آتشکده کوه مند یا معبد کلات کجاست؟

هنگامی که اسم آتشکده می‌آید، بعید نیست که روزهایی را به خاطر بیاوریم که این مرزوبوم زادگاه زرتشت بود. از این دین زیبا یادگارهایی برایمان مانده است که یکی از آن‌ها نیایشگاهی در جنوب ایران است.  آتشکده کوه مند  که در نزدیکی خلیج فارس آتش تاریخ را روشن نگه داشته است.

معبد کلات یا آتشکده کوه مند

آتشکده کوه مند

معبد کلات به نامهای آتشکده مند و آتشکده خورموج هم خوانده می شود. این معبد در دامنه کوه مند در فاصلهٔ ۳۰ کیلومترى خورموج در جنوب روستاى حیدرى و در ارتفاعات سنگى مجاور بستر قدیمى رودخانه سیلابى قرار گرفته است. آثار حجارى هایى در دل صخرهاى بلند وجود دارد که راه باریکى از سطح بستر رودخانه به سوی نخستین مدخل آن در ارتفاع ۶۰ مترى کشیده شده است.

ساختمان خارجی فعلی معبد کلات عبارت است از یک سکوی اصلی با ‌سقفی اهرمی شکل و دو مدخل دیگر و ده حفره به شکل روزنه هایی در‌طرفین سکوی اصلی که به منزله نورگیرها یا پنجره رواق های اصلی معبد عمل می کنند. این معبد از سه طبقه اصلی یا میانی؛ تختانی و فوقانی تشکیل شده که با هم در ارتباط  هستند و در عین حال ساختمان هر طبقه با دیگری تفاوت دارد و هر طبقه برای کار خاصی ساخته شده است.

در بستر خشک رودخانه آثار بندها و آبگردان‌هایى در زمین های پاى کوه وجود دارد که نشان از وجود میدانى بزرگ در جلوى معبد بوده است. سطح این میدان را با خاک و سنگ به صورت مصنوعى بالا آورده‌اند. میدان جلوی ساخت ظاهراً محل جمع آوری گروه بسیاری از مردم بوده که اکنون از بین رفته است. نکته قابل توجه در معبد کلات وجود چاه های گوناگون در اتاقهای پایینی است که به نظر میرسد برای دفن اموات یا نگهداری استخوان آنها حفر شده است.

قسمت میانى، محل نشستن کاهنان یا نزدیکان و انجام مراسم خاص مذهبى بوده است. قربانى یا گناهکار و یا فردی که باید عمل مراسم مذهبى در مورد او انجام مى شد، روى سکوى میانى قرار میگرفت.

تصاویر آتشکده کوه مند

آتشکده کوه مند یاآتشکده خورموج

آتشکده کوه مند یا نیایشگاه مند

تصاویر آتشکده کوه مند

آتشکده کوه مند 

دخمه های کلات که ساختمان هایی برای قبرها بوده است به تقلید از خانه ها ساخته می شده اند. نقشه این قبرها مثل قبرهای فینیقی است. نوع قرار گرفتن دخمه ها بر روی یکدیگر و کم شدن کم کم ابعاد آنها در طبقات بالاتر همان نقشه زیگورات و میل های مضرس است که ریشه بابلی دارد. صندلی حجاری شده در یکی از دخمه ها، به سبک معماری سنگی هندی است. قبرها کلات تحت تاثیر از تمدن های گوناگون ایرانی، هندی، آشوری، فینقی و عیلامی می باشد.