رضایت زناشویی چیست ؟

رضایت زناشویی به حالتی اطلاق می شود که در آن زوجین از باهم بودن احساس شادمانی و خوشحالی کنند، دکتر الیس برای تعریف رضایت زناشویی چنین عنوان می کند که زن و شوهر احساس عینی خشنودی ، رضایت و لذت بردن از تمامی روابط داشته باشند. در صورتی که ازدواج رضایتمندانه باشند، فضایی مناسب ایجاد خواهد کرد تا دو طرف احساسات و عواطف مثبت خود را مبادله کنند، به همین صورت می توانند افکار احساسات و عواطف یکدیگر را پذیرفته و درک کنند در نتیجه احساس رضایت مندی بیشتری از زندگی زناشویی خواهند داشت. 

عوامل موثر بر رضایت زناشویی:

بر اساس مطالعات عواملی نظیر؛ مشارکت در مسئولیت های خانه داری، شکیبایی، اهمیت دادن به همدیگر، ارزش های مشترک، سبک ارتباطی مناسب، در میان گذاشتن تجربیات شخصی از طریق گفت و گو، لذت بردن از مصاحبت با یکدیگر و پرورش احساس همدلی بین زوجین می تواند مشکلات بین زوجین را حل کند و منجر به سازگاری و توافق بین آنها شود. به طورکلی عوامل متعددی می توانند بر رضایت زناشویی تاثیر بگذارند که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پیشینه خانوادگی: 

در هر ازدواج، زوحین باید با همدیگر تناسب اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، تحصیلاتی. مذهبی و سنی داشته باشند، در صورتی که همه این موارد باهمدیگر در تناسب و تعادل باشند رضایتمندی بیشتر درپی خواهد داشت. 

سن ازدواج:

در صورتی که زوجین سن کم و زیر ۲۳ سال داشته باشند، معمولا رضایت زناشویی کمتری در پی خواهند داشت، در مقابل اگر افراد سنی بالای ۲۳ سال داشته باشند، به دنبال پختگی بیشتر رضایت زناشویی بالاتری را هم تجربه خواهند کرد. 

زمان اولین بارداری:

افرادی که با گذشت کمتر از یکسال از ازدواج خود یا در طول نخستین سال صاحب فرزند می شوند؛ با چالش های بیشتری روبرو خواهند بود به همین دلیل رضایت کمتری را تجربه می کنند. 

رابطه گسترده با خانواده: 

در صورتی که دو طرف با خانواده های همدیگر رابطه ای صمیمی و مثبت داشته باشند، میزان رضایتمندی زناشویی تا حدبالایی ارتقاء پیدا می کنند. در مقابل اگر رابطه همراه با اختلاف و مشکلات زیاد باشد رابطه زناشویی با اختلال روبرو می شود.

الگوهای زناشویی گسترده در خانواده:

در صورتی که خانواده های دو طرف با میزان بالایی از طلاق و جدایی روبرو باشند؛ احتمال متزلزل شدن زندگی آنها نیز افزایش خواهد یافت. 

وضعیت مالی و شغلی:

داشتن شرایط شغلی و مالی ایمن ارتباطی عمیق با رضایت زناشویی دارد و بسیار تحت تاثیر می باشند. در صورتی که خانواده ها با مشکلات مالی روبرو باشند رضایت کاهش می یابد. 

مسئولیت های خانواده: 

در خانواده هایی که مسئولیت های عمده برعهده زن می باشد؛ نارضایتی بیشتر خواهد بود. مسئولیت های زندگی باید با انصاف بیشتری تقسیم شوند تا هیچ کدام از طرفین با فشار مضاعف روبرو نباشند. اگر فشار کار، همسر، خانه داری و فرزندان طاقت فرسا باشند، زنان احساس نارضایتی بیشتری از زندگی خود می کنند. بر اساس مطالعات اگر در تقسیم مسئولیت های خانواده برابری وجود داشته باشد؛ هماهنگی زناشویی تقویت خواهد شد و رضایت مردان و زنان را بالاتر می رود. مخالفت شدید ، سلطه گری، سلطه پذیری ، خشونت هیجانی و جسمانی در پی نارضایتی زناشویی بیشتر می شود. 

خصوصیات شخصی:

کسانی که دارای خصوصیات هیجانی مثبت هستند؛ در حل تعارضات و مناقشات مهارت های زیادی دارند، همین موضوع سبب می شود که از زندگی زناشویی راضی تر باشند. 

نشانه های وجود رضایت زناشویی در ارتباط با همسر:

در صورتی که ویژگی‌های خاصی در رابطه با همسر وجود داشته باشد، نشان می دهد که هیجانات مثبت در زندگی مشترک غلبه بیشتری داشته اند. از جمله این ویژگی‌ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

برخورداری از قدرت پذیرش:

اهمیت زیادی دارد که زوجین بتوانند همسر خود را به عنوان فرد منحصر به فرد در نظر داشته باشند، یعنی او را با تمام خصوصیات مثبت و منفی بپذیرند و دوست داشته باشند. باید توجه داشت که هیچ کس نمی تواند ویژگی‌های شخصیتی همسرش را بعد ازدواج آنگونه که دوست دارد تغییر دهد و از همسرش فردی کاملا باب میل بسازد.

تلاش کردن دائم برای تغییر همسر بعد از ازدواج زندگی را با تنش و آسیب‌های روانی مختلف از جمله تهدید اعتماد به نفس روبرو می کند. 

پایبندی و تعهد کافی:

داشتن تعهد در زندگی یکی از اصلی ترین ارکان برای ادامه دادن است، در صورتی که زوجین به یکدیگر وفادار باشند موفقیت و رضایتمندی زناشویی نیز ایجاد خواهد شد. افراد متعهد تصمیم دارند با وجود تمامی مشکلات و سختی ها احتمالی با همدیگر بمانند و از بحران ها با خوبی بگذرند. حس اعتماد و امنیت بنیان خانواده را محکم می کند و رضایت زناشویی را بالاتر می برد.

تداوم داشتن عشق:

بعد از آغاز زندگی مشترک باید رابطه عاشقانه را گرم نگه داشت و با تمام وجود تمامی روزمرگی ها بسیاری از زن و شوهرها از این عشق بی بهره می مانند. بی توجهی به احساسات همدیگر در پی غرق شدن در کار یا تربیت فرزندان سطح رضایتمندی زوجین از زندگی مشترک را به طور خاموش کاهش می دهد در نتیجه تنش های گوناگونی را در رابطه ایجاد می کند. 

در صورتی که از نظر عاطفی از همسر خود فاصله گرفته اید و دیگر نمی توانید با عشق رفتار کنید، از یک روانشناس متخصص در این زمینه کمک بگیرید تا از مشکلات جدی تر در رابطه پیشگیری کنند و به بازسازی مجدد آن کمک کنند.

برخورداری از مهارت همدلی:

مهارت همدلی از جمله خصوصیات مهم در رابطه بین فردی است و نقش مهمی در ایجاد صمیمیت و نزدیکی در بین افراد دارد. همدلی بین زوجین بدین معناست که فرد بتواند گاهی خود را به جای همسرش بگذارد و تلاش کند دنیا را از زاویه دید او نگاه کند. در این صورت درک بیشتر از رابطه دارد و احساسات همسرش را با توانایی بیشتری می پذیرد. بر اساس مطالعات افرادی که همسر همدل تری دارند رابطه ای زناشویی با رضایت بیشتری را هم خواهند داشت.

داشتن رویکرد حل مسئله برای حل تعارض‌ها:

رویکردهای حل مسئله موجب می شود فرد در هنگام برخورد با مشکلات زندگی به جای غرق شدن در احساسات و هیجانات منفی بتوانید ذهن خود را آرام کند و گزینه های موجود را برای حل مشکل بررسی کند. 

در مقابل افرادی که توانایی حل مسئله ندارند، هیجانات شدیدی نظیر خشم و غم را تجربه می کنند، در نتیجه نمی توانند از مشکلات زندگی به راحتی عبور کنند. در نتیجه هرگونه تعارض کوچکی را به یک بحران تبدیل کرده و کیفیت زندگی زناشویی را به طور کل تحت تاثیر قرار می دهند. 

بر اساس مطالعات جنسیت افراد هم می تواند در نوع نگرش و رضایتمندی شان دخیل باشد. به عنوان مثال میزان رضایت زناشویی ناشی از رضایت شغلی در مردان ۸۱ درصد و در زنان ۲/۷۲ گزارش شده است. 

توصیه هایی برای افزایش رضایت زناشویی:

در صورت مواجهه با مشکلات زناشویی و کاهش رضایت؛ زوجین می توانند در کنار مراجعه به متخصصین زوج و خانواده نکات زیر را رعایت کنند:

- تلاش داشته باشید که گاهی اوقات از زاویه دید همسرتان به دنیا نگاه کنید و به او نشان دهید او را درک می‌کنید. 

- برای احساسات همسرتان ارزش قائل شوید. واکنش های کلامی و غیرکلامی نسبت به همسر خود نشان دهید و به احساسات او اهمیت دهید.

- به زبان بدن خود دقت کنید، توجه داشته باشید که زنان و مردان زبان بدن متفاوتی دارند. گاهی اوقات انجام کارهای ساده‌ای نظیر برقراری ارتباط چشمی هنگام صحبت کردن یا فشردن دست‌ها هنگامی که فرد مقابل غم و رنجی را با ما در میان می‌گذارد می تواند بسیار تاثیرگذار باشد و روابط را بهبود دهد.

- تفاوت ها را در نظر داشته باشید و سعی داشته باشید به عقاید همدیگر احترام بگذارید. 

- تلاشی برای تغییر شخصیت همدیگر نکنید، سعی داشته باشید همدیگر را آنگونه که هستید قبول داشته باشید، از مقایسه همسرتان به دیگران پرهیز کنید.

- ذهن خوانی را در ارتباط با یکدیگر کنار بگذارید و حین گفت و گو بیشتر بر افکار و احساسات خودتان تمرکز داشته باشید.