خارج کردن اجسام از گلوی کودک

نوزادان معمولا بیش از هر موجود دیگری نیاز به مراقبت دارند . نوزاد انسان نیز هیچ گاه از دید پدر و مادرش دور نیست . مخصوصا زمانی که در حال خوردن غذا یا شیر می باشد.

گاهی اوقات کودکان با مشکلات بلع روبرو می شوند و والدین نمی توانند علت را تشخیص دهند . حال در این قسمت در مورد گیر کردن اجسام و غذا درون گلوی کودک و چگونگی خارج کردن آن ها برای شما توضیحاتی را ارائه خواهیم داد.

چرا راه گلوی کودکان مسدود می شود ؟

کودکان مخصوصا آن هایی که راه افتاده اند ، به شدت به اجسام دور و بر خود علاقه دارند و بسیار هم کنجکاو هستند . آن ها دوست دارند که با دهانشان به کشف دنیای اطراف بپردازند و هرچیزی که برایشان جالب و مهیج باشد را داخل دهان خود قرار می دهند و فرقی ندارد که سایز آن چقدر است.

گلوی کودکان برای جریان هوا بسیار محدود است و گاهی اوقات با مشکل مواجه می شود . زمانی که کودک نتواند این هوا را خارج کند و یا نای او تنگ شود ، با مشکل گلوگیر شدن مواجه خواهد شد.

اجسامی که خطرناک هستند

کودکان نوپا و یا کودکانی که به تازگی شروع به چهار دست و پا رفتن کرده اند ، بسیار کنجکاوند و برای رفع کنجکاوی خود همه وسایل را به دهان خود وارد می کنند ، بنابراین ممکن است این وسایل موجب خفگی آنها شود.

از مهم ترین و خطرناک ترین اجسام که باید دور از دسترس بچه ها باشند ، آجیل و به خصوص بادام زمینی، دانه های برشته غلات، تکه های میوه و هسته آن ها، آب نبات، ذرت، تخمه آفتابگردان و هندوانه، اسباب بازی های کوچک، اجسام گرد و براق هستند.

نشانه ها و علائم ماندن چیزی در گلوی کودک

علائم ورود جسم خارجی به مجاری تنفسی، در 3 مرحله دیده می شود.

• در مرحله اول پس از ورود جسم خارجی به مجاری تنفسی کودک با علائمی مانند :سرفه های شدید ، گریه و ضعف کودک، کبودشدن و حالت تهوع روبرو می شود.
• در مرحله دوم بعد از چند دقیقه بیمار خسته شده و سرفه ها متوقف می شود . این مرحله بسیار گول زننده و خطرناک است که اطرافیان فکر می کنند خطر رفع شده است.
• در مرحله آخر عوارضی مانند تنگی نفس، عفونت و ... به وجود می آید.

دریابید که با چه انسدادی روبرو هستید

در اکثر مواقع مجاری تنفس به صورت کامل مسدود نمی شود و مقداری راه برای گذر هوا وجود دارد و انسداد ناقص است . انسداد کامل و انسداد ناقص هر کدام علائم و نشانه های خود را دارند و نوع برخورد با هر کدام از آن ها متفاوت است بنابراین شما باید قبل از هر اقدامی دریابید که با چه انسدادی روبرو هستید.

قبل از اقدامات لازم چه کار کنیم؟

• با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید زیرا ممکن است موفق نشوید و زمان را هم از دست بدهید.
• به خودتان مسلط باشید.
• اقدامات را در عین سرعت و دقت انجام دهید.
• اگر کودکتان نوزاد نیست او را تشویق به سرفه کنید اما اگر بچه خیلی کوچک است در صورت تشدید اختلال تنفس، گرفتگی صدا و کاهش هوشیاری، اقدامات زیر را انجام دهید:

به داخل دهان کودک نگاه کنید و لب و زبان را عقب بکشید و جسمی که در گلویش گیر کرده را سریع بیرون بکشید.

اگر جسم خارجی را ندیده اید ، هرگز انگشت را وارد دهان بچه نکنید زیرا ممکن است جسم خارجی پایین برود و انسداد ناقص به انسداد کامل تبدیل شود.

خارج کردن اجسام از گلوی کودک

نوزادان معمولا بیش از هر موجود دیگری نیاز به مراقبت دارند . نوزاد انسان نیز هیچ گاه از دید پدر و مادرش دور نیست . مخصوصا زمانی که در حال خوردن غذا یا شیر می باشد.

بعد از گلو گیر شدن کودک باید چه کاری انجام داد ؟

اول این که باید مراحل چندگانه را در نظر داشته باشید که این تکنیک ها با یکدیگر متفاوت هستند و بستگی به سن کودک دارند.

حال در این قسمت راه حل های ممکن را برای نوزادان زیر یک سال و بالای یک سال بیان می کنیم.

کودکان زیر یک سال

به یاد داشته باشید که برخورد با نوزاد زیر یک سال بسیار ظریف و حساس است و باید تمرکز صد در صدی داشته باشید تا آسیبی به او نرسد.

مرحله 1: بررسی کنید و ببینید که چه چیزی باعث مسدود شدن گلو شده است.

1. اول باید ببینید که چه چیزی درون گلوی کودک گیر کرده است. این گیر کردن ها می تواند همه چیز را از جمله بزاق دهان ، ترشحات ، تکه های کودک غذا و یا اجسام خارجی را شامل شود.
2. کودکان زیر شش ماه بیش از بقیه مستعد گیر کردن گلو می باشند که این گیر کردن ها شامل مایعاتی مثل شیر مادر و از این قبیل می باشد.
3. اگر شک دارید که گلو گیر شدن کودک به دلیل شیر یا آب اضافی می باشد ، از یک سرنگ حبابی برای خارج کردن آن استفاده کنید . حباب انتهای سرنگ را فشار دهید و سپس لوله بلند و باریک را درون دهان کودک تا انتها قرار دهید و فشار را آزاد کنید که این حباب باعث هل دادن مایع می شود.
4. اگر کودک شما جامدات خورده باشد ، پس نمی توان آن را با استفاده از سرنگ حباب بیرون کشید . انگشت خود را هرگز برا بیرون کشیدن اجسام و جامدات درون حلق کودک نکنید زیرا ممکن است که غذا را به عمق بیشتری هل دهید.
5. اجازه دهید که کودک سرفه کند که سرفه کردن یک راه طبیعی برای خلاص شدن از هوای اضافه درون گلو است.
6. حال به حالات کودک دقت کنید، اگر احساس کردید که سنگین نفس می کشد ، قطعا در سرفه کردن مشکل دارد و در این مواقع ممکن است که نفس کشیدنش با صدا همراه باشد . این مورد نشان می دهد که اجسام در قسمت نهایی گلو گیر کرده اند و به آسانی با سرنگ حباب قابل خارج شدن نیستند . در این مورد بهتر است که به پشت زدن کودک را انجام دهید.

مرحله 2: به پشت کودک زدن

• روی یک صندلی بنشینید، سر کودک را رو به پایین روی ران خود قرار دهید و وزن او را روی دست چپتان بیاندازید و مراقب سر کودک باشید و با دست چپتان آن را کنترل کنید.
• از کف دست راست خود استفاده کنید و به بالای کمر کودک بزنید، دقیقان بین دو شانه . این ضربه زدن باید نسبتا محکم باشد اما نباید به گونه ای باشد که به کوک آسیب برساند و فشار باید در حدی باشد که غذا بتواند از گلوی کودک خارج شود ، نه بیشتر.
• پنج بار ضربه بزنید و سپس دست نگه دارید و ببینید که نفس کشیدن کودک صحیح است یا خیر . اگر هیچ پیشرفتی مشاهده نکردید، بهتر است به این کار ادامه دهید.

مرحله 3:فشار روی سینه

1. اگر این به پشت زدن به کودک کمک نکند، روش فشار به سینه را انتخاب کنید و همچنان مثل پوزیشن قبل روی صندلی بنشینید.
2. کودک را برگردانید ، به طوری که صورت او رو به بالا باشد . پوزیشن کودک باید به همان شکل تکنیک قبلی باشد ، با این تفاوت که صورتش رو به بالاست.
3. از انگشت اشاره و انگشت وسط استفاده کرده و استخوان سینه کودک را لمس کنید . زمانی که این استخوان را پیدا کردید، بهتر است پنج بار این فشار را وارد کنید.
4. دو ثانیه مکث کنید تا ببینید که کودک پیشرفتی کرده است یا خیر و اگر پیشرفتی ندیدید، ضربه ها را کمی تیزتر کنید.
5. حال اگر بعد از این دو روش دیدید که کودک هوشیار است ، دوباره باید این دو روش را ادامه دهید . گرچه که اگر کودک هیچ علائمی از بهبودی نشان نداد و ناهوشیار به نظر می رسید، سریعا او را احیا کنید.

مرحله 4 : احیا کردن

1. زمانی که تلاش هایتان جواب نداد ، از روش احیا کردن استفاده کنید . احیا کردن برای کسی است که هوشیار نیست و به سختی نفس می کشد.
2. کودک را به کمر روی یک سطح صاف بخوابانید.
3. سر او را صاف و پاهای او را نیز صاف نگه دارید . دهان خود را روی دهان بسته کودک قرار دهید و دو تا نفس را با سرعت بالا به او بدهید و چهار بار این نفس های دوتایی را تکرار کنید.
4. نفس باید به قدری قوی باشد تا باعث بالا رفتن سطح سینه کودک شود و بعد از بلند شدن سینه به پایین آمدن آن توجه کنید . وقتی نفس قبلی بیرون نیامده ، نفس بعدی را به او ندهید.
5. با این کار ممکن است که جسم گیر کرده نیز پایین برود . البته که در این مرحله برگرداندن نفس کودک اولویت دارد و جسم را می توان بعد از بالا آمدن نفس کودک نیز خارج کرد که به احتمال زیاد با سرفه بعد از آن بیرون می آید.

مرحله 5:کمپرس سینه

• در این مرحله کودک را مانند پوزیشن قبلی بخوابانید ، انگشت اشاره و انگشت وسط را روی استخوان سینه قرار دهید و 30 فشار سریع را وارد کنید . برای این فشار می توانید عمق آن را 4 سانتیمتر در نظر بگیرید.
• چند ثانیه قبل از ادامه دادن صبر کنید و مراقب باشید که بیش از 100 الی 1200 بار در یک دقیقه این فشار را وارد نکنید.
• سر کودک را کمی جابجا کنید تا راه تنفس او باز شود و به نفس کشیدن او دقت کنید.
• اگر هنوز هم هیچ علائمی از هوشیاری کودک نمی بینید ، دوباره باید مرحله احیا را تکرار کنید.

کودکان بالای یک سال

مرحله 1 : ببینید که چه چیزی باعث گلو گیر شدن شده است.

• مرحله اول مانند کودکان زیر یک سال است.
• برای این مرحله کودکان می توانید برای خارج کردن اجسام ، انگشتتان را نیز دخالت دهید و فقط بیش از حد انگشتتان را در عمق حلق کودک فرو نبرید.
• اگر نمی توانید جسم گیرکرده را ببینید ، پس بیش از حد برای خارج سازی آن تلاش نکنید و به سراغ مرحله بعد بروید.

مرحله 2 :زدن به پشت کودک

• این پروسه مانند کودکان زیر یک سال است با این تفاوت که می توانید این کار را در استایل ایستاده نیز انجام دهید . به این صورت که با دست چپ خود کودک را کنترل کنید.
• پنج ضربه محکم با کف دست به بین شانه ها بزنید.

مرحله 3: فشار شکمی

1. برای کودکان بالای یک سال نیز می توانید مرحله 3 و 4 را مناسب با کودکان زیر یک سال امتحان کنید.
2. کودک را مقابل خود ایستاده نگه دارید و اگر کودک نمی تواند بایستد ، اجازه دهید که به شما تکیه دهد و همچنین می توانید او را بین زانوهایتان نگه دارید.
3. تمام انگشتان دست راست را بپیچانید و آن را شبیه به مشت کنید . دستتان را بچرخانید و انگشت شصت خود را از کنار، کمی بالاتر از ناف کودک قرار دهید و اگر برای مشت کردن انگشتتان بسته باشد، مهره روی انگشتان به سمت شکم نشانه می گیرند.
4. دستتان را دقیقا زیر استخوان سینه و بین دنده ها قرار دهید.
5. مشت دستتان را با کف دست چپ پوشش دهید و پنج فشار سریع را وارد کنید.
6. بعد از این پنج فشار وضعیت کودک را بررسی کنید و اگر او هنوز علائم گلوگیری را نشان می دهد ، دوباره حرکت را تکرار کنید.

مرحله 4: احیا کردن نفس

این مرحله را نیز مانند نفس مصنوعی دادن برای کودکان زیر یک سال انجام دهید.

مرحله 5 : فشار سینه

این مرحله را نیز همانند با مرحله کودکان زیر یک سال انجام دهید.

سایر نکات مهم برای خارج کردن اجسام از گلوی کودکان

• اگر کودک شما مبتلا به آسم ، التهاب گلو یا آسیب دیدگی در ناحیه سر است ، مراحل دو و سه را برای او انجام ندهید . در چنین مواردی مرحله احیا کردن نفس توصیه می شود.
• اگر کودک سرفه های شدید می کند ، قبل از انجام مرحله دو و سه اجازه دهید تا جایی که می خواهد سرفه کند که سرفه کردن یک رفلاکس طبیعی بدن هنگام گلو گیر شدن است.
• اگر مخاط یا چیزهایی شبیه به ترشحات در گلوی کودک باشد ، سرفه او راحت تر است . در این مورد از روش سرنگ استفاده کنید.
• زمانی که چیزی در گلوی کودک شما گیر می کند ، از تماس با اورژانس دریغ نکنید . قطعا پزشک خیلی بهتر از شما می تواند جسم را از حلق کودک بیرون بکشد.

چگونه از گلوگیر شدن کودکان جلوگیری کنیم ؟

1. غذاهای با ریسک گیر کردن در گلو را به او ندهید :مواد غذایی و میوه هایی مثل انگور، تمشک ، شکلات های کوچک و نان می تواند خطر گلوگیر شدن را افزایش دهد.
2. غذاها را باحوصله تر آماده کنید :فینگر فودها را کوچک کنید ، مثلا گوشت را تکه تکه کنید و بعد به او بدهید . غذای کودک باید به اندازه ناخن انگشت باشد.
3. مراقب اجسام اطراف کودک باشید :احتمال خوردن جسم های پلاستیکی ، بادکنک ها ، دکمه ها و سکه برای کودک بسیار بالاست . باید آن ها را تا حد ممکن از او دور کنید.
4. کودک را برای تمام کردن غذایش هول نکنید. 
5. داروهای مایع را به آرامی به او بدهید و عجله نکنید.
6. همیشه مقدار کمی غذا به او بدهید و تعداد دفعات را بالا ببرید :هر وعده را سبک تر کنید و در روز تعداد وعده را افزایش دهید.
7. جای او را طوری قرار دهید که هنگام غذا خوردن بتواند صاف بنشیند تا راه غذا بازتر و مستقیم باشد.
8. جویدن را به او آموزش دهید.
9. هرگز هنگام غذا خوردن او را تنها نگذارید و همیشه بهتر است که برنامه خود را طوری تنظیم کنید که برای غذا خوردن نوزاد خود وقت داشته باشید و بتوانید کنار او نشسته و کاملا مراقبت کنید.
10. کابل ها و سیم ها را از جلوی دست او بردارید.
11. اجازه دهید که کودک به پشت و یا به کمر خود بخوابد :به پشت خوابیدن باعث می شود که مایعات و ترشحات موجود در گلو راحت تر پاک سازی شوند.