نان یکی از قدیمیترین غذاهایی است که بشر در گذشته آن را تهیه کرده است. نان همچنین در سراسر دنیا یک ماده غذایی حیاتی و غذای اصلی محسوب میشود. در تهیه نان از نمک، مخمر، روغن، آب و در بعضی موارد از برخی ادویههای مخصوص نیز استفاده میکنند. پخت نان سبکها و روشهای گوناگونی دارد که در نقاط مختلف جهان متفاوت است. برای تهیه نان معمولا از آرد گندم استفاده میکنند؛ زیرا میزان گلوتن آن بسیار زیاد است و باعث اسفنجی شدن و تردی نان میشود. در ایران انواع نانهای سنتی مانند لواش، بربری، سنگک و تافتون طبخ میشود، درحالیکه در کشورهای خارجی معمولا از نانهایی مانند نان تست استفاده میشود که برشهای نازکی دارند.
نان پنیری با سبزی یکی از انواع خوشمزه نانهای فانتزی است که دستور تهیه بسیار آسانی دارد و برای صبحانه و یا تغذیه مدرسه فرزندان شما یک میان وعده سالم و مقوی محسوب میشود. اگر دوست دارید تجربه تهیه یک نان خوشمزه و خانگی در منزل را داشته باشید، در ادامه این مطلب با طرز تهیه نان پنیری و سبزی با روشی بسیار آسان و با معرفی نکات مهم مربوط به طبخ نان در منزل همراه ما باشید.
مواد لازم برای تهیه نان پنیری با سبزی
آرد گندم: ۳ لیوان
پودر خمیر مایه: ۲ قاشق غذاخوری
تخم مرغ: ۱ عدد
روغن زیتون: ۱ قاشق غذاخوری
قند: ۲ حبه
آب ولرم: دو و نیم لیوان
نمک: نصف قاشق چایخوری
سیاه دانه و کنجد برای تزیین: به میزان دلخواه
پنیر سفید صبحانه: به میزان لازم
سبزی خوردن (ریحون، پیازچه، تره): به میزان لازم
نکات مهم برای تهیه نان در منزل
خمیر مایه یا مخمر یکی از انواع مخمر است که در پخت نان، پیراشکی، پیتزا و ... از آن استفاده میشود. استفاده از پودر خمیر مایه در خمیر باعث تولید گاز کربنیک و مواد آلی میشود و در نتیجه افزایش حجم خمیر و عطر و طعم خوب آن را به همراه خواهد داشت و نان و شیرینی را پوک و توخالی میکند. پودر خمیر مایه را میتوانید در منزل و در محیطی که زیاد گرم نباشد، نگهداری کنید. پس از باز کردن بسته خمیرمایه حتما آن را در فریزر نگه دارید. خمیر مایه بعد از چند ماه کیفیت اولیه خود را از دست میدهد؛ بنابراین بهتر است آن را به اندازهای که مصرف دارید، خریداری کنید.
مصرف مخمر نان یا پودر خمیر مایه باعث میشود آنزیمی به نام فیتاز تولید شود که باعث تجزیه اسید فیتیک میشود؛ بنابراین اسید با املاح بالا ترکیبی ایجاد نمیکند و به این ترتیب املاح جذب میشود. اگر از جوش شیرین به جای پودر مخمر استفاده کنید، ph مناسب خمیر تغییر میکند و میکرواورگانیسمها در این محیط قادر به تجزیه نخواهند بود و درنتیجه جذب املاح مختل میشود. استفاده از جوش شیرین در خمیر نان باعث اختلال جذب آهن و کم خونی، پوکی استخوان، بیماریهای قلبی، اختلال در فعالیتهای گوارشی، افزایش اسید معده و بیماریهای رودهای میشود؛ بنابراین اکیدا توصیه میشود که هرگز به جای استفاده از مخمر در نان از جوش شیرین استفاده نکنید؛ زیرا جوش شیرین اثرات مخربی بر سلامت بدن دارد.
برای فعال شدن خمیر مایه ابتدا ۱ قاشق مرباخوری از خمیر مایه را همراه با ۱ قاشق مرباخوری شکر در ۱ پیمانه آب ولرم حل کنید. برای این کار حتما از ظرف چینی یا پلاستکی وبرای هم زدن قاشق چوبی یا پلاستیکی استفاده کنید. ظرف را حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در یک جای ثابت نگه دارید. وقتی روی آب بعد از این مدت کف کرد و پفی شد؛ یعنی خمیر مایه فعال شده است. از نشانههای ور آمدن خمیر این است که اگر با انگشت روی آن را فشار بدهید، جای انگشت روی خمیر باقی میماند و اگر خمیر ور نیاید، نان سنگین میشود.
انواع آردهای مناسب برای تهیه نان شامل آرد جو، آرد گندم، آرد سفید، آرد گندم سبوسدار، آرد ذرت و آرد ارزن است. نکته مهمی که در مورد آرد باید به آن توجه داشته باشید، این است که کیفیت آردهای موجود در بازار متفاوت است. به همین دلیل متناسب با کیفیت آرد ممکن است میزان آن کمتر یا بیشتر از مقداری شود که در دستور گفته شده است؛ بنابراین موقع اضافه کردن آرد به این مسئله توجه داشته باشید. اگر دیدید مواد شما درحال سفت شدن است و هنوز مقداری از آرد باقی مانده است؛ یعنی آردی که اضافه کردهاید، کافی است و بقیه را اضافه نکنید.
اگر میزان آرد را طبق دستور اضافه کردید و دیدید که خمیر شما هنوز به دست میچسبد؛ یعنی باید کمی بیشتر به آن آرد اضافه کنید؛ بنابراین شما همیشه مقدار آردی را که در دستور گفته شده است، تهیه کنید؛ ولی ممکن است این مقدار باتوجه به کیفیت و نوع آرد کم یا زیاد شود.
طرز تهیه نان پنیری با سبزی
۱ ـ برای شروع کار پودر خمیرمایه را با دو حبه قند و آب ولرم مخلوط کنید. روی ظرف را بپوشانید و آن را کنار بگذارید تا حدود ۸ دقیقه بماند و به عمل بیاید.
۲ ـ روغن زیتون و سفیده تخم مرغ را همراه با نمک با چنگال یا همزن دستی هم بزنید تا یکدست شود؛ سپس خمیرمایه عمل آمده را به این ترکیب اضافه کنید.
۳ ـ در این مرحله آرد را که از قبل الک کردهاید، کمکم و طی سه مرحله به مایه بالا اضافه کنید و هم بزنید تا به حالت خمیر دربیاید. خمیر آماده را در محیط آشپزخانه بگذارید و روی آن را بپوشانید و نیم ساعت زمان بدهید تا استراحت کند.
۴ ـ بعد از اینکه خمیر استراحت کرد، ۳۰ ثانیه آن را ورز بدهید؛ سپس کمی از خمیر را بردارید و کف دستتان آن را به شکل توپک گرد دربیاورید. وسط خمیر یک حفره ایجاد کنید و کمی پنیر و سبزی خوردن دلخواهتان را که از قبل خرد کردهاید، وسط خمیر بگذراید و روی آن را ببندید.
۵ ـ کف سینی فر کاغذ روغنی پهن کنید و توپکهای آماده را روی کاغذ روغنی بچینید. زرده تخم مرغ را با چنگال هم بزنید و روی توپکها رومال کنید و در آخر کمی کنجد و سیاه دانه روی توپکها بپاشید.
۶ ـ سینی فر را داخل فر ۱۸۰ درجه سانتیگراد که از قبل گرم کردهاید، به مدت ۳۰ تا ۳۵ دقیقه بگذارید تا نانها بپزد و پف کند.