غذای مردم آینده؛ مار پیتون!

از آنجایی که تغییرات آب و هوایی هم چنان به شکل دهی و تهدید امنیت غذایی جهانی ادامه می‌دهد هم طرفداران و هم دانشمندان به طور مداوم در جستجوی راه حل‌های عملی هستند. نتیجه مطالعه‌ای تازه که در نشریه "ساینتیفیک ریپورتس" منتشر شده یک پیشتاز بالقوه تازه را در فهرست قرار داده است: مار.

به گزارش  سالون، آن گونه که پژوهشگران نویسنده آن مقاله اشاره کرده اند پرورش تجاری مار پیتون می‌تواند یک شکل "انعطاف پذیر و کارآمد" از پروتئین پایدار ارائه دهد چرا که در مقایسه با دام‌های معمول ضایعات نسبتا کمی تولید می‌کنند. نویسندگان مقاله مذکور نوشته اند: "تولید دام به طور سنتی بر تعداد کمی از گونه‌های اهلی شده و مدل‌های تولید متکی بوده فرمول اندکی تغییر یافته که تاکنون به خوبی به بشریت خدمت کرده است". با این وجود، آنان اشاره می‌کنند که سیستم‌های سنتی محصولات دامی و گیاهی در حال تزلزل هستند، زیرا کاهش منابع طبیعی، بیماری‌های عفونی و رویداد‌های آب و هوایی فاجعه بار فزاینده به نیاز فوری به کشف جایگزین‌های پایدارتر و انعطاف‌پذیرتر منجر شده اند.

اینجاست که مار‌های پیتون وارد عمل می‌شوند. براساس نتایج آن مطالعه اکتوترم‌ها یا جانوران خونسرد تقریبا در مقایسه با حیوانات خونگرم ۹۰ درصد در زمینه انرژی کارآمدتر هستند و در زمینه کشاورزی این تفاوت انرژی به آسانی به ظرفیت بالقوه بازده تولید بالاتر تبدیل می‌شود. بدین ترتیب محققان پس از مطالعه بر روی  بیش از ۴۶۰۰ مار پیتون برمه‌ای و مشبک در مزارع تجاری در ویتنام و تایلند دریافتند که آن مار‌ها نسبت تبدیل غذایی کارآمدتری در مقایسه با ماهی قزل آلا، خوک، گاو، مرغ و جیرجیرک دارند. آنان  به این نتیجه رسیدند در حالی که تولید تجاری پیتون در مراحل اولیه است "مزایایی ملموس" برای پایداری و انعطاف پذیری سیستم‌های غذایی ارائه می‌دهد که این سوال را ایجاد می‌کند: چرا اکنون امریکایی‌ها گوشت مار بیش تری نمی‌خورند؟

مصرف گوشت مار در سایر نقاط جهان غیر معمول نیست. در ویتنام و تایلند جایی که محققان مذکور بخش عمده تحقیقات خود را انجام داده اند مار‌های پیتون پرورش داده شده و سپس به روش‌های مختلفی تهیه می‌شوند از سوپ پیتون کمی شور گرفته تا کاری تند. در آمریکای لاتین به ویژه در برزیل و کلمبیا گوشت مار ذغالی یک غذای خیابانی برای عابران پیاده است.

مار زنگی نیز به اشکال مختلف خورش شده، چرخ شده در سوسیس یا کبابی و پیچیده شده در تورتیلا در سراسر جنوب غربی ایالات متحده خورده می‌شود اگرچه جذابیت تجاری گسترده‌ای ندارد. بخش بزرگی از علت عدم مصرف چشمگیر گوشت مار مشکل افکار عمومی است.

در بخش عمده فرهنگ غربی مار‌ها به قدری غیر بهداشتی و خطرناک تلقی می‌شوند که همین عامل باعث کاهش مصرف غذایی آن می‌شود. این تصور به هزاران سال قبل باز می‌گردد، زیرا متون عهد عتیق یهودیان و مسیحیان حکم می‌کردند که مار‌ها نجس هستند. هم چنین، در آن متون اشاره شده که شیطان در بدو پیدایش خود را به شکل مار درآورده است بدین معنا آن ادیان توصیه کرده اند که پیروان شان گوشت مار نخورند. حتی در نقاطی که چندان پایبندی دینی وجود ندارد نیز کماکان خوردن گوشت مار به عنوان اقدامی تلقی می‌شود که فرد بیش‌تر برای زنده ماندن چه به دلیل فقر یا به دلیل عوامل شرایط دیگر انجام می‌دهد و نه به عنوان گزینه‌ای انتخابی با میل و خواست فرد.

با این وجود، در دهه‌های اخیر برخی از سرآشپز‌ها به آرامی مار را در منوی غذایی خود قرار داده اند هم به عنوان راهی برای گسترش مهارت‌های آشپزی خود و هم به عنوان راهی برای تقویت این ذهنیت در افکار عمومی که نیاز به مواد غذایی  پایدارتر فراتر از گوشت گاو پرورشی کارخانه‌ای وجود دارد. محققان در این مطالعه کار شده مار پیتون را به پروتئین آشنا دیگری تشبیه کردند:"گوشت خزندگان بی شباهت به  گوشت مرغ نیست: پروتئین بالا، چربی‌های اشباع شده کم و جذابیت‌های زیبایی شناختی و  قابلیت‌های گسترده برای آشپزی با آن وجود دارد".

گذشته از دلایل شخصی و فرهنگی که معمولا مار بدان خاطر در ایالات متحده چندان خورده نمی‌شود هم چنین زیرساخت عملی لازم برای پرورش مار پیتون در مقیاس وسیع وجود ندارد آن چه که منتقدان رویه فعلی در مطالعه انجام شده می‌گویند باید در نظر گرفته شود. در نتیجه، زمان زیادی به طول خواهد انجامید تا رستوران‌ها برگر پیتون سرو کنند.