور آلمان با ساخت یک کاوشگر جدید زیریخی (subglacial) ما را یک گام به تحقق این هدف و کشف حیات احتمالی فرازمینی نزدیکتر کرده اند.

این کاوشگر که قادر به ردگیری اشیا در زیر یخ با استفاده از سونار (ردیابی با امواج صوتی) و رادار است، در گزارشی در نشریه IEEE‌ توصیف شده است.

«میکاییل اشتیلزیگ» نامزد دکترا در دانشگاه «فردریش الکساندر ارلانگن نورنبرگ» (FAU) در آلمان و از مولفان این مطالعه گفت: اگر درباره وجود یا ایجاد حیات فکر کنید همیشه فکر شما به سمت آب می‌رود و به همین علت است که یافتن آب برای جامعه ستاره‌شناسی بسیار مهم و جالب است.

به همین علت، دانشمندان مشتاق و علاقمند به کاوش در زیر سطح قمرهای یخی در منظومه شمسی با میزبانی از آب‌های زیریخی هستند. چندین ماموریت فضایی پروازهایی از مجاورت قمرهای یخی سیارات مشتری و زحل انجام داده‌اند از جمله ماموریت «کاسینی» سازمان فضایی «ناسا» و ماموریت آتی «جوس» سازمان فضایی اروپا که قرار است در سال ۲۰۳۱ به سیاره مشتری و قمرهای آن برسد.

اما این ماموریت ها تنها قادر به ارائه شواهد و مدارک اولیه و ابتدایی از طریق حسگری از راه دور درباره احتمال وجود حیات فرازمینی روی این قمرها هستند. برای تایید واقعی این احتمالات، ماموریت های فضایی آینده نیازمند استفاده از فرودگری هستند که قادر به حفاری در درون یخ برای رسیدن به نمونه‌های زیریخی باشد.

مساله مهم این است که این کاوشگر در حین حفاری به سمت پایین از موانعی مانند شهاب‌سنگ‌های به جا مانده در درون یخ دور بماند و همچنین مسافت تا هدف را تعیین کند.

برای پرداختن به این مساله، تیم تحقیقاتی اشتیلزیگ در چهارچوب پروژه نفوذ سریع در یخ و کاوش زیریخی سازمان فضایی آلمان (TRIPLE)، یک کاوشگر جدید ذوب‌کننده طراحی کرده است.

وی توضیح داد: این کاوشگر در واقع یک اژدر (torpedo) فلزی و یک سیستم حفاری است که راه خود را در درون یخ ذوب می‌کند و به پیش می‌رود. اما لازم است که این سیستم حفاری بتواند اطراف خود را ببیند.

این محققان برای این منظور یک سیستم حسگری ایجاد کرده‌اند که هم از سونار و هم رادار استفاده می کند و هر کدام از اینها مزیت‌های خاص خود را دارد. اما یک چالش مهم قرار دادن این تجهیزات در کلاهک یا سر کاوشگر است که محدودیت اندازه دارد. از این رو این محققان آنتن‌هایی بر اساس یک سرامیک خاص ساختند که در کار کوچک سازی (مینیاتوریزه کردن) کمک می‌کند.

این محققان کاوشگر جدید را در یک منطقه یخچالی در کشور سوئیس آزمایش کردند و این آزمایش‌ها نشان داد که این سیستم کار می‌کند. حداکثر سرعت ذوب‌سازی و حرکت این کاوشگر ۱.۸۸ متر در ساعت است. از این کاوشگر قرار است در ماموریت‌های فضایی آینده استفاده شود و دو هدف قمری احتمالی آن برای ماموریت های آینده قمر «اروپا»ی سیاره مشتری یا قمر انکلادوس (Enceladus) سیاره زحل است.