گزارش‌های امیدوارکننده از افزایش ضخامت لایه اُزون در قطب شمال

به گزارش «فیز»، لایه ازون زمین بر فراز مناطق قطبی یعنی جایی که سطح ازون استراتوسفریک تا حد زیادی تخلیه شده است، یکی از عناصر برجسته اخبار آب و هوایی در دهه‌های اخیر بوده است. کلوروفلوروکربن‌های از منبع فعالیت‌های انسانی (CFCs) آزاد شده از دستگاه‌های خانگی مانند خنک‌کننده‌ها در یخچال‌ها، دستگاه‌های تهویه هوا و قوطی‌های افشانه، علت اصلی این مساله هستند.

محدودسازی مصرف این مواد نقش مهمی در روند ترمیم حفره ازون داشته و همچنان دارد چرا که این مواد طول عمری به مدت چند دهه در اتمسفر دارند.

سیاست‌هایی برای پرداختن به مساله تخلیه لایه ازون همانند توافق‌نامه بین‌المللی سال ۱۹۸۷ پروتکل مونترئال، معطوف به توقف تولید و مصرف مواد تخلیه‌کننده ازون با هدف ترمیم این حفره‌های ازون تا سال ۲۰۴۵ و ۲۰۶۶ به ترتیب بر فراز قطب شمال و قطب جنوب هستند. به این ترتیب، از اوایل سال ۲۰۰۰ سطح مواد غیر ارگانیک تخلیه‌کننده ازون بر فراز قطب شمال کاهش یافته است هر چند روند کاهش آهسته بوده است.

در میانه چنین پیش‌بینی‌های تیره‌ای، تحقیقات انتشار یافته در نشریه «نامه‌های تحقیقات ژئوفیزیک» (Geophysical Research Letters) دلالت بر آینده‌ای روشن‌تر دارد.

دکتر «پل نیومن» دانشمند ارشد علوم زمین در «مرکز پرواز فضایی گادارد» سازمان «ناسا» و همکارانش مشخص کردند که ماه مارس ۲۰۲۴ از لحاظ میزان ازون بر فراز قطب شمال به یک حد نصاب بالا از دهه ۱۹۷۰ رسیده است. این حدنصاب بالا در پی یک دوره از افزایش کلی در زمستان ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به دست آمده است.

سطح بالاتر از میانگین ازون در طول سپتامبر ۲۰۲۴ هم ادامه یافت که این مساله‌ای قابل توجه است زیرا در گذشته فصل بهار با تخلیه ازون مرتبط بوده است. این تیم تحقیقاتی تاکید کرده است که نتایج این تحقیق از این لحاظ حائز اهمیت است که شواهد اولیه‌ای حاکی از این است که سطوح مواد مضر CFC اکنون در حال کاهش است.

نیومن گفت: ازون، کرم ضد آفتاب طبیعی زمین است و افزایش ازون خبر خوبی است چرا که برای محیط زیست، خوب و امیدوارکننده است که توافق جهانی پروتکل مونترئال نتایج مثبتی ایجاد کرده است.