آسیبهای روانی پس از کرونا قابل درمان است؟
روانپزشکان معتقدند بروز مشکلات روحی در بین افراد و مبتلایان به ویروس کرونا، نیاز به بررسی و ریشه شناسی دارد و قابل درمان است.
مجید صادقی گفت: عوارض بیماری کرونا در دو بخش جسمی و روانی در فرد نمود پیدا میکند. یکی نوع خفیف عوارض مثل مشکلات تنفسی و از دست دادن بویایی و... و دیگری عوارض شدیدتری که ممکن است فرد تا مدتها در بیمارستان بستری باشد و شرایط دردناک و سختی را متحمل شود.
روانپزشک و رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران افزود: تجربه دردناک ابتلا به کرونا علاوه بر بیمار، برای خانواده اش هم سخت و دردناک است، زیرا استرس شدیدی را متحمل میشوند تا بیمارشان بهبودی پیدا کند و هرلحظه نگران اتفاقات بد هستند.
او گفت: در مورد هر بیماری وقتی شرایط بیمار به حدی وخیم است که منجر به بستری بیمار در آی سی یو میشود ؛ به دلیل خاص بودن محیط که کاملا بسته و بدون محرکهای محیطی است و فرد هیچ ارتباط حسی با بیرون ندارد، منجر به بروز مشکلات روانشناختی مثل افسردگی و بی قراری و کاهش سطح هوشیاری و حافظه و ... میشود.
رییس انجمن روانپزشکان ایران بیان کرد: بیماری کووید به خودی خود میتواند اثراتی روی مغز بیمار داشته باشد و بیمار حتی تا مدتها پس از بهبودی احساس بیقراری و اختلال در تمرکز و توجه را داشته باشد. برخی از این بیماران نیز دچار اختلال استرس حاد میشوند، زیرا تا مدتها، خاطرات بستری و شدت بیماری و بدحالیها در ذهنشان مرور میشود و حتی خواب روزهای بیماری را می بینند.
او گفت: نوعی اضطراب فراگیر و عمومی نیز در جامعه وجود دارد که به دلیل نگرانی و ترس از ابتلا به بیماری است و ممکن است موجب بروز حالات وسواسی در فرد شود. به گونهای که شخص، به طور افراطی، شروع به ضدعفونی کردن و شستن دستها و محیط میکند.
صادقی گفت: در حال حاضر با سیل گسترده اخبار و اطلاعات بی پایه و اساس، در فضای مجازی در مورد کرونا مواجهیم که این خبرها میتواند تاثیرات مخربی روی روان افراد داشته باشد. این نوع خبرها به دو شکل منتشر میشوند، گروه اول، در مورد رعایت پروتکلها و واقعیتهای ویروس، افراط و زیاده روی میشود و اضطراب عمومی را افزایش میدهد و گروه دوم به عادی انگاری و تلاش برای بی خطر نشان دادن این بیماری و مخالفت با استفاده از ماسک و رعایت پروتکلهای بهداشتی، پرداخته می شود که هردوی این گروهها میتوانند تاثیرات منفی در جامعه و بر روان افراد بگذراند.
صادقی بیان کرد: افرادی که به واسطه کرونا، عزیزی را از دست داده اند، یکی از گروههای آسیب پذیر از نظر روانی هستند، زیرا فرصت و شرایط و امکانات عزاداری و تخلیه احساسی را ندارند. در کشور ما مرسوم بوده است که برای برای بهداشت روانی افراد، برای عزاداری عزیزانشان، مراسمی مثل ترحیم و هفته و چهلم و سالگرد ... برگزار شود و برگزاری این مراسم کمک میکرد که افراد داغدار در هر کدام از این موقعیتها قرار میگرفتند و میتوانستند به کمک ابراز همدری دیگران التیام پیدا کنند و کم کم با درگذشت عزیزشان کنار بیایند، اما در حال حاضر نمیتوانند سیر طبیعی عزاداریشان را طی کنند.
اهمیت ارتباط مجازی در بهبود روحیه افراد
او گفت: فضای مجازی در کنار مضراتش، سودمندیهایی هم دارد مثلا اینکه در روزهای کرونا، این شرایط ایجاد شده تا افراد از طریق تماس تصویری و ارتباط مجازی، با نزدیکانشان ابراز همدردی و عزاداری کنند.
رییس انجمن روانپزشکان ایران بیان کرد: دو گروه سنی هستند که در ایام کرونا بیشتر آسیب را متضرر میشوند. یکی کودکان و نوجوانان و دیگری سالمندان. کودکان و نوجوانان، به دلیل عدم آگاهی کافی و شناخت مناسب از ویروس و شرایط، در فشار روانی قرار میگیرند، زیرا برایشان سخت است که تفریحاتشان را محدود کنند و در قرنطینه بمانند، همچنین مجازی شدن مدارس و دوری از همکلاسیها و دوستها به شدت در روحیه آنها اثر میگذارد.
صادقی افزود: تحقیقات ثابت کرده که قرنطینه و در خانه ماندن، باعث افزایش خشونتهای خانگی بین زن و شوهر و حتی فرزندان با پدر و مادرهایشان میشود و باید به منظور ایجاد پویایی هرچه بیشتر و جلوگیری از بروز اثرات روانی، با رعایت شیوه نامههای بهداشتی ارتباطشان با دوستانشان را حفظ کنند، تا بعد از پایان اپیدمی دچار مشکلات روانشناختی نشوند.
او گفت: سالمندان، چون از نظر جسمی ، ضعیف هستند بیشتر در معرض مشکلات روانی در روزهای کرونایی قرار دارند. به طور مثال یک فرد سالمند برای دکتر رفتن و انجام یک معاینه ساده، باید همراه فرزندانش باشد و به تنهایی نمی تواند همه کارهایش را انجام دهد، همچنین این افراد، بعضا مشکل در شنوایی یا بینایی، دچار محدودیت ارتباط هستند و خانه نشینی در قرنطینه، میتواند تحمل شرایط را برایشان خیلی سخت کند و به دلیل ناآگاهی از کار با فضای مجازی و دستگاههای ارتباطی هوشمند نیز قرنطینه تاثیر منفی بیشتری روی سالمندان دارد .
صادقی افزود: فرزندان این سالمندان موظفند که در حد توانایی سالمندانشان، به آنها کار با وسایل ارتباط جمعی و فضای مجازی را بیاموزند و با رعایت صد درصدی شیوه نامههای بهداشتی مراقب آنها باشند و تنهایشان نگذارند.
او بیان کرد: با توجه به آغاز شدن واکسیناسیون سالمندان، ما ابراز خوشحالی میکنیم که سطح سلامت این افراد به مراتب افزایش مییابد.
کودکان، نوجوانان و سالمندان، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به مشکلات روحی پست کووید هستند
صادقی افزود: گروه بعدی که در ایام کرونا، دچار تالمات روانی میشوند، افراد با مشاغل آزاد هستند که دچار احساس ناامنی شغلی شده اند و با توجه به از دست دادن شغل بعضی از افراد و یا حتی اخراج برخی کارگران از کارخانهها و حتی افرادی که دچار ورشکستگی شده اند، شاهد بروز برخی مشکلات روانشناختی در این افراد هستیم که در آن شرایط ، جامعه و دولت و مقامات بهداشتی هم نقش دارند. بهتر است این افراد مراقبت بیشتری از خودشان داشته باشند و با گذراندن وقت بیشتری با خانواده و استفاده از امکانات فضای مجازی مثل فروش اینترنتی ، یادگیری زبان یا مهارت جدید و ... سعی کنند وقتشان را پر کنند تا از بروز مشکلات روانی در آنها جلوگیری شود.
رییس انجمن روانپزشکان ایران بیان کرد: نکته حائز اهمیت در این اپیدمی این است که اصل بهداشت روان، در با هم بودن است در حالیکه شرایط کرونا بر رعایت فاصله گذاری اجتماعی تاکید دارد و این دو مورد با هم تناقض جدی دارد. اما به کمک تکنولوژی و استفاده از ابزارهای ارتباط جمعی، میتوان این دو مورد را با هم پیش برد و از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد، زیرا ممکن است تا مدتها با این بیماری همراه باشیم و زندگیمان بیشتر از پیش دستخوش تغییرات ناشی از کرونا شود.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
70