روزهای سخت مردم در آشفته‌بازار مسکن/ افسوس قشر متوسط برای فرصت از دست رفته خرید

بسیاری از افراد هنوز امیدوار هستند که قیمت مسکن پایین بیاید تا بتوانند با اندوخته مالی که طی چند سال اخیر پس‌انداز کرده اند و همچنین فرارسیدن موعد دریافت تسهیلات بانکی خود بتوانند واحد مسکونی را خریداری کرده و از مستاجری رهایی یابند.

فرصت از دست رفته خرید برای قشر متوسط

اما واقعیت چیز دیگری است؛ مسکن بیش از 50 درصد گران شده و ما با مردمی مواجهیم که نقدینگی آنها به دلیل کاهش ارزش پول ملی به یک سوم کاهش پیدا کرده است و حالا با پولی که قشر متوسط در دست دارند، به طور کلی شرایط خرید مسکن برای آنها از بین رفته و حداکثر کاری که می توانند با پول خود انجام دهند، این است که بتوانند خانه نسبتا مناسبی را اجاره کنند.

به گزارش «صما» این گرانی ها در بازار مسکن متاثر از افزایش قیمت ها در سایر بخش های اقتصادی بوده است. به طوری که کارشناسان جهش نرخ ارز و دلار همزمان با شروع سال جاری را از دلایل اصلی جهش قیمت ها در بازار مسکن می دانند. در چنین شرایطی بسیاری از مالکان انتظار دارند که مسکن نیز به موازات رشد صعودی قیمت ارز و طلا کماکان افزایش قیمت داشته باشد و با این تصور واحدهای مسکونی خود را به بازار فروش عرضه نمی کنند.

بازگشت رکود به بازار مسکن

اما با توجه به اینکه در شرایط فعلی توانایی قشر متوسط و کم درآمد جامعه برای خرید مسکن کمتر از قبل شده است، واقعیت آن است که مسکن دیگر بیش از این ظرفیت رشد قیمت ها را ندارد. همانطور که افت معاملات مسکن در دو ماه اخیر، گواهی بر این موضوع است.

از سوی دیگر مسئله این است که مسکن به عنوان یک صنعت مهم در اقتصاد کشور، بخشی نیست که بتوان آن را با سایر بازارهایی همچون طلا و ارز که عمدتا به دست دلالان اداره می شود و دلال ها نقش عمده در تعیین قیمت آنها دارند، مقایسه کرد. مسکن از یک سو به اشتغال و تولید مصالح و کالاهای ساختمانی مرتبط است و از این لحاظ نقش عمده ای در رونق اقتصاد کشور ایفا می کند. البته در آشفته بازار فعلی اقتصادی، که تنها دغدغه مردم، حفظ ارزش دارایی های خود و بی ثباتی قیمت ها و نیز هراس از افزایش بیش از این قیمت ها است، رونق اقتصادی شاید بی معنا باشد.

به گزارش «صما» آنچه مسلم است، افزایش غیرمعقول قیمت مسکن و یا هر کالای دیگری موجب رکود می‌شود. بر این اساس وضعیت فعلی بازار مسکن حاکی از بازگشت مجدد رکود به این بازار است. چرا که در حال حاضر قیمت مسکن واقعی نیست و افزایش قیمت‌ها کاملا نامتعارف بوده و همین موضوع باعث کاهش شدید معاملات مسکن شده است.

بر این اساس، اگرچه برخی از کارشناسان پیش بینی می کنند که درصورت تداوم قیمت افزایش قیمت دلار و ارز، قیمت مسکن نیز در نیمه دوم سال جاری افزایش پیدا کند؛ اما بدیهی است که بازار مسکن دیگر ظرفیت افزایش قیمت ها را ندارد. بنابراین در شرایطی که نشانه ها حاکی از بروز رکود تورمی در بازار مسکن است، کارشناسان مسکن بر این باورند که احتمال شکست قیمت‌ها در نیمه دوم سال جاری وجود دارد.

گرانی درپی بی تدبیری مسئولان

به هر حال آنچه مسلم است، مردم امروز در ناامنی حاصل از شرایط نامناسب اقتصادی به سر می برند. در چنین شرایطی نکته جالب توجه، این است که مسئولان وزارت راه و شهرسازی، افزایش بیش از 50 درصدی قیمت ها در بازار مسکن را در پی رکود چندساله در این بازار طبیعی تلقی می کنند. از سوی دیگر نمایندگان مجلس هم از دلایل این گرانی و از عاملان این افزایش قیمت‌ها اظهار بی اطلاعی می کنند و می گویند: مشخص نیست که قیمت کالاهای مختلف از اقلام خوراکی گرفته تا نهاده‌های ساختمانی با چه سازوکاری افزایش یافته است.

به گزارش «صما» اما نباید منکر این واقعیت شد که ضعف مدیریت در بخش های اقتصادی، عامل اصلی حال و روز فعلی ماست. بسیاری از بازارهایی که افزایش قیمت شدید در آنها اتفاق افتاده است، ارتباطی با نرخ دلار و ارز و واردات ندارد و باید بپذیریم که شرایط کنونی اقتصادی در پی بی تدبیری و نبود برنامه ریزی صحیح به وجود آمده و این بی تدبیری چه از سوی نهادهای نظارتی و چه از سوی نهادهای سیاست گذار قابل نقد است.

چند راهکار برای تعدیل بازار مسکن و اجاره

درمجموع پیش‌بینی برای آینده بازار مسکن، کار دشواری است و به گفته فعالان اقتصادی این موضوع وابسته به ثبات قیمت ها در بازار دلار و سکه است. اما راهکارهایی که از سوی کارشناسان مسکن برای بهبود بازار مسکن و یا حداقل جلوگیری از بدتر شدن وضعیت آن ارائه می شود، شامل چند مورد است.

بر این اساس، این راهکارها را می توان از طریق تسریع در نوسازی احیای بافت‌های فرسوده و به عبارتی اجرای طرح بازآفرینی شهری، اعطای تسهیلات مناسب با نرخ سود پایین و نرخ اقساط متناسب با توان مالی مردم، تولید و عرضه مسکن و تسهیل در ساخت‌وساز با حمایت از سازندگان مسکن، فراهم کردن امکانات و خدمات لازم برای زندگی در شهرهای کوچک و روستاها برای جلوگیری از مهاجرت ساکنان این مناطق به کلان شهرها، سیاست‌گذاری‌های بخش مسکن، چاره اندیشی برای تعدیل بازار اجاره بها از طریق ساخت خانه های اجاره ای دنبال کرد.

منبع: صما

15