دردسرهای پرمویی در زنان و دختران

از تفاوت های مردان و زنان، یکی هم موقعیت متضاد آنان با پدیده «مو» است. اگر آقایان با مشکلاتی مثل ریزش مو و طاسی سر دست به گریبانند و در پی درمان به کاشت مو پناه می برند، برعکس خانم ها با مشکلی به نام پرمویی و موهای زائد مواجه می شوند و با انواع روش ها از لیزر تا اپیلاسیون به جنگ با این پدیده مزاحم بر می خیزند.

بدیهی است که این مساله از منظر زیباشناسی و روان شناختی برای خانم ها نه صرفا یک مشکل جسمی که عوارض روانی هم در پی خواهد داشت. چه بسا زنان و دخترانی که به دلیل این مشکل مورد طعنه و کنایه دیگران قرار گرفته اند، دچار ضعف اعتماد به نفس شده اند. همین نارضایتی از ظاهر گاهی موجب می شود که آنان دست به خود درمانی بزنند یا تحت تاثیر هرگونه تبلیغات تجاری در درمان این مشکل، سلامت خود را به خطر بیندازند.

بیماری نهفته

اخیرا محققان انگلیسی دریافتند که پرمویی در زنان تنها یک مشکل ظاهری نیست، بلکه می تواند علامت یک بیماری نهفته در آنها باشد. نزدیک به ۱۵ درصد از زنان، دارای موهای زائد هستند که یک اختلال هورمونی در اکثر موارد می تواند عامل اصلی آن باشد. علت ۷۰ تا۸۰ درصد وجود این موهای زائد می تواند نوعی سندرم تخمدان(PCOS) باشد.

علاوه بر PCOS که عامل اصلی ناباروری است، علت نادرتر این مساله می تواند وجود تومور و یا اختلال در کار تیروئید و همچنین استفاده از داروهای خاص باشد. البته طبق آمارها بیش از ۱۰درصد جمعیت زنان کشورمان با آن درگیرند.

به طور کلی از نظر بافت شناسی روی پوست انسان ۳ گونه مو رشد می کند؛ یکی موهای دوران جنینی هستند که پس از تولد از میان می روند، دیگری موهای ظریف و کرک مانندی که تقریبا تمام سطوح پوست انسان را پوشش می دهند و در نهایت، موهای ضخیم تیره و مجعد که در مردان و زنان دیده می شوند.

به رشد بیش از اندازه مو در مکان های خاصی از صورت و بدن خانم ها هیرسوتیسم یا پرمویی گفته می شود. رشد این موهای ضخیم به سطح هورمون های جنسی مردانه (آندروژن ها) که در زنان از تخمدان ها و غدد فوق کلیوی ترشح می شوند،مرتبط است. وجود مقدار محدودی از این هورمون های آندروژن در تمام زنان کاملا طبیعی است، اما زیادی آن باعث رشد بیش از حد موهای ضخیم می شود.

در هیرسوتیسم گاهی سطوح هورمونی طبیعی است و علتی برای آن پیدا نمی کنیم. دکتر پوریا پیروزمند، متخصص پوست و مو درباره علل این بیماری می گوید: به طور کلی اگر بخواهیم علل پرمویی (هیرسوتیسم) را تقسیم بندی کنیم، در چند دسته می توان آن را بیان کرد؛ اختلالات ازدیاد هورمون آندروژن، علل غیروابسته به آندروژن، هیرسوتیسم ایدیوپاتیک و داروها. شایع ترین اختلالی که با ازدیاد هورمون آندروژن سبب پرمویی می شود، سندرم تخمدان پلی کیستیک یا همان کیست های تخمدانی است.

کم کاری تیروئید

از علل دیگر در این دسته می توان به کم کاری تیروئید اشاره کرد. آترومگالی، بیماری های مزمن پوستی از جمله بیماری هایی هستند که سطح آندروژن در آنها طبیعی است، ولی با پرمویی همراهند. فنی توئین، دیازپوکساید، مینوکسیدیل و سیکلوسپورین هم داروهایی هستند که باعث پرمویی می شوند.

به گفته دکتر پیروزمند، از مهم ترین دلایل پرمویی ارث است. نژاد آسیایی و مدیترانه ای و ازجمله نژاد ما، بی اشتهایی عصبی، چاقی و یائسگی، زمینه ساز پرمویی یا هیرسوتیسم هستند.

دکتر فرانک احسانی، متخصص پوست هم معتقد است: پر مویی در صورت، گردن و سینه زنان بیماری محسوب می شود و جزو درمان های زیبایی نیست.

این علامت ها می تواند نشانه اختلالات غددی مانند هیپوفیز، تیروئید، تخمدان ها و غدد فوق کلیوی و برخی از بیماری های داخلی باشد یا بدون وجود عدم تعادل هورمونی نشانه افزایش حساسیت بافت ها به هورمون مردانه تستوسترون یا بیش سازهای آن در بدن باشد و در نتیجه این هورمون مردانه را فعال کرده و ایجاد علائم مردانگی می کند.

در این گونه موارد معمولا عادت ماهانه به طور طبیعی رخ می دهد و بیمار علائم غیرطبیعی دیگر ندارد ولی در هنگامی که اختلالات غددی وجود دارد معمولا علائمی مثل اختلال قاعدگی، کاهش موهای سر، جوش های صورت، افزایش حجم عضلانی و چاقی می تواند همراه پرمویی باشد.

این متخصص پوست و مو با تاکید بر این که با مشاهده نخستین علائم پرمویی به متخصص پوست مراجعه شود، می گوید: بعد از یک شرح حال و معاینه اولیه بالینی معمولا علت پرمویی مشخص می شود و همچنین آزمایش هورمونی و سونوگرافی تخمدان به تکمیل و تعیین روند درمانی بیمار کمک خواهد کرد. همچنین مصرف برخی داروها نیز می تواند علت دیگری برای رشد موهای زاید باشد.

بارداری نیز ارتباط معنی داری با این مساله دارد. بیشتر زنان در زمان بارداری به درجاتی از پرمویی دچار می شوند که در صورت، واضح تر از نواحی دیگر است . این پرمویی در نتیجه اثرات هورمونی دوران بارداری است و در فواصلی بعد از زایمان از بین می روند.

درمان

به هر حال از آنجا که هر دردی درمانی دارد این مشکل نیز قابل درمان و کنترل است و برای معالجه آن راه های گوناگونی وجود دارد. مثلا روش های موضعی مختلفی وجود دارد که بیشتر خانم ها با آنها آشنایی دارند. استفاده از موچین، تراشیدن، موم ها و موبرهای شیمیایی، سفیدکننده ها و رنگ برها از روش های موضعی سنتی هستند.

اپیلاسیون، دپیلاسیون، الکترولیز و لیزر از دیگر روش ها و تکنیک هایی هستند که امروزه به کار می روند. برای همه زنان درمان زیبایی و داروهایی که اثر هورمون های مردانه را بر پیازهای مو کم می کنند کمک کننده است، اما باید توجه داشته باشید که از بین بردن ظاهری موها، علت اصلی ودرونی هیرسوتیسم را از بین نخواهد برد. پس تاکید می کنیم که حتما با مراجعه به پزشک علت را پیدا کنید.

1514