سرمایه‌گذاری برای جنگ؛ هزینه نظامی کشورهای دنیا در سال گذشته میلادی، 4درصد رشد داشته است

به گزارش بی‌بی‌سی، «مؤسسه بین‌المللی تحقیقات استراتژیک» در گزارش سالانه خود با نام «تعادل نظامی» که در کنفرانس امنیتی مونیخ منتشر می‌شود، از افزایش هزینه‌های نظامی کشورهای دنیا خبر داده و نوشته است که به‌صورت میانگین در سراسر جهان، کشورها بودجه بیشتری را به اهداف نظامی خود تخصیص داده‌اند. در این گزارش آمده است که این افزایش هزینه، بالاترین رقم در یک دهه گذشته بوده است. این گزارش، بازتابی از یک دنیای در حال تغییر و بازگشت رقابت کشورها با یکدیگر است. هزینه‌های نظامی آمریکا و چین در سال‌2019 هر دو 6.6درصد رشد داشته‌اند با این تفاوت که نرخ رشد در آمریکا در حال شتاب‌گرفتن است، درحالی‌که در چین، در حال کند شدن است. آسیا، جایی که اوج‌گیری چین به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای کشورهای منطقه را نگران کرده است، هزینه‌های نظامی در سال‌های اخیر به‌صورت مداوم رو به رشد بوده است. به‌صورت کلی، هزینه‌های نظامی در آسیا در یک دهه اخیر 50درصد رشد داشته است. علاوه بر تهدید چین، افزایش سطح تولید ناخالص داخلی کشورهای منطقه هم نقش مهمی در دست‌و‌دلبازی آنها برای افزایش هزینه‌های نظامی داشته است. میانگین رشد هزینه‌های نظامی اروپا در سال گذشته میلادی هم بالاتر از میانگین جهانی بوده و نسبت به سال‌2018 میلادی 4.2درصد رشد‌ داشته است.

میراث ناکام جنگ سرد
مؤسسه بین‌المللی تحقیقات استراتژیک در گزارشی به این مسئله اشاره کرده‌ که محیط ناپایدار امنیت جهانی یکی از محرک‌های اصلی افزایش هزینه‌های نظامی کشورهای دنیاست. این مؤسسه گفته است که نظم جهانی بر مبنای قوانین بین‌المللی که در دوره بعد از جنگ جهانی ایجاد شده، به چالش کشیده می‌شود.
یکی از نمونه‌های این مسئله، از‌هم‌پاشیدن پیمان‌های کنترل تسلیحاتی دوران جنگ سرد است. مؤسسه بین‌المللی تحقیقات استراتژیک در این باره، به از بین رفتن پیمان موشک‌های میان‌برد هسته‌ای (INF) بین روسیه و آمریکا اشاره کرده است. این مؤسسه به نگرانی‌های رو به افزایش درباره تداوم تمایل واشنگتن و مسکو برای حفظ «پیمان نیو استارت» اشاره کرده است. این پیمان که در کمتر از یک سال دیگر منقضی می‌شود، تنها توافق تحدیدی زرادخانه‌های استراتژیک این دو ابرقدرت هسته‌ای است.
افزایش نگرانی از رویکرد هجومی روسیه در شرق اروپا، یکی از عوامل افزایش هزینه نظامی کشورهای ناتو است. علاوه بر آن، فشار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به کشورهای هم‌پیمان در ناتو هم در این زمینه بی‌تأثیر نبوده است. آلمان، کشوری که به‌شدت مورد انتقاد ترامپ قرار دارد، مسئول یک‌سوم افزایش هزینه نظامی اروپاست. براساس محاسبات مؤسسه بین‌المللی تحقیقات استراتژیک، این کشور طی یک سال هزینه‌های نظامی‌اش را 9.7درصد افزایش داده است.

هزینه در برابر تهدیدهای مدرن
فناوری‌های مدرن علیه کشورها هم سهم قابل‌توجهی در ایجاد شرایط فعلی دارد. استفاده چشمگیر و همه‌جانبه از پهپادها‌ توسط کشورها و گروه‌های نظامی، علاقه‌مندی به سیستم‌های مقابله با این پرنده‌های خطرناک را افزایش داده و کشورهای زیادی در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
در سطح استراتژیک، هم روسیه و هم چین سرمایه‌گذاری سنگینی روی تسلیحات فراصوت داشته‌اند. این موشک‌ها، تهدیدی جدی به شمار می‌روند و تردیدهایی را درباره میزان کارایی سیستم‌های فعلی دفاع موشکی ایجاد کرده‌اند.

حمله، بدون سلاح
مؤسسه بین‌المللی تحقیقات استراتژیک در بخشی از گزارش امسال خود به مشکلات بنیادین روزگا ما، یعنی استفاده کشورهای دنیا از روش‌های غیرجنگی برای اهداف استراتژیک پرداخته است. این مؤسسه مشخصا به روسیه و تحرکات آن در شرق اوکراین، استفاده از سلاح‌های شیمیایی در بریتانیا‌ و دخالت در انتخابات دیگر کشورها اشاره کرده است. در نمونه‌ای دیگر، به جنگ‌های نیابتی در خاورمیانه و پیش‌بردن اهداف استراتژیک از طریق نیروهای سوم اشاره شده است.

منبع: همشهری

22