معرفی خواص چیکو؛ میوه گرمسیری خوشمزه و پرکالری

چیکو  ( به انگلیسی : Chikoo ) یا  ساپودیلا  ( به انگلیسی : Sapodilla ) میوه ای گوشتی است که کالری زیادی دارد و به عنون ملین برای پاکسازی دستگاه گوارش مفید است و فیبر بالای آن باعث شده نقش مهمی در سلامت رژیم غذایی داشته باشد. 

مصرف ساپودیلا به خاطر عطر و طعم شیرین و خواص دارویی بسیار محبوب است. 

چیکو درختی از خانواده ساپوتاسه ( به انگلیسی : Sapotaceae  ) است که با نام علمی مانیلکارا زاپوتا (به  انگلیسی :  Manilkara zapota ) شناخته می شود. نام های دیگر این میوه عبارت است از :

ساپوتا ، ساپودیلا ، سان مانیلا ، لاموت چیکلی ، چیکو زاپوته ، نازی بری . 

درخت چیکو بومی جنوب مکزیک ، شمال شرقی گواتمالا و اغلب کشورهای آمریکای مرکزی است. 

ساپودیلا درختی چند ساله با رشد کند ، تک پایه و همیشه سبز است که ارتفاع آن به 20 – 30 متر می رسد و عمری طولانی دارد.

نهال چیکو بعد از 5 سال شروع به باردهی میکند و تا 80 سالگی میوه هایی مرغوب تولید مینماید. 

برگهای درخت بیضی شکل و کشیده ، سبز و چرمی هستند که ظاهر بسیار زیبایی دارند.

گل های زنگوله مانند درخت دو جنسی بوده و در اسفند دیده می شوند.

میوه های  چیکو 4 – 8 ماه بعد از گلدهی قابل برداشت هستند. 

این میوه ها گرد و تخم مرغی شکل با قطر 5 – 10 سانتی متر و طول 5 – 12 سانتی متر دیده می شوند. 

وزن هر میوه بین 100 – 400 گرم است. 

میوه های چیکو پوستی نازک به رنگ قهوه ای روشن دارند.

گوشت نرم داخل میوه در حالت کاملا رسیده ، قهوه ای رنگ است. 

درون میوه 3 – 12  بذر سیاه رنگ براق و دوکی شکل وجود دارد که با کاشت آن ها میتوان این میوه گرمسیری را تکثیر کرد. البته درختی که با بذر کاشته میشود قابلیت میوه دهی بالایی ندارد و باید پیوند زده شود.

چیکو میوه ای است که باعث بهبود علایم بیماری هایی از جمه اسهال ، سوزش سر دل ، التهاب دستگاه گوارش و گاستریت می شود. 

این میوه با تقویت سیستم ایمنی بدن از ابتلا به سرماخوردگی پیشگیری می کند. 

وجود ویتامین آ در این میوه باعث شده  خواص ضد پیری داشته باشد ، برای بهبود بینایی مفید باشد و به بهبود کیفیت پوست ، کاهش فشار خون و سلامت قلب کمک کند. 

ایالت های جنوب کشور هند بزرگترین تولید کننده ساپودیلا در دنیا هستند. این درخت علاوه بر هند در بنگلادش ، مالزی ، کامبوج و اندونزی هم کشت می شود. 

درخت این میوه گرمسیری در استان های هرمزگان و سیستان و بلوچستان ایران هم کاشته می شود. 

درخت میوه چیکو

طعم میوه چیکو

میوه این درخت بافتی نرم و گوشتی و بسیار شیرین دارد که طعمش ترکیبی از موز ، انبه ، خرمالو و ازگیل ژاپنی است. 

طبع چیکو از نظر طب سنتی

از نظر طب سنتی طبع چیکو معتدل تا گرم و تر است و زیاده روی در مصرف آن برای افراد گرم مزاج مناسب نیست. 

برای رفع گرمی چیکو میتوانید این میوه را همراه با میوه هایی که طبع سردی دارند میل نمایید. 

ارزش غذایی چیکو

کالری چیکو بالاست و هر 100 گرم آن حدود 83 کیلو کالری انرژی دارد. 

حاوی 20 گرم کربوهیدرات ، 5 گرم فیبر ، چربی کم و کلسترول صفر است. 

چیکو دارای مقادیر قابل توجه ویتامین ث ، ویتامین آ و سایر ویتامین هاست از جمله :

نیاسین ، ریبوفلاوین ، تیامین . 

همچنین دارای مقادیر زیاد آهن ، مس ، کلسیم است. 

سایر مواد معدنی موجود در میوه چیکو عبارتند از : منیزیم ، فسفر ، سلنیوم و روی.

ارزش غذایی چیکو به ازای هر ۱۰۰ گرم ( ۳٫۵ اونس ) 

فواید میوه چیکو

خواص میوه چیکو

درخت چیکو یکی از پرکاربردترین درختان در صنایع دارویی است. 

برگ درخت به صورت دمنوش برا ی  درمان التهاب ، فشار خون و سرفه استفاده می شود. 

از آنجایی که میوه چیکو قابلیت انبار کردن ندارد ، بیشتر برای ساخت ژله ، آبنبات ، پودر شربت ، مربا ، کیک و آبمیوه مورد استفاده قرار می گیرد. 

عصاره میوه چیکو برای محصولات بهداشتی و آرایش کاربرد زیادی دارد. 

چیکو میوه ای پرکالری محسوب میشود و مانند موز و سیب زمینی شیرین ، میتواند به سرعت انرژی مورد نیاز بدن ورزشکاران را هنگام فعالیت های ورزشی تامین کند. 

این میوه سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و اجاره نمیدهد به سادگی به آنفولانزا ، سرماخوردگی یا کرونا مبتلا شوید.

بهبود سلامت دستگاه گوارش

مقدار فیبر غذایی بالا در میوه چیکو باعث بهبود حرکت روده و پیشگیری از یبوست و پاکسازی دستگاه گوارش می شود.

از سویی دیگر چیکو به پاکسازی روده ها کمک میکند و در بسیار از موارد باعث بهبود سریعتر اسهال می شود.

بهبود سیستم ایمنی

وجود همزمان ویتامین ث و ویتامین آ در این میوه باعث  بهبود قابل توجه سیستم ایمنی می شود و از شما در برابر بیماریهای میکروبی محافظت می کند.

بهبود بیماری های گوارشی

ترکیب پلی فنول موجود در این میوه به نام تانن خاصیت ضد التهابی دارد و با کاهش علایم تحریک در دستگاه گوارش به بهبود سوزش قلب و سوزش معده کمک میکند.

تانن خاصیت ضد باکتری و ضد انگلی دارد و میتواند خونریزی و عفونت زخم را متوقف کند بنابراین درمانی مناسب برای اسهال ، اسهال خونی و بواسیر محسوب می شود. 

بهبود بینایی

مقادیر بالای ویتامین آ موجو در چیکو به بهبود بینایی و تقویت سلول های حسی بینایی کمک میکند.

فواید درمانی چیکو

پیشگیری از سرطان

وجود ویتامین آ در میوه چیکو فقط به بهبود بینایی کمک نمیکند بلکه از بدن در برابر سرطان ریه و حفره دهان محافظت میکند . همچنین خاصیت ملین بودن و ضد التهاب آن از دیواره روده بزرگ محافظت کرده و از ابتلا به سرطان کولون پیشگیری میکند. 

تسکین مشکلات ریوی

از گل و میوه چیکو برای تسکین مشکلات ریوی از جمله سرفه ، سرماخوردگی ، گرفتگی و غیره استفاده می شود. 

کاهش عوارض پیری

مصرف میوه چیکو به دلیل وجود ویتامین آ و سایر آنتی اکسیدان ها با اثرات مخرب رادیکال های آزاد مقابله میکند. مقدار بالای آهن موجود در آن باعث  بهبود تولید گلبولهای قرمز خون می شود. ضمن این که به روشن نگه داشتن پوست و پیشگیری از بروز چین و چروک های زودرس کمک میکند. 

تقویت استخوان ها با چیکو

میوه چیکو علاوه بر خوشمزه بودن سرشار از کلسیم ، آهن و فسفر است که میتواند استخوان ها را تقویت کند.

مصرف منظم چیکو شما را را از مصرف مکمل بی نیاز میکند. 

چیکو منبع خوبی از مواد معدنی از جمله آهن ، فولات ، کلسیم ، منیزیم ، پتاسیم ، روی ، مس ، فسفر ، سلنیوم و غیره است که به تسهیل عملکرد های مختلف به خصوص رشد استخوان ها ضروری است. 

کنترل فشارخون

منیزیم موجود در چیکو به تقویت عروق خونی و حفظ انعطاف پذیری آن ها کمک می کند و پتاسیم موجود در آن فشار خون را تنظیم میکند. بنابراین مانع از بروز فشار خون می شود. 

کنترل وزن

میوه چیکو با تنظیم متابولیسم بدن مانع از احتباس آب در بدن می شود و به کاهش وزن کمک میکند. 

چیکو و زیبایی پوست

مصرف منظم چیکو با دفع سموم از بدن باعث بهبود سلامت و زیبایی پوست و مو می شود و حفظ رطوبت پوست کمک میکند. چیکو به تقویت تولید کلاژن در بدن کمک میکند و از بروز چین و چروک های عمیق جلوگیری می نماید. 

مصرف چیکو در بارداری

میوه چیکو سرشار از الکترولیت ها ، کربوهیدرات ها و ویتامین آ است که برای مادران باردار و شیرده مناسب است. مصرف چیکو در بارداری برای مقابله با تهوع صبحگاهی و سرگیجه مناسب است و از آنجا که به تولید کلاژن کمک میکند برای بهبود اختلالات معده در دوران بارداری موثر است. 

توقف خونریزی

دانه های میوه چیکو خاصیت متوقف کردن خون ریزی را دارند. اگر جراحتی در بدن ایجاد شده است که برای متوقف کردن خون آن مشکل دارید میتوانید دانه های میوه را پودر کرده و روی نواحی آسیب دیده بگذارید.

از خمیر دانه های آن برای کاهش التهاب جای نیش و گزش حشرات استفاده می شود. 

کاهش استرس و آرام بخش

چیکو به دلیل ترکیب مواد معدنی که در خود دارد ، خاصیت آرام بخش ، کاهش دهنده استرس و اضطراب دارد. این میوه برای درمان افسردگی ، بی خوابی و اضطراب ، مفید است. 

درمان شوره سر

گوشت چیکو حاوی ترکیباتی است که باعث کاهش عفونت های تک یاخته ای می شود. استفاده از ماسک چیکو به همراه کمی لیموترش روی پوست سر باعث کاهش شوره سر و خارش پوست سر می شود و پوسته پوسته های روی سر را از بین می برد. 

درمان سنگ کلیه و سم زدایی بدن

دانه خرد شده این میوه به عنوان ادرار آور عمل میکند و به بیرون راندن سنگ از  کلیه و مثانه کمک میکند ضمن این که مصرف آن ، از بدن در برابر بیماری های کلیوی محافظت میکند.

خاصیت مدر بودن این میوه به دفع سموم و مواد زاید از بدن کمک میکند و با حفظ غلظت آب ، از احتباس آب در بدن جلوگیری میکند.

کاهش تب و التهاب

التهب ، واکنش بدن به آسیب و عفونت است. مصرف چیکو در رژیم غذایی سالم به عنوان یک داروی سنتی برای درمان تب و التهاب بدن عمل میکند.

عوارض جانبی چیکو

با این که چیکو میوه ای بسیار مغذی است ولی زیاده روی در مصرف آن میتواند با عوارض زیر همراه باشد . حداکثر میزان مصرف روزانه چیکو بین 100 – 120 گرم است. 

- افزایش وزن

- افزایش قند خون

- سو هاضمه

- درد شکم

- بروز حساسیت ، خارش گلو و تحریک دهان

- استفراغ

- اسهال

- از دست دادن اشتها