آیا انجام درمان های ارتودنسی در دوران بارداری بی خطر است؟

اصلاح فرم دندان ها و  ارتودنسی در دوران بارداری  همیشه یک چالش است. شما ممکن است قبل از بارداری درمان ارتودنسی را شروع کرده باشید و سپس باردار شوید یا این که بعد از بارداری تصمیم به ارتودنسی گرفته باشید ، در هر دو صورت مشکلی برای ادامه درمان ارتودنسی در دوران بارداری وجود ندارد البته تغییرات هورمونی بدن و تغییرات جسمی در دوران بارداری می تواند روی دندان ها هم تاثیر بگذارد که قبل از تصمیم گرفتن برای ارتودنسی در دوران بارداری حتما باید آن ها را در نظر بگیرید. 

البته با توجه به لزوم عکسبرداری با اشعه ایکس برای ارتودنسی ، شروع درمان ارتودنسی در ماه اول بارداری یا سه ماه اول بارداری که تقسیم سلولی در جنین به شدت بالاست و احتمال جهش ژنتیکی و بروز نقایص مادرزادی وجود دارد ، به هیچ عنوان توصیه نمی شود .

تاثیر بارداری بر دهان و دندان

تغییرات شدید هورمونی در دوران بارداری با طیف وسیعی از تغییرات ، مشکلات یا حتی اثرات منفی برای دهان و دندان زنان باردار همراه است و با وجودی که انجام ارتودنسی در زمان بارداری هیچ گونه محدودیتی ندارد ولی بهتر است که در این زمینه اقدامی انجام ندهید مگر این که درمان ارتودنسی را قبل از بارداری شروع کرده باشید که لازم است در این دوران ، درمانتان را ادامه دهید. 

تورم لثه ها در بارداری 

ورم یا ادم بارداری به دلیل تغییرات هورمونی بسیار رایج است که میتواند منجر به شکل گرفتن تومورهای بارداری شود که با زایمان از بین می روند . احتمال این که فضای بین دندان ها در این دوران متورم شده و لثه ها کمی متورم و دچار التهاب شوند وجود دارد. 

شل شدن لثه ها در بارداری

تغییرات هورمونی بارداری می تواند منجر به شل شدن دندان ها شود. البته خطر ریزش دندان ها را تهدید نمی  کند و جای نگرانی ندارد. بعد از تولد نوزاد ، دندان های شما در جای خودشان محکم شده و دیگر حالت لق شدگی ندارند. 

آیا ارتودنسی در بارداری ضرر دارد؟

با توجه به توضیحاتی که بالاتر ارائه دادیم در صورتی که بارداری شما همراه با لق شدن دندان باشد، نمی توانید درمان ارتودنسی را انجام دهید و ممکن است با شکست درمان مواجه شوید و حتی دندانی که لق شده است به دلیل فشار دستگاه ارتودنسی ، بیوفتد. 

البته همه خانم ها در بارداری لق شدن دندان را تجربه نمی کنند یا تجربه آنها بسیار جزئی و موقت است و میتوانند با رعایت نکات و توصیه های لازم از درمان ارتودنسی در زمان بارداری استفاده کنند. 

مثلا در حالت عادی حداکثر بعد از 8 هفته برای تنظیم مجدد سیم قوس دار  و بریس ارتودنسی ، معاینه انجام می شود ولی یک خانم بارداری در این مدت باید چند بار برای معاینه به متخصص مراجعه کند. 

مشکل عکس برداری از دندان ها با اشعه ایکس

قبل از درمان ارتودنسی برای عکس گرفتن از دندان ها ، از اشعه ایکس استفاده می شود. به خانم های باردار توصیه می شودکه برای محافظت از سلامت جنین و پیشگیری از هر گونه جهش ژنتیکی در معرض کوچکترین تابش پرتوهای اشعه ایکس قرار نگیرند.

ولی خوشبختانه پزشک میتواند برای پیشگیری از برخورد اشعه ایکس به جنین از شیلدهای سربی و محافظ های اشعه برای شما و جنین استفاده کند که درمان ارتودنسی در زمان بارداری را تبدیل به یک روش بی ضرر و عادی می کند. 

با این وجود ارتودنسی در ماه اول بارداری یا به عبارتی 3 ماهه اول بارداری که احتمال جهش ژنتیکی و بوجود آمدن نقص مادرزادی در جنین بسیار بالا است بهتر است از قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس جدا خودداری کنید. 

در صورتی که تصاویر لازم برای دندان ها و کس های رادیولوژی را قبل از بارداری گرفته باشید ، معمولا مشکلی برای استفاده از درمان ارتودنسی در باردرای وجود ندارد. 

تاثیر ارتودنسی در بارداری و حفظ بهداشت دندان ها

شاید نگران تاثیر ارتودنسی در بارداری و حفظ بهداشت دندان ها باشید . رایج ترین مشکل ارتودنسی وجود بریس ها در دهان است که باعث  دشواری مسواک زدن ، نخ کشیدن دندان و  تمیز کردن دهان و دندان می شود و باید وقت و دقت بیشتری برای مسواک زدن بگذارید .

ارتودنسی و حالت تهوع در بارداری :  از آنجا که خانم های باردار به خصوص در ماه های اول بارداری حالت تهوع و استفراغ را به کرات تجربه میکنند ، رعایت بهداشت دهان و دندان در آن ها کار بسیار سخت تری است و بهتر است از نوع ارتودنسی متحرک استفاه نمایند که مشکلات کمتری از این نظر در پی داشته باشد. 

اسید معده قدرت بسیار بالایی دارد بنابراین در صورتی که به درستی بهداشت دهان را رعایت نکنید میتواند باعث تخریب دندان های سالم شما شود و از سویی دیگر باعث تخریب دستگاه های ارتودنسی استفاده شده در دهان شود ، بعد از استفراع شما باید بلافاصله دهان را بشویید و دندان ها را مسواک بزنید.

اگر بعد از استفراغ به دلیل وجود بریس در دهان ، نتوانید به درستی دهانتان را بشویید ، ارتودنسی در بارداری میتواند باعث تشدید پوسیدگی دندان های شما شود. 

در صورتی که از نظر پوسیدگی نگران دندان ها هستید و نمی توانید به خوبی دهان و دندان را تمیز کنید بهتر است از ارتودنسی نامرئی استفاده کنید که قابلیت جا به جایی دارد و به شما این امکان را می دهد که در صورت استفراغ کردن و حالت تهوع بتوانید بریس را از روی دندان ها برداشته و فضای دهان و دندان را کاملا تمیز کنید. 

تداخل داروهای ارتودنسی با بارداری

خوشبختانه برای ارتودنسی از داروهایی استفاده نمی شود که با بارداری تداخل داشته باشد و صرفا مسکن هایی برایتان تجویز می شود که در صورت احساس درد می توانید آن ها را مصرف کنید. 

درد ارتودنسی و استفاده از داروهای مسکن در بارداری

استفاده از دستگاه ارتودنسی به خصوص بریس های فلزی یا سرامیکی باعث تجربه درد می شود که در شدت آن در افراد متفاوت است و گاهی بسیار کم خواهد بود. در هر صورت شدت درد ارتودنسی خیلی زیاد نیست و معمولا فقط زمانی کوتاه بعد از تنظیم مجدد سیم قوس و بریس ها ایجاد می شود.

از آنجا که خانم ها در دوران بارداری حساس تر هستند و تنش عصبی بیشتری تجربه می کنند ، تحملشان کم می شود و درد جزئی ناشی از ارتودنسی در زمان باردرای میتواند برایشان چالش برانگیز شود. 

رژیم غذایی مناسب برای ارتودنسی در بارداری

رژیم غذایی مناسب برای ارتودنسی در بارداری باید حاوی پروتئین بالا باشد که البته از فواید آن افزایش تولید شیر مادر است. 

البته از آنجا که جویدن گوشت به خصوص گوشت نیم پز و گوشت گاو و استیک برای کسی که ارتودنسی انجام شده ، کار سختی است و توصیه نمی شود بهتر است پروتئین خود را از طریق مصرف تخم مرغ ، سینه مرغ پخته شده و لبنیات استفاده کنید. 

توصیه می شود غذاهای زیر هنگام ارتودنسی در بارداری، اجتناب کنید:

- آجیل ها و چوب شور

- مواد غذایی سفت

- مواد غذایی چسبناک مثل تافی ، آب نبات یا میوه خشک ، چیپس و پاپ کورن و آب نبات های سفت 

- یخ