چگونه ذهن باز داشته باشیم و چرا اهمیت دارد؟
ذهن باز در مقابل تعصب قرار می گیرد ، افرادی که ذهن باز دارند همیشه با رویی باز و صبوری، بدور از تعصب، پذیرای شنیدن نظرات مخالف هستند و این نظرات را تجزیه و تحلیل میکنند.
افرادی که ذهن باز دارند به جای این که بخواهند نظراتشان را به دیگران اثبات کنند یا دیگران را متقاعد نمایند که حرفشان درست است با منطق و تفکر پیش می روند و همیشه با رویی باز و صبوری و بدون تعصب پذیرای شنیدن نظرات مخالف هستند.
ذهن باز چیست؟
افرادی که ذهن باز دارند با همه نظرات مخالف ، محترمانه رفتار میکنند و میتوانند نسبت به آنها احساس همدلی داشته باشند. ذهن باز یکی از ویژگیهای مثبت شخصیتی است که منجر به تعاملات اجتماعی بهتر و پیشرفت در زمینه های مختلف می شود.
حتما برایتان پیش آمده است که هنگام بحث کردن با برخی افراد متوجه می شوید که در مقابل شنیدن واقعیت مقاومت میکند و عصبی میشوند و به درستی عقیده شان تاکید دارد و از سویی دیگر افرادی را هم دیده باشید که با شنیدن حرفهای خلاف باورهایشان به دقت به حرف شما گوش میدهند و با منطق حفها را تحلیل می کنند و اگر چیزی که شنیده اند درست باشد ، آن را می پذیرند.
تفاوت این دو دسته در باز بودن و بسته بودن ذهنشان است.
داشتن ذهن باز به این معنی است که افراد در هر شرایطی آماده پذیرش مطالب تازه و تجربیات جدید باشند و به دنبال طی کردن مسیر های تکراری نباشند.
ذهن باز یعنی چه؟
ذهن باز میتواند تعریف های مختلفی داشته باشد. که در ادامه این مطلب بیتوته هر کدام را برای شما بیان میکنیم. ذهن باز در مقابل تعصب قرار می گیرد و مترادف با پذیرفتن ایده ها و استدلالهایی است که با باور فرد متفاوت هستند.
ذهن باز از دیدگاه روان شناسی به معنی آمادگی بررسی دیدگاه های مختلف درباره یک موضوع است. تعریف دیگر باز بودن ذهن ، پرسیدن سوالات و دنبال کردن اطلاعاتی است که باورها ، الگوها و چارچوب های فکری قبلی را به چالش بکشد.
باز بودن ذهن میتواند مزیت های زیادی به زندگی کاری و شخصی افراد اضافه کند و به آن ها کمک میکند که بدون قضاوت ، مسائل مختلف را بررسی نمایند و بدون جانب داری ، از مزیت های تفکر انتقادی استفاده کنند.
داشتن یک ذهن باز به این معنی است که تفکر صفر و صدی نداشته باشید و همه چیز را سیاه و سفید نبینید ، بین صفر و صد اعداد بسیار زیادی است همانطور که بین سفید تا سیاه طیف های بسیار زیاد خاکستری قرار گرفته اند.
باز بودن ذهن به شما امکان میدهد که از حاشیه امنتان بیرون بیایید و به دنبال تجربیات جدید بروید و با خلاقیت بیشتری به حل مسائل بپردازید.
ویژگی های افراد با ذهن باز
ویژگی شخصیتی افرادی که ذهن باز دارند
با توجه به یک سری ویژگی های شخصیتی خاص متوجه خواهید شد که آیا افراد ذهن باز دارند یا ذهن بسته .
مشتاق شنیدن نظرات دیگران هستند.
از به چالش کشیدن ایده ها و باورهایشان ابایی ندارند.
از اشتباهشان عصبانی نمی شوند.
توانایی همدلی و درک افراد دیگر را دارند.
به نظر و تفکرات دیگران فکر میکنند.
علیرغم دانش و تخصصی که دارند متواضع هستند.
معتقدند آزای بان حق همه است و حتی عقاید مخالفشان را می پذیرند و آن ها را بررسی می کنند.
آیا من ذهن بازی دارم؟
برای تشخیص این که ذهن بازی دارید یا بسته میتوانید موضوعی بحث برانگیز را انتخاب کنید.
مثلا در مورد گرم شدن کره زمین و تغییرات اقلیمی یا قوانین و محدودیت های شهروندی.
قبل از شروع بحث گرایش خودتان را مشخص کنید و روی کاغذ بنویستید تا آن را تغییر ندهید.
حالا نظر افراد مختلف را بخوانید و نظر دوستان و آشنایان را در این مورد بپرسید.
استدلالهای مختلف درباره موضوع را بررسی کنید و در صورت نیاز آن ها را یادداشت نمایید.
با نظرات مختلف چطور برخورد می کنید؟ آیا میخواهید حرف خودتان را به کرسی بنشانید یا می خواهید با استدلال های منطقی طرف مقابل را متقاعد کنید؟
شاید خودتان بعد از بررسی استدلال های دیگران متقاعد شده اید که نظرشان درست است.
این تمرین ساده است ولی نیاز به صبر و حوصله دارد و در نهایت به شما نشان میدهد فردی متعصب هستید یا ذهن بازی دارید.
تفاوت افراد متعصب با افرادی که ذهن باز دارند
افرادی که متعصب هستند و روی اعتقاداتشان پافشاری میکنند درست در مقابل افرادی قرار می گیرند که ذهن باز دارند.
افراد متعصب فقط به نظرات خودشان اهمیت میدهند و توجهی به نظرات دیگران ندارند و در صورت شنیدن نظرات مخالف ، او را تحقیر میکنند و به او توهین می نمایند.
گاهی اوقات افراد در برخی موارد ذهن بازی دارند ولی در دیگر موارد متعصب می شوند.
مثلا فردی که در محیط کاری به شدت خلاق است و با ذهنی باز از ایده های مختلف استقبال می کند میتواند در مورد باورهای مذهبی فردی متعصب باشد و هیچ نظر مخالفی را قبول نداشته باشد.
از سویی دیگر نمیتوان گفت افرادی که ذهن بازی دارند به هیچ چیزی اعتقاد ندارند و هر چیزی که می شوند را می پذیرند. افرادی که ذهنی باز دارند ، اعتقادات خودشان را دارند ولی می توانند دیدگاههای مختلف را در نظر بگیرند و بدون تعصب آن ها را بررسی کنند.
چنین افرادی حتی ممکن است در برخی موارد که با بررسی منطقی به این نتیجه رسیده اند که مخاطبشان اشتباه میکند و بهتر است نظر درست را بداند ، تلاش میکنند که دیگران را با نظر خودشان همراه نمایند.
عوامل موثر بر باز شدن ذهن
عوامل موثر روی باز بودن ذهن
انسان ها با ذهن باز به دنبا می آیند ولی تربیت ، محیط اطراف و تجربیات زندگی آن ها را به سمت متعصب شدن سوق میدهد ، مواردی که میتواند روی باز بودن ذهن تاثیر بگذارد ، عبارتند از :
ویژگی شخصیتی : یک سری از ویژگی های شخصیتی مثل باز بودن ذهن یا متعصب بودن اکتسابی است.
تخصص و دانش : افرد معمولا در حوزه تخصصی خودشانرفتاری متعصبانه تر دارند مگر در مواردی که شخصی که صحبت میکند را در آن زمینه تخصصی بهتر از خودشان بدانند. معمولا فردی که تصور میکند در حوزه ای تخصصی بهتر از دیگران است احتمال این که پذیرنده نظرات دیگران باشد ، کاهش پیدا میکند.
پذیرفتن عدم قطعیت : افرادی که قبول دارند هیچ چیز قطعی نیست و واقعیت میتواند با گذشت زمان و افزایش اطلاعات و تغییر تجربیات ، دگرگون شود ، راحت تر می توانند ذهن بازداشته باشند و آماده پذیرش چالش های جدید خواهند شد.
مزایای فکر و ذهن باز
باز بودن ذهن باعث می شود دیدگاهی خوشبینانه تر به زندگی داشته باشید و در برابر مشکلات انعطاف پذیریتان افزایش پیدا کد و بتوانید مسائل زندگی را راحت تر حل کنید.
فکر باز میتواند از نظر شخصیتی و کاری ، مزایای زیادی برای افراد داشته باشد و آن ها را در مسیر پیشرفت قرار دهد از جمله :
داشتن دید باز : فردی که ذهنی باز داشته باشد میتواند به طور پیوسته درباره جهان ، زندگی و حتی خودش چیزهای جدید بیاموزد و دیدگاه های متفاوتی را بدست آورد.
افزایش اشتیاق برای تجربیات جدید : داشتن ذهن باز باعث می شود که افراد توانایی پذیرش چالش های جدید را داشته باشند و مشتاق بدست آوردن تجربیات جدید شوند و از هر تجربه جدید میتوانند چیزهای جدیدی بیاموزند.
افزایش رشد فردی : داشتن اشتیاق برای تجربیات جدید و دید باز تر و چشم اندازهای متفاوت باعث می شود که مسیرهای بسیار زیادی در مقابل افراد برای بهبود رشد فردی باز شود.
داشتن ذهن قدرتمند : باز نگه داشتن فکر در برابر تجربیات و ایده های جدید باعث می شود فرد ذهنی سرزنده و قوی داشته باشد که حتی در شرایط سخت بتواند انرژی مثبت خود را حفظ کند و تجربیات جدیدی برای آینده رقم بزند.
احساس خوشبختی بیشتر : افراد متعصب معمولا با احساسات منفی بیشتری کلنجار می روند ولی فردی که ذهنی باز داشته باشد میتواند خودش را با مسائل مختلف وفق بدهد و به زندگی و آینده احساس بهتری دارد.
تداوم در یادگیری : ذهن باز به شما کمک میکند تا در تمام طول زندگی چیزهای جدیدی بیاموزید که به پیشرفت شخصی و شغلی شما کمک میکند.
راههای داشتن ذهن باز
چطور ذهن باز داشته باشیم؟
از آنجا که رسیدن به ذهن باز یک مهارت کاملا اکتسابی است ، هر فردی میتواند با تکرار و تمرین ، ذهنش را باز کند.
از آنجا که ذهن افراد در برابر تغییر مقاونت می کند بنابرای برای باز کردن ذهنیت متعصب خودتان نیاز به تمرین مداوم دارید.
برای رسیدن به هدف باید آموزه های قبلی را کنار بگذارید و مانند کودکی کننجکاو به دنبال تجربیات و چالش های جدید باشید.
برای رسیدن به ذهن باز میتوانید از روش های زیر استفاده کنید :
با سوگیری ، پیش داوری و قضاوت خداحافظی کنید و نسبت به مسائل دیدگاه بی طرفانه داشته باشید. اغلب سوگیری های ذهنی به دلیل تایید شدن از سوی دیگرانف هم رنگ جماعت شدن یا بدست آوردن دانش و تخصص ایجاد می شود. اگر بتوانید به صورت بی طرفانه موضوعات مخلف را بررسی کنید اولین قدم برای باز شدن ذهنتان را برداشته اید.
از این که بگویید " نمی دانم " نترسید. سوال پرسید و دنبال راه های جدید بودن عامل پیشرفت شما در زندگی است.
اولین واکنش افراد در مقابل شنیدن نظر مخالف ، مقابله به مثل و تلاش برای دفاع از عقیده خودشان است. شما این کار را انجام ندهید و در مقابل نظرات مخالف صبور باشید و به حرفهایشان گوش دهید.
میزان باز بودن ذهن افراد در زمینه هایی که فکر میکنند در آنها متخصص هستند ، کم می شود. فروتنی ذهنی را تمرین کنید و به خودتان بگویید که شما همه چیز دان نیستید و مسلما چیزهای جدیدی برای یادگیری وجود دارد که ممکن است جرقه اش در هر گفتگویی ایجاد شود. با این روش شما میتوانید به بهتر شدن ادامه دهید و ذهنتان را آماده برای پذیرش چیزهای جدید کنید.
به نوع تفکر کنونی خودتان شک کنید و سعی کنید تفکر خلاقانه داشته باشید.
اشتباه کردن مسیر رسیدن به تجربیات بیشتر است بنابراین از اشتباه کردن نترسید و خودتان را بابت اشتباهاتتان سرزنش نکنید.
تمرینات موثر برای رسیدن به ذهن باز
برای باز شدن ذهن میتوانید کارهایی انجامدهید که قبلا برایتان ناشناخته بود مثلا اگر این بار فردی شما را برای صرف چای دعوت کرد، دعوتش را بپذیرید یا اگر علاقه ای به سینما رفتن نداشتید ، این بار به سینما بروید.
سعی کنید حداقل هر هفته یک تجربه جدید که متفاوت از رفتار قبلی تان است را انجام دهید.
مثلا اگر به یوگا علاقه دارید ولی ذهنیتی از آن ندارید ، میتوانید در کلاس یوگا ثبت نام کنید.
بیشتر مطالعه کنید تا بتوانید تفکر دیگران را بهتر درک کنید.
به سفر بروید و زبان خارجی بیاموزید.
فیلم های تاریخی و مستند ببینید تا اطلاعاتتان افزایش پیدا کند.
چیزهای جدید را امتحان کنید : در جشن هایی که تا به حال شرکت نمی کردید ، شرکت کنید ، غذای جدیدی در رستوران سفارش بدهید . اگر در مورد چیزی نظر منفی دارید بیشتر به آن فکر کنید و علت منفی بافیتان را متوجه شوید، شاید نظر شما اشتباه باشد و ارزش یک بار امتحان کردن را داشته باشد.
روتین زندگیتان را تغییر دهید مثلا مسیر رفتن به سر کار را هر بار تغییر دهید یا صبحانه تان را متنوع تر کنید.
بیشتر بله بگویید : سعی کنید بیشتر به درخواستهایی که به شما گفته می شود ، گوش بدهید و اگر واقعا علاقمند شدید به درخواست ها بیشتر بله بگویید . اگر پشت رد کردن درخواست هایتان ترس و تنبلی نهفته است آنها را کنار بگذارید.
مسائل را از زوایای مختلف بررسی کنید : سعی کنید استدلال های مخالفین را هم بشنوید احتمالا میتوانید ایده های خوبی از مخالفان خودان بگیرید و از حرف و ایده های آن ها به نفع خودتان استفاده کنید. در مورد عقاید و نظرات دیگران با احترام فکر کنید و سعی کنید دنیا را از دیدگاه آن ها هم ببینید.
افکار منفی را به مثبت تعدیل کنید : هر چه بیشتر بتوانید شرایط را با افکار مثبت تعدیل کنید یعنی ذهن بازتری دارید. بنابراین اگر زمانی فکری منفی از ذهنتان عبور کرد ، سعی کنید با فکری مثبت آن را تعدیل کنید مثلا :
به جای این که بگویید: هوا خیلی سرده و تو این هوا هیچ حیوونی بیرون نمیاد ولی من مجبورم برم سر کار.
بگویید : عجب هوای سردی ، تو این هوا یه فنجون قهوه داغ خیلی میچسبه.
