چرا خوش‌بین بودن در دوران همه‌گیری کرونا خطرناک است؟

ما همواره افرادی را در زندگی می‌بینیم که اصرار دارند نیمه پر لیوان را ببینند، حتی اگر همه به نیمه خالی لیوان بنگرند. در مورد کووید-۱۹ هم این مساله صدق می‌کند که عده‌ای خوش‌بینانه و عده دیگری بدبینانه به این همه‌گیری نگاه می‌کنند.

خوش‌بینی در شرایط عادی باعث می‌شود که افراد موفق‌ شوند و سطح رفاه بالاتر، انعطاف‌پذیری بیشتر و همین‌طور سطح سلامت بالاتری را تجربه کنند.‌ وقتی ما به مشکل برمی‌خوریم یا با همکاران بداخلاق و آزارهای گاه به گاه دیگران مواجه می‌شویم خوش‌بینی‌مان نسبت به شرایط موجود کمتر می‌شود.

اما اوضاع در حال حاضر بسیار فرق کرده است. ما در طول همه‌گیری کنونی باید این احتمال را بدهیم که به کووید-۱۹ مبتلا خواهیم شد؛ بدین وسیله خود را ایمن نگه می‌داریم و از انتقال بیماری به دیگران خودداری می‌کنیم. حال با هم ببینیم که خوش‌بین‌ها چگونه رفتار می‌کنند.

تعریف نگارنده مقاله از خوش‌بینی این است: «اعتقاد به اینکه همه چیز به خوبی پیش خواهد رفت، حتی اگر شواهد کافی برای اثبات آن وجود نداشته باشد.»

اگر دوست خوش‌بینی داشته باشید می‌بینید که این فرد چگونه در یک روز آفتابی برای رفتن به پیک‌نیک برنامه‌ می‌چیند و غذاهای خوشمزه‌ آماده می‌کند؛ اما هیچ برنامه‌ای ندارد که اگر باران ببارد چه کند. خوش‌بینی و بدبینی می‌تواند نقش بسزایی در سلامت ما داشته باشد. واضح است که هرچه بر نکات مثبت تاکید کنیم احساس بهتری خواهیم داشت و در نتیجه رضایت ما از زندگی بیشتر می‌شود. تحقیقات زیادی درباره خوش‌بینی انجام شده که بر این نتایج صحه می‌گذارد.

نیمه تاریک خوش‌بینی

خوش‌بینی در طول شیوع ویروس کرونا جنبه‌های منفی نیز دارد. بیش از حد خوش‌بین بودن (که گاهی به آن خوش‌بینی غیرمنطقی یا غیرواقعی می‌گویند) در شرایط خطرناک می‌تواند پیامدهای منفی زیادی داشته باشد. آنچه که معمولاً نقطه قوت افراد خوش‌بین است (یعنی ریسک‌پذیری) به ضعفی خطرناک بدل می‌شود.

از آنجا که افراد خوش‌بین معتقدند حتی در مواردی که شواهد کمی برای خوش‌بین بودن به اوضاع وجود دارد همه چیز به خوبی پیش خواهد رفت. این افراد تمایل دارند که خطرات را به حداقل برسانند و علائم هشداردهنده را نادیده بگیرند. ممکن است افراد خوش‌بین گمان کنند که احتمال ابتلای آنها به ویروس کرونا کم است و میزان انتقال‌پذیری این بیماری را دست‌کم بگیرند.

همچنین ممکن است هنگام راه رفتن در معابر شلوغ کمتر احتیاط کنند و انگیزه کمتری برای پیروی از دستورات بهداشتی داشته باشند. حتی هنگامی که به این ویروس مبتلا می‌شوند شاید گمان کنند که این «یک سرماخوردگی ساده است» و به کارهای روزانه خود ادامه دهند. ما با این افکار جان خود و اطرافیان‌مان را به خطر می‌اندازیم و ممکن است عواقب کارهایمان منجر به مرگ افراد شود.

برای اصلاح این خوش‌بینی چه کنیم؟

افراد خوش‌بین باید در این مواقع بحرانی کمی خود را مهار کنند؛ اما چگونه؟ یکی از روش‌های خوب برای بررسی این مساله که آیا ما بیش از حد خوش‌بین هستیم یا خیر این است که از خود بپرسیم چه شواهد و مدارکی دال بر پشتیبانی از پیش‌بینی خود داریم؟ اگر هیچ مبنایی برای فرض خود نداشته باشیم که ثابت کند مثلاً با ورود به یک فضای بسته و شلوغ و ماندن در آنجا به مدت طولانی به ویروس کرونا مبتلا نخواهیم شد، در این صورت باید به فکر تغییر رفتار خود باشیم.

استراتژی دیگر این است که پیش‌بینی‌های خود را با گفته‌های متخصصان و کارشناسان مقایسه کنیم. طبق نظریه «سبک بیانی خوش‌بینی»، هنگامی پاسخ خوش‌بینانه تجلی می‌یابد که شخصی معتقد باشد رویداد منفی متعلق به بیرون است (دلیل آن شخص یا چیز دیگری است) که ثابت نیست (احتمالاً با گذشت زمان پیدا ادامه نخواهد کرد) و موضعی یا محلی است (مربوط به شرایط خاصی است). بنابراین می‌بایست تفکر خود را به چالش بکشیم و ببینیم مسئولیت‌هایی که ما در برابر سایر مردم داریم تا چه حد است؟ ویروس کرونا تا چه زمانی با ما خواهد بود؟ کووید-۱۹ تا چه اندازه موقتی است؟

اگر شما انسان خوش‌بینی باشید، تمایلی ندارید که وقت زیادی را صرف پاسخ به چنین سوالاتی کنید، اما اگر می‌خواهید خوش‌بینی خود را اصلاح کنید، باید وقت بگذارید و به این موارد فکر کنید و درباره اندیشه‌های خود با دیگران به بحث و گفت‌وگو بپردازید.

منبع: اعتمادآنلاین

70