پرتاب ماهواره های سنجشی ظفر۲ و پایا در بهار ۱۴۰۴/ افتتاح فاز نخست پایگاه فضایی چابهار تا پایان سال

حسن سالاریه روز دوشنبه در نشست خبری با ارایه گزارش پیشرفت پروژه های فضایی اظهار داشت: این دو ماهواره قرار بود، دی ماه امسال به فضا پرتاب شوند که اندکی به تاخیر افتاد.

وی با بیان اینکه در دهه فجر چند رونمایی صورت می گیرد، از نمونه ارتقا یافته ماهواره پارس ۱ و نمونه اول ماهواره پارس ۲ از جمله این رونمایی ها نام برد.

سالاریه با اشاره به ماهواره مخابراتی ناوک اظهار داشت: این ماهواره با هدف تست ارتباطات مخابراتی در ارتفاعات بالا طراحی شده و در ایام دهه فجر از آن رونمایی می شود.

وی با بیان اینکه ماهواره ناوک برای اولین بار در مدار «بیضوی کشیده» قرار می‌گیرد، توضیح داد: ماهواره مخابراتی «ناوک» با هدف تست ارتباطات در ارتفاع بالا در مدار بیضوی کشیده قرار خواهد گرفت.

رئیس سازمان فضایی ایران با بیان اینکه اینکه زیرساخت های ماهواره فخر یک ماهواره‌ای تحقیقاتی است که توسط بخش خصوصی تولید شده است، اظهار داشت: فخر۱ قابلیت تکثیر و ساخت با سرعت بالا را دارد.

سالاریه همچنین اعلام کرد: ماهواره ناهید ۳ و پارس ۳ در دست ساخت است، ضمن آنکه ماهواره تصویربرداری راداری SAR با عنوان «راد-۱» تا اواخر سال آینده رونمایی خواهد شد. این ماهواره قدرت تفکیک ۲۰ تا ۵۰ متر را دارد.

پرتاب کپسول‌های زیستی در سال ۱۴۰۴

رئیس سازمان فضایی ایران درباره آخرین اقدامات صورت گرفته برای پرتاب موجود زنده به فضا اظهار داشت: فرایند طراحی و تولید کپسول‌های زیستی جدید ایرانی در حال طی شدن است و در این زمینه دو کپسول ۵۰۰ کیلوگرم و هزار کیلوگرم در حال طراحی است.

سالاریه اظهار داشت: دو ایستگاه فضایی مهم کنترل و دریافت تصویر سلماس و چناران تا سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری خواهند رسید.

آخرین خبرها از ساخت ماهواره های جدید

وی با ارائه گزارشی درباره اقدامات انجام شده در سال جاری از سوی سازمان فضایی کشور اظهار داشت: شهریور ۱۴۰۳،  ماهواره‌ چمران ۱ با ماهواره‌بر قائم ۱۰۰ با سوخت جامد به مدار لئو تزریق شد که نشان از تثبیت این پرتابگر در فضا است.

رییس سازمان فضایی ادامه داد: همچنین ماهواره‌های «کوثر» و «هدهد» نیز توسط پرتابگر خارجی سایوز پرتاب شد. این ماهواره‌ها توسط بخش خصوصی با کاربری اینترنت اشیا صورت گرفت که با موفقیت انجام شد.

وی با بیان اینکه نمونه دوم ماهواره کوثر نیز توسط بخش خصوصی در حال ساخت است، تصریح کرد: همچنین پرتاب موفقیت آمیز و قرارگیری موفق ماهواره‌های سامان و فخر یک نیز امسال داشتیم.

سالاریه با اشاره به اینکه در ۱۶ آذر نیز با پرتابگر سیمرغ نیز به فضا ارسال کردیم، خاطر نشان کرد: این ماهواره‌بر نیز با موفقیت محموله خود را در مدار قرار داد و از تمامی ظرفیت‌های آن مانند وزن ۳۰۰ کیلوگرمی‌اش به بهترین‌شکل استفاده شده است. 

وی با تاکید بر اینکه پرتابگرهای ماهواره از سوخت جامد به سمت سوخت مایع در حال حرکت است، اظهار داشت: به دنبال طراحی و ساخت ماهواره‌هایی به وزن ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم هستیم.

رئیس سازمان فضایی با اشاره به اینکه «بلوک‌انتقال‌مداری سامان یک» بلوک پرتابی پیش پرتابی است، گفت: «سامان یک» اولین فضاپیمای ایرانی است که قابلیت انتقال‌ ماهواره در مدار را دارد و می‌تواند پس از پارک کردن ماهواره در مدار مربوطه، اجزای خود را مدارگذاری کند؛ در اولین عملیات مداری، اغلب زیر سیستم‌ها، مدارها و بخش های این بلوک، صحه گذاری شد و ایرادات جزئی آن در حال برطرف شدن است.

وی ادامه داد: کار ساخت نمونه اصلی آن در حال اتمام است و تا چند ماه آینده پرتاب خواهد شد. برای رسیدن به فاصله ۳۶ هزار کیلومتری و مدار ماه نیاز به چنین ماهواره‌هایی داریم.

سالاریه درباره ماهواره فخر یک اظهار داشت: این ماهواره یک ماهواره تحقیقاتی است که با همکاری بخش خصوصی ساخته شده و مانند پلتفرم هدهد قابلیت تکثیر داشته و پتانسیل منظومه سازی روی آن وجود دارد.

رییس سازمان فضایی کشور ادامه داد: ماهواره‌های ظفر ۲ و پایا قابلیت تجاری سازی دارند و در مجموعه ماهواره های سنجشی قرار می گیرند. ظفر ۲ قابلیت تصویر برداری ۱۶ متر رنگی و ۱۰ متر سیاه و سفید را دارد و ارسال داده ها را به سطح زمین به لحاظ سرعت و تکرار، بالا می برد و در آینده به وسیله پرتابگر خارجی ارسال خواهد شد و در مدار خورشید آهنگ قرار می گیرد.

فاز یک پایگاه چابهار مخصوص پرتابگرهایی با سوخت جامد و فاز دو مخصوص پرتابگرهایی با وزن بیشتر و سوخت مایع است

اتمام مراحل ساخت پایگاه چابهار تا پایان سال

سالاریه درباره پایگاه فضایی چابهار نیز گفت: روند تکمیل پایگاه چابهار در حال انجام است و بسیار مطلوب است و طبق برنامه قرار بود که در تابستان ۱۴۰۴ به اتمام برسد، اما بنا داریم تا پایان سال ۱۴۰۳ آنرا به بهره برداری برسانیم و امیدواریم که همین امسال عملیاتی نیز شود و اولین پرتاب آزمایشی از این پایگاه صورت گیرد.

وی ادامه داد: این پایگاه برای کشور بسیار مهم است زیرا پایگاهی اختصاصی برای وزارت ارتباطات بوده و می تواند دروازه ورود ایران به بازارهای جهانی باشد، چون می توانیم شیب گذاری در مدارهای فضایی را از این پایگاه انجام دهیم.

رئیس سازمان فضایی کشور با بیان اینکه پیشرفت فیزیکی ساخت پایگاه چابهار حدود ۸۰ درصد است، تصریح کرد: بنا داریم این پایگاه را در دهه مبارک فجر به بهره برداری برسانیم، ولی ممکن است پرتاب از این پایگاه به دلیل اینکه باید از موفقیت اقدامات در چابهار بطور کامل اطمینان داشت، کمی با تاخیر انجام شود.

سالاریه با بیان اینکه پایگاه فضایی چابهار دارای سه فاز است که تا پایان سال بهره برداری از فاز اول آغاز می شود و پس از آن به سرعت فاز دوم پایگاه فضایی آغاز خواهد شد.

وی با یادآوری اینکه برای شروع فاز سوم باید فاز دوم به اتمام برسد، اظهار داشت: پرتاب‌های منظومه شهید سلیمانی از طریق پایگاه چابهار و از نیمه دوم سال ۱۴۰۴ صورت خواهد گرفت.

معاون وزیر ارتباطات خاطر نشان کرد: فاز یک پایگاه چابهار مخصوص پرتابگرهایی با سوخت جامد و فاز دو مخصوص پرتابگرهایی با وزن بیشتر و سوخت مایع است؛ و چون پرتابه ها با سوخت مایع سنگین تر هستند، احتیاج است تا مطالعات بیشتری برای ساخت فاز دو صورت گیرد اما نمی توانیم درباره اتمام پروژه های فضایی به صراحت، زمان دقیقی را اعلام کنیم زیرا کار باید با دقت انجام شود.

سالاریه درباره فاز سه پایگاه چابهار نیز گفت: در فاز سه که مخصوص پرتابگرهای سنگین وزن است تا فاز دو به اتمام نرسد، نمی توان شروع عملیات فاز سه را کلید زد. فاز یک امسال به بهره برداری می رسد و برای ساخت فاز اول با وزارت دفاع و برای ساخت فاز دو با نیروی هوافضای سپاه همکاری شده است.

پرتاب ۵ تا ۷ ماهواره در سال جاری

سالاریه با اشاره به اینکه برای سال ۱۴۰۳ پرتاب ۵ تا ۷ ماهواره را برنامه ریزی کرده ایم، ادامه داد: تست پرتابگرهای سیمرغ و ذوالجناح جهت تثبیت ماهواره های تحقیقاتی و عملیاتی برای کشور بسیار مهم است. ماهواره پارس ۱ نمونه دوم از نمونه اولیه پارس ۱ بوده که بسیار بهتر آن است و در دهه فجر نمونه اولیه پارس دو نیز به فضا پرتاب می شود که به لحاظ تصویربرداری در طیف رنگی ۸ متر و در طیف سیاه و سفید، ۴ متر است.

وی خاطر نشان کرد: منظومه باریکان شهید سلیمانی نیز که دارای نزدیک به ۲۰ ماهواره است در حال آماده سازی است و در سال ۱۴۰۴ پرتاب های آزمایشی آن آغاز خواهد شد؛ این منظومه پروژه بسیار مهمی است که پرتابه های اصلی آن در نیمه دوم سال آینده از پایگاه فضایی چابهار صورت می گیرد.

وی با بیان اینکه بخش خصوصی در حال ساخت ماهواره های پژوهشی ۱ و ۲ و ۴ است، تصریح کرد: ماهواره پژوهشی ۳ نیز در مرحله مناقصه بوده و این ماهواره برای رسیدن به مدار ۳۶ هزار کیلومتری طراحی  شده است.

سالاریه گفت: ماهواره های ناهید ۳ و پارس ۳ هر دو توسط پژوهشگاه فضایی در حال ساخت است و جزو پلت‌فرم های مینی بوده که حدود ۲۰۰ کیلوگرم وزن دارد و ناهید ۳ ارتقا یافته ناهید ۲ و پارس ۳ ارتقا یافته پارس ۲ است و طیف رنگی ۴ متر و سیاه و سفید ۲ متر را پردازش می کند.

رئیس سازمان فضایی کشور درباره ماهواره های راد ۱ و ۲ نیز گفت: هر دو ماهواره در زمینه راداری و مخابراتی است و راد ۱ زیر سیستم ها و نمونه های مهندسی دارد و راد ۲ نیز در حال طراحی و ساخت است.

وی با اشاره به اینکه ماهواره ناهید ۲ سال گذشته رونمایی شد، افزود: امیدواریم در سه ماهه اول  ۱۴۰۴ این ماهواره پرتاب شود، زیرا پلت‌فرمی مخابراتی و بسیار مهم برای کشور است.

قدم های مهم کشور در اکتشافات فضایی

رئیس سازمان فضایی کشور درباره اکتشافات فضایی و کپسول های زیستی نیز اظهار داشت: فرآیند ساخت ایرانی این کپسول ها در حال انجام است و دو کپسول ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلویی در حال طراحی و ساخت بوده و در سال آینده نمونه ارتقا یافته کپسول ۵۰۰ کیلوگرمی آن که قابلیت کنترل دارد، رونمایی می شود.

وی درباره ایستگاه های زمینی فضایی نیز تصریح کرد: دو ایستگاه چمران و چناران که برای کنترل و دریافت تصاویر ماهواره است در حال اتمام مراحل ساخت بوده و در سال ۱۴۰۴ به بهره برداری خواهد رسید.

جزء ده کشور برتر در حوزه فضایی هستیم

رییس سازمان فضایی کشور با بیان اینکه به لحاظ زیر ساخت و پرتاب ماهواره جزء ۱۰ کشور اول در این حوزه هستیم، تصریح کرد: اما نمی توانیم به دانش خود غره شویم، زیرا باید بدانیم که علم همواره در حال پیشرفت است و حتی کشورهای همسایه ما سرمایه گذاری های زیادی در حوزه فضایی داشته اند، پس اگر بخواهیم به همین بسنده کنیم، قطعا عقب خواهیم ماند.

وی درباره استفاده از هوش مصنوعی در صنعت فضایی کشور نیز تصریح کرد: هوش مصنوعی به عنوان ابزاری همه گیر امروزه کاربرد وسیعی دارد و در صنعت فضایی نیز در بخش آنالیز تصاویر و داده های فضایی مورد استفاده قرار می گیرد، بخصوص در زمینه هایی که کارشناس محور هستند از هوش مصنوعی استفاده می شود از جمله درباره آنالیز تصاویری با «سوپر رزلوشن» از هوش مصنوعی استفاده می شود.

سالاریه خاطر نشان کرد: اما می توان در آینده برای بررسی خرابی ها و الگوریتم های پیچیده ماهواره ای از هوش مصنوعی نیز بهره برد. هوش مصنوعی در صنعت فضایی چه در پایین دست و چه در خود ماهواره و پرتابگرها به وفور در حال استفاده است.

برنامه فضایی ایران بسیار کم خرج است

وی ادامه داد: در زیر ساخت های انتقال اینترنت های فضایی یا پهن باند در حال توسعه هستیم اما باید مدل به گونه ای باشد که در این حوزه صرفه اقتصادی وجود داشته باشد و چون تعداد بالایی از این ماهواره ها بصورت منظومه ای پرتاب می شوند باید کنسرسیوم ها برای تکمیل این پروژه با ما همراه باشند و بازاریابی خوبی صورت گیرد.

وی با بیان اینکه برنامه فضایی ایران گران نیست و به دنبال بارمالی غیر قابل تامین در کشور نیستیم، گفت: براساس پتانسیل ها و منابع مالی کشور برنامه فضایی را پیش بینی کرده ایم و امیدواریم که هر سرمایه گذاری که در این بخش انجام می دهیم در آینده چندین برابر سود بازگشتی داشته باشد و بهره وری را افزایش دهد.

وی درباره پراکندگی دستگاه های متولی در صنعت فضایی نیز گفت: وجود شورای عالی فضایی کشور که ریاست آن برعهده رییس جمهوری است، مسئول هماهنگی میان بخش های مختلف است و امیدواریم با پیگیری های فراوانی که از سوی دفتر رییس جمهوری شده، اولین جلسه این شورا به زودی با حضور شخص رییس جمهوری برگزار شود چون کمیسیون آن در آبان ماه برگزار شده است.

وی از همکاری میان بخش های دولت و دفتر رییس جمهوری و سازمان فضایی کشور تقدیر و تشکر کرد.