نوشیدن آب، راهکار کلیدی برای نجات از عوارض گرمای شدید
این روزها موج گرمای شدید و رکوردهای دمایی جدید منجر به بروز عوارض جدی برای سلامت جسمی و روانی در بسیاری از افراد در نقاط مختلف جهان شده است.
به نقل از نشریه تخصصی «مدیکال اکسپرس»، در این شرایط رعایت برخی نکات تغذیهای میتواند به کاهش عوارض نامطلوب گرما کمک کند.
وقتی بیش از حد گرم میشویم، چگونه بدنمان خنک میماند؟
عرق می کنیم. این تبخیر آب ناشی از تعریق است که به خنک شدن ما کمک می کند. بر اساس یک بررسی جالب در مورد عرق که در یک مجله علمی به نام Temperature انجام شده است، وقتی بدن از مایعات برای کمک به ادامه فعالیت غدد عرق استفاده میکند، ممکن است ما دچار کم آبی شویم.
گرمازدگی - وضعیتی که بر اثر گرم شدن بیش از حد بدن ایجاد می شود – خطرناک است. کمبود شدید مایعات حتی میتواند باعث از کار افتادن اندامهای اصلی بدن هم شود.
طبق گزارش سازمان زمین شناسی ایالات متحده، حدود ۶۰ درصد وزن بدن ما آب است. علاوه بر عرق، آب اساسا شامل تمام مایعات بدن ما از جمله بزاق، خون، ادرار و مایعی است که از مفاصل ما محافظت می کند.
به طور متوسط، زنان به حدود ۹ فنجان مایعات در روز و مردان به ۱۳ فنجان مایعات نیاز دارند.
همچنین به یاد داشته باشید که مایعات شامل آب، قهوه، چای، شیر، آب میوه و سبزیجات و سایر نوشیدنی ها است. بهتر است از نوشیدنی های مملو از شکر نیز خودداری کنید.
متخصصان اظهار کردهاند: ادرار خود را بررسی کنید. اگر تیره است، مصرف مایعات خود را افزایش دهید. همچنین از دیگر نشانه های کم آبی بدن می توان به خستگی، سرگیجه و گیجی اشاره کرد.
هنگامی که ما به شدت عرق میکنیم، بدن ما بیشتر آب و نمک (سدیم و کلرید) و همچنین مقدار کمی پتاسیم، کلسیم، آهن و سایر مواد مغذی را از دست میدهد.
بر اساس گفتههای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC)، مهمترین راه برای پیشگیری از گرمازدگی، نوشیدن مایعات کافی است. منتظر نمانید تا تشنه شوید. تشنگی به تنهایی نشانگر کاهش سطح مایعات در بدن است.
هنگام کار در گرما نیز توصیه میشود که هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه یک فنجان آب بنوشیم. همچنین سعی کنید آب را در فواصل زمانی مختلف بنوشید و از مصرف یکباره مقادیر زیادی آب بپرهیزید.
به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده، آب اضافی اگر غلظت نمک در خون را رقیق کند که می تواند باعث متورم شدن سلول های مغز شود، کشنده است.
آیا تغییر آب و هوا بر افزایش خطر بروز سکته مغزی تأثیر میگذارد؟
آب و هوا و دما بر وقوع سکته مغزی تاثیر میگذارد. آب و هوای خیلی خیلی گرم یا خیلی خیلی سرد در این زمینه تاثیرگذار است.
دکتر «رابرت براون»، متخصص مغز و اعصاب مرکز تخصصی «مایو کلینیک» در آمریکا می گوید: افزایش خطر سکته مغزی ممکن است با تاثیر گرما، رطوبت و سرمای شدید بر بدن مرتبط باشد.
عواملی مرتبط با فشار خون و حتی برخی از عوامل مربوط به برخی بیماری های قلبی ممکن است در این زمینه دخیل باشند.
سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است. هرچه سریعتر درمان شوید، شانس بهبودی شما بیشتر است.
تعدادی از درمانها در زمان بروز علائم مرتبط با سکته مغزی در دسترس هستند و از جمله آنها میتوان به رفع لختهها اشاره کرد، یعنی داروهایی که برای رفع لختهای طراحی شدهاند. این لخته در سرخرگی تشکیل میشود که جریان خون به مغز را مسدود میکند.
همچنین درمان هایی وجود دارد که گاهی اوقات می توان برای رفع مستقیم انسداد شریان استفاده کرد.
علائم سکته مغزی شامل شروع ناگهانی ضعف صورت، بازو یا پا، بی حسی ناگهانی در یک طرف بدن، مشکل ناگهانی در دیدن، صحبت کردن یا درک دیگران، بی ثباتی ناگهانی یا سردرد ناگهانی و شدید است.
پیامدهای گرما برای سلامت روان
همچنین دکتر «رابرت برایت»، روانپزشک «مایو کلینیک» در این باره میگوید: دادههای مطالعهای روی بیش از دو میلیون نفر نشان میدهد که میزان مراجعه افراد برای دریافت خدمات مرتبط به سلامت روان یا میزان بروز مشکلات سلامت روان در دورههای گرمای شدید افزایش مییابد.
دادههای این مطالعه نشان داد که میزان مراجعات برای سوء مصرف مواد، اضطراب، اختلالات خلقی و حتی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که علائم بیماریشان در روزهای گرم تشدید شده بود، افزایش یافته است.
- گرما و احساسات
یک عارضه جانبی رایج گرمای شدید تحریک پذیری است که می تواند از ناراحتی فیزیکی و اختلال در الگوهای خواب ناشی شود. خستگی ناشی از تعریق، کار در گرما و کمبود خواب با کیفیت میتوانند باعث ایجاد استرس در افراد شود.
دکتر برایت می گوید افراد ممکن است به دلیل گرما تحریک پذیر شوند. این وضعیت میتواند بر خلق و خو و همچنین احساسات افراد تاثیرگذار باشد.
این متخصص توصیه میکند که افراد در زمانی که تحریک پذیر هستند این موضوع را در ذهن داشته باشند که دیگران هم به دلیل گرما در چنین وضعیتی هستند و درک متقابل میتواند به مقابله با چالشهای روزمره کمک کند.
- گرما و داروهای روانپزشکی
برخی از داروها می توانند خطر مسائل مربوط به گرما را از دیدگاه روانپزشکی و پزشکی افزایش دهند. به عنوان مثال، دیورتیکها یا داروهای ادرارآور می توانند باعث افزایش برونده ادرار شده و منجر به کم آبی بدن، تغییر وضعیت ذهنی و مه مغزی شوند.
همچنین داروهایی که برای سلامت روان برای بیماریهایی مانند اسکیزوفرنی یا دوقطبی استفاده میشوند نیز میتوانند تنظیم گرما و توانایی شما برای احساس گرمای بیش از حد را تغییر دهند.
کم آبی همچنین می تواند بر سطوح برخی از داروها مانند لیتیوم در خون تأثیر بگذارد که در نهایت غلظت دارو در خون افزایش یافته و به طور بالقوه می تواند عاملی برای مسمومیت شود. به گفته دکتر برایت، اگر دچار کم آبی بدن شوید، سطح لیتیوم شما می تواند به میزان قابل توجهی افزایش یابد که این امر میتواند منجر به آریتمی قلبی، کما، تشنج و حتی مرگ شود.
نوشیدن زیاد آب و خنک ماندن می تواند به کاهش این خطرات کمک کند. در همین حال متخصصان توصیه میکنند که اگر افراد با انجام این راهکارهای ساده نتوانستند این مشکلات را برطرف کنند، بهترین راهکار مراجعه به یک متخصص سلامت روان و دریافت کمک از وی است.
دمای بسیار بالا کار یا ورزش ایمن در بیرون از منزل را غیرممکن می کند، بیماری های قلبی و ریوی را تشدید کرده و آلودگی هوا را بدتر می کند. گرما به ویژه برای افرادی که در فضای باز کار می کنند و برای نوزادان و افراد مسن خطرناک است. با این حال هنگامی که گرما با رطوبت ترکیب شود به مراتب کشندهتر میشود.
تغییرات اقلیمی نقش مهمی را در گرمایش زمین ایفا میکند. در همین حال عامل مهم دیگر بازگشت پیش بینی شده پدیده آب و هوایی «ال نینو» است. سازمان جهانی هواشناسی (WMO) میگوید این ترکیب قرار است دمای جهانی را به رکورد جدیدی در پنج سال آینده برساند در حالی که کارشناسان آب و هوایی اظهار کردهاند که این اتفاق میتواند در سال جاری میلادی یا سال آینده میلادی (۲۰۲۴) رخ دهد.