انسان از ۳۰۰ هزار سال پیش سرما می‌خورده است
چه زمانی انسان شروع به سرماخوردگی کرد؟ آیا ویروس سرماخوردگی جدید است یا قدمت آن به گذشته‌های دور برمی‌گردد؟ باستان‌شناسان با یافتن ویروس سرماخوردگی در دندان‌های انسان ما قبل تاریخ به این نتیجه رسیده‌اند که قدمت سرماخوردگی به ۳۰۰ هزار سال قبل برمی‌گردد.
شناسایی ویروس‌های سرماخوردگی در کشفیات باستانی، بسیار دشوار است اما باستان‌شناسان و انسان‌شناسان شواهدی را در دندان‌های انسان‌های نخستین یافته‌اند که نشان می‌دهد ویروس سرماخوردگی از صدها هزار سال قبل در بدن انسان وجود داشته است.
با اینکه بسیاری از ویروس‌ها به‌ندرت در بقایا و اسکلت‌های انسانی باقی می‌مانند و تعداد ویروس‌هایی که دلیل سرماخوردگی انسان هستند، متعدد است اما یافته‌های باستان‌شناسان از قدیمی‌ترین کشفیات گونه انسان مشخص کرده است که قدمت ویروس سرماخوردگی در بدن انسان تا ۳۰۰ هزار سال پیش عقب رفته و انسان‌های پیش از تاریخ در آن زمان هم با ویروس سرماخوردگی دست و پنجه نرم می‌کردند.
سرماخوردگی معمولی یک اصطلاح کلی برای گروهی از عفونت‌های تنفسی است که در افرادی که دارای سیستم ایمنی سالم هستند به صورت خفیف وجود دارد. راینو ویروس‌ها، کرونا ویروس‌ها و ویروس‌های سنسیشیال تفنسی اما قدمت بیشتری برخوردارند و طبق تحقیقات دانشمندان قبل از اینکه این پاتوژن‌ها بین مردم پخش شوند، در جانداران مهره‌دار وجود داشته و از مهره‌داران به انسان‌ها در هزاره‌های دور منتقل شده‌اند.
«جوئل ورتهایم» ویروس‌شناس دانشگاه کالیفرنیا است، او معتقد است: زندگی انسان‌ها در نزدیکی حیوانات، مهمترین راه برای قرارگیری ویروس‌های جدید است که توانسته تبدیل به یک ویروس بومی انسانی شود.
اما اینکه چه زمانی ویروس‌ها قابلیت انتقال در میان انسان‌ها را پیدا کرده‌اند و در جوامع انسانی پخش شده‌اند، فرضیه‌های متفاوتی وجود دارد. برخی از محققان بر این باورند که ویروس‌ها با آغاز تمدن‌های بشری، در حدود ۵ تا ۶ هزار سال قبل زمانی که انسان شروع به پرورش حیوانات اهلی کرده توانسته‌اند از حیوانات به انسان‌ها منتقل شوند.
نشانه‌های ویروس‌های سرماخوردگی باستانی در استخوان‌ها و دندان‌ها
از آنجا که ویروس سرماخوردگی به‌خوبی حفظ نمی‌شود و معمولا علائم عفونت این ویروس‌ها در بافت‌های نرم مانند ریه‌ها پس از مرگ از بین می‌روند، باستان‌شناسان معقتدند: با بررسی استخوان‌ها و دندان‌ها انسان‌های نخستین، ردپای ویروس سرماخوردگی را مشاهده کرد.
بالوکس و ون دورپ در حفاری‌های باستان‌شناختی در سیبری درحالی به جستجوی ویروس‌های باستانی در دندان‌های انسان پرداخته است که در مقاله منتشر شده از این انسان‌شناس اعلام شده که دو ژنوم باستانی برای ویروس DNA به نام آدنوویروس C انسانی یافت شده که می‌تواند باعث علائم سرماخوردگی شود. محققان تخمین می‌زنند که آخرین جد مشترک این ویروس‌ها به حدود ۷۰۰ هزار سال قبل، پیش از ظهور انسان خردمند بازمی‌گردد. ویروس‌هایی که احتمال می‌رود از شامپانزه‌ها یا گوریل‌ها به انسان منتقل شده است.
این درحالی است که دانشمندان هنوز شواهدی از ویروس‌های RNA از دوران باستان پیدا نشده است اما محققان و انسان‌شناسان یک ویروس کرونای قرن شانزدهمی را در پالپ دندان اسکلت‌های انسان در فرانسه کشف کرده‌اند که البته با کرونا ویروس‌های شناخته شده امروزی متفاوت است که این موضوع بیانگر آن است که این نوع ویروس‌های تاریخی یا ممکن است از بین رفته باشند یا تکامل پیدا کرده‌اند.
ون دورپ می‌گوید: بسیاری از ویروس‌ها عامل سرماخوردگی که هم‌اکنون وجود دارند توالی ضعیفی داند از جمله کرونا ویروس‌ها که به‌طور منظم در حال گردش هستند.
احتمالا در آینده تصویر دقیق‌تری از ویروس‌هایی که کمتر از ۲۰۰ سال پیش با ما بودند خواهیم داشت که می‌تواند ردیابی قدمت ویروس‌ها را در گذشته‌های دور برای دانشمندان آسان‌تر کند.
