پدیدار شدن شبح پایگاه هسته‌ای آمریکا در گرینلند؛ چرا کمپ سنچری و پروژه کرم یخی شکست خورد؟
دونالد ترامپ بر این باور است که آمریکا مالک گرینلند شود تا بتواند نگرانی‌های امنیتی خود را برطرف کند. اما این نخستین بار نیست که اهمیت راهبردی این منطقه مورد توجه ارتش آمریکا قرار می‌گیرد. بیش از شش دهه پیش نیز مهندسان پنتاگون در حال اجرای پروژه‌ای بنام «کمپ سنچِری» در گرینلند بودند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در نخستین هفته‌های حضور خود در کاخ سفید، خواستار خرید گرینلند از کشور دانمارک شد و این در حالی بود که او استفاده از نیروی نظامی برای دستیابی به این هدف را رد نکرد. مقامات دانمارک نیز در پاسخ به این پیشنهاد، قویا اعلام کردند که این منطقه فروشی نیست.
اما منطقه گرینلند از سالیان دور در کانون توجه ارتش ایالات متحده قرار داشته است. در زیر لایه‌های برف و یخ‌زده گرینلند، یک پایگاه مخفی وجود داشت که در دهه ۱۹۶۰ میلادی، محل استقرار یک پروژه موشکی هسته‌ای بود.
مهندسان ارتش ایالات متحده بیش از شش دهه پیش مشغول کار بر روی پروژه‌ای در گرینلند به نام «کمپ سنچِری - Camp Century» بودند.
این پروژه که در یک پایگاه نظامی با ۳ کیلومتر تونل قرار داشت، آنچنان هم فوق محرمانه نبود. خبرنگاران در آن زمان برای بازدید از این منطقه دعوت می‌شدند و ارتش آمریکا آن را به عنوان یک پایگاه نیروهای هسته‌ای این کشور تبلیغ می‌کرد.
اما بنا به گزارش اخیر نشنال جئوگرافیک، حقیقت پنهان و فوق امنیتی این بود که کمپ سنچِری در حال توسعه پروژه‌ای به نام «کرم یخی / Iceworm» بود. این پروژه شامل یک شبکه پیچیده از تونل‌ها و ریل‌های قطار بود که می‌توانست ۶۰۰ موشک هسته‌ای را در خود جای دهند و آن‌ها را از مسیر قطب شمال به سوی اتحاد جماهیر شوروی شلیک کنند.
اکنون اطلاعات جدیدی درباره این پایگاه مرموز برملا شده است.
چرا کمپ سنچری ساخته و بعدا متروکه شد؟
کمپ سنچری در سال ۱۹۵۹ میلادی ساخته شد و به مدت هفت سال فعال بود. پرسنل نظامی در انزوای کامل و به فاصله ۲۰۰ کیلومتری از دیگران زندگی می‌کردند.
تنها راه دسترسی به این پایگاه از طریق سورتمه بود و برف سنگین، باد یا دماهای پایین می‌توانست سفر را دشوار کند. اما آستین کوواکس، مهندس تحقیقاتی ارتش که در کمپ سنچری کار کرده بود، گفت که هیچ وقت احساس خطر نکرده است.
او به نشنال جئوگرافیک گفت: «مردم فکر می‌کردند که اینجا خطرناک است. اما اینطور نبود. راحت بود. و فقط در برخی مواقع همه چیز خیلی، خیلی تکراری می‌شد.»
به طوریکه این کمپ فقط با امکانات تحقیقاتی تجهیز نشده بود، بلکه شامل یک کلینیک، یک تئاتر و یک کتابخانه نیز بود.
ما هر چیزی که تصور کنی داشتیم — برق، گرما و همه این جور چیزها. اما باز همسرد بود. منظورم این است که وقتی وارد آنجا می‌شدی، احساس می‌کردی که وارد یک فریزر شده‌ای.
جان فِرِش، یک سرباز که از کمپ سنچری بازدید کرده بود، به رادیو آمریکایی «ان‌پی‌آر» گفت: «ما هر چیزی که تصور کنی داشتیم — برق، گرما و همه این جور چیزها. اما باز همسرد بود. منظورم این است که وقتی وارد آنجا می‌شدی، احساس می‌کردی که وارد یک فریزر شده‌ای.»
با این حال، فقط تعداد کمی از افراد در جریان پروژه «کرم یخی» بودند، تا اینکه در سال ۱۹۶۸ یک جت آمریکایی مسلح که با بمب‌های هسته‌ای شده بود سقوط کرد و تحقیقات درباره فعالیت‌های ایالات متحده در گرینلند آغاز شد. این تحقیقات نشان داد که نخست‌وزیر وقت دانمارک به طور پنهانی پروژه کرم یخی را تأیید کرده بود.
با این حال، اگرچه آن‌ها در نگه‌داشتن این راز موفق عمل کردند، اما برنامه‌ریزان این طرح به‌شدت در برآورد واقعیت ساخت یک پایگاه در داخل یخچال طبیعی اشتباه فکر کرده بودند.
طبق گزارش نشنال جئوگرافیک، طبیعت غیرقابل پیش‌بینی یخچال‌ها به این معنا بود که ریل‌های فولادی ممکن بود به دلیل حرکت یخچال‌ها خم شوند و موشک‌ها را واژگون کنند. حتی خود رآکتور هسته‌ای نیز در خطر بود چون یخ زیر آن جابجا می‌شد.
نهایتاً، مقامات ارتش آمریکا پذیرفتند که ساخت یک پایگاه در داخل یخچال طبیعی ممکن است ایده خوبی نباشد و این رآکتور هسته‌ای در سال ۱۹۶۳ تعطیل شد. این کمپ تا سال ۱۹۶۷، به طور کامل تخلیه شد.
طبق گزارش نشنال جئوگرافیک، این کمپ در سال ۱۹۶۹ به ویرانه‌ای تبدیل شد، به طوریکه برف به راهروهای آن نفوذ کرده و تیرک‌های چوبی تونل‌ها شکسته شده بودند.
نقشه‌های جدید از کمپ سنچری
محققان هنوز در تلاش هستند تا به همه اتفاقاتی که در کمپ مرموز گرینلند رخ داده دست پیدا کنند.
چاد گرین، یکی از دانشمندان ناسا و تیم او در ماه آوریل گذشته در حال پرواز بر فراز گرینلند بودند که ناگهان رادار آن‌ها شبکه وسیع تونل‌های کمپ سنتچری را زیر یخ شناسایی کرد.
الکس گاردنر، دانشمند یخ‌شناسی آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا در اظهاراتی در این رابطه گفت: «ما در حال جستجو برای بستر یخ بودیم که ناگهان کمپ سنچری نمایان شد.» او ادامه داد: «اولش نمی‌دانستیم این چی هست.»
خوانش‌های آن‌ها کمک کرد تا ساختمان‌ها و راهروهای وسیع کمپ سنچری بهتر از همیشه نقشه‌برداری شوند. حالا، با انباشته شدن بیشتر برف و یخ، این پایگاه حدود ۳۰ متر زیر سطح قرار دارد.
آقای گرین گفت: «در داده‌های جدید، ساختارهای جداگانه در این شهر مخفی به شکلی قابل مشاهده هستند که قبلاً هرگز دیده نشده‌اند.»
