صحبتی مهم با والدین کودکان مبتلا به شب ادراری
خیلی از کودکان دچار شب ادراری می شوند برای رفع آن در وهله اول باید علت را فهمید ممکن است بخاطر یبوست و یا اضطراب کودک باشد که قطعا قابل درمان است.
شب ادراری شب ادراری یک مشکل رفتاری قابل کنترل توسط خود کودک نیست. چنین مشکلی ریشه ارثی و ژنتیکی دارد.شب ادراری به دلیل و علل مختلف رخ می دهد و برای رفع این مشکل راه حل هایی وجود دارد. شب ادراری زمانی رخ می دهد که کودکی به اندازه کافی بزرگ است که در طول شب هنگام خواب خشک بماند و ادرار نکند، ولی در شب ادرار می کند.
با این که ناامید کننده است، اما این حوادث در طی سال های آموزشی ادراری در میان کودکان رایج است.شب ادراری در کودکان و بزرگسالان ریشه در مشکلات روحی و جسمی دارد که به سادگی با تداوم و تکرار قابل درمان است. کودک شما اگر از شب ادراری رنج می برد نباید با تحقیر او را در شرایط بدتری قرار دهید چرا که این اشتباه رفتاری موجب بدتر شدن شرایط می شود.
به طور معمول، بی اختیاری ادراری جای نگرانی ندارد، مگر اینکه کودک بیش از 5 سال سن داشته باشد و رختخوابش را بیش از یک بار در هفته به مدت حداقل 3 ماه خیس کند. گفته می شود که شب ادراری در کودکان به عنوان یک مشکل پزشکی شناخته شده نیستند، بلکه فقط برای کودک و والدین دردسر بزرگی محسوب می شوند.
سن استاندارد برای آموزش توالت رفتن بین 2 تا 4 سال است و یادگیری عملکرد مثانه در هنگام خواب معمولاً آخرین مرحله از این فرآیند است. کنترل مثانه به ماهیچه ها، اعصاب، ستون فقرات و مغز نیاز دارد، تا کاملاً هماهنگ باشند و کسب این هماهنگی برای برخی کودکان آسان تر از بقیه است. باید درک کرد که هر کودکی با سرعت خودش رشد می کند و نمی تواند به سرعت به کنترل مثانه شبانه دست یابد.
علاوه بر این، بسیاری از والدین صبر خود را از دست می دهند و شروع به سرزنش کودک برای شب ادراری می کنند، و فرض می کنند که آن عمل را عمدی از روی تنبلی یا جلب توجه انجام داده است، اما واقعا اینطور نیست. شرمندگی و ناراحتی مربوط به شب ادراری می تواند برای کودکان خردسال بسیار زیاد باشد و از این بابت احساس گناه می کنند.
چه چیزی موجب می شود کودکان تخت خوابشان را خیس کنند؟
هیچ بچه ای تختش را به دل خواه خودش خیس نمی کند دلایل متعددی وجود دارند که تمایل کودکان برای ادرار ناخواسته را هنگام خوابیدن توضیح می دهند، که عبارتند از:
-رشد به تاخیر افتاده:
کودکان یک سیستم عصبی کاملاً پیشرفته ندارند و شب ادراری اغلب زمانی اتفاق می افتد که اعصاب مسئول کنترل مثانه به کندی رشد کنند.کودکان، به ویژه با خواب عمیق، با یک واکنش عصبی ضعیف نمی توانند تشخیص دهند که مثانه آن ها پر شده است.
-داشتن مثانه کوچک:
برخی از کودکان دارای ظرفیت پایینی برای نگهداری ادرار به دلیل داشتن مثانه کوچک یا مثانه پیشرفت نکرده هستند.
-هورمون ضد دیورتیکی غیر کافی:
هورمون ضد دیورتیک تولید شده توسط بدن مقدار ادرار آزاد شده توسط کلیه ها را تنظیم می کند.در این هورمون چیزی طبیعی وجود دارد و به همین دلیل است که مردم هنگام خواب، ادرار کمتری تولید می کنند. با این حال، برخی از کودکانی که مستعد شب ادراری هستند، سطح پایینی از این هورمون را دارند و به تولید ادرار بیشتری در شب نسبت به بقیه ادامه می دهند.
-یبوست:
شب ادراری یک اتفاق مشترک از یبوست در کودکان خردسال به دلیل فشار اعمال شده توسط روده در مثانه است.
-استرس و اضطراب:
در برخی موارد، استرس عاطفی و یا روانی عمیق تر ناشی از برخی رویدادهای دراماتیک در زندگی کودک می تواند باعث ایجاد رشد عادی خشکی شبانه شود. هر چیزی از تولد یک خواهر برادر جدید، بیماری، و شروع یک مدرسه جدید برای خوابیدن از خانه و شاهد ناسازگاری والدین و یا جدایی می تواند آغازگر اپیزودهای شب ادراری باشد.
اغلب موارد شب ادراری در کودکانی که خواب عمیقی دارند گزارش می شود، به طوری که حتی زمانی که مثانه آن ها پر شده و به طور غیر ارادی ادرار را در خواب رها می کند، بیدار نمی شوند.
آن ها به رختخواب می روند و بدون هیچ خاطره ای از آن چه گذشته از خواب بیدار می شوند.در حالی که این گونه اتفاق ها در طول سال های اولیه زندگی یک کودک رایج است، اما در برخی موارد ممکن است مشکل بیش از این ادامه داشته باشد.
اگر فرزند شما نتواند تا سن 7 سالگی این مشکل را متوقف کند، مراجعه به پزشک مجاز و الزامی است.اگر فشار به سمت شما شروع شده و یا به نظر می رسد که کودک شما این مشکل را خیلی سخت گرفته است، همیشه می توانید به یک پزشک اعتماد کنید و از شما و فرزندتان در طول این دوره کمک بگیرید.
روش های ساده برای مقابله با مشکلات شب ادراری در کودکان:
کودکان اغلب با بزرگتر شدنشان مشکل شب ادراریشان حل می شود، اما تاثیر منفی بر عزت نفس آن ها دارد.
کودکتان ممکن است احساس ناراحتی و خجالت کند و از فعالیت های اجتماعی مانند مهمانی های خواب و غیره دوری کند.
این مسئولیت والدین است تا به کودک خود اطمینان دهند که این یک بخش طبیعی از رشد آنها است که در نهایت خواهد گذشت.
خیلی مهم است که خونسردی خود را حفظ کنید, مهم نیست که ممکن است در مورد شست و شوی اضافی چه احساسی داشته باشید.
شما می توانید به کودکتان در متوقف کردن خیس کردن های تختش با برخی توصیه های ساده و آسان کمک کنید.
*انجام ورزش ها و تمرینات مثانه برای افزایش ظرفیت مثانه:
تمرین های مثانه به کشش ماهیچه از مثانه کمک می کنند و ظرفیت مثانه را افزایش می دهند.تمرین های کششی و تمرین های تقویتی برای کنترل مثانه در نظر گرفته می شوند.
فرزند شما می تواند تمرینات تقویت ماهیچه را انجام دهد که شامل سفت کردن ماهیچه های لگن, نگه داشتن موقعیت برای چند ثانیه, و سپس استراحت برای چند ثانیه است.
این تمرین ها باید به دفعات تکرار شوند.
*کودک خود را در زمانی که می خواهد ادرار کند، به دستشویی رفتن ترغیب کنید:
این روش ممکن است برای ادرارهای شبانه مفید باشد, اما می تواند به کاهش تعداد شب ادراری ها منجر شود.
این تمرینات معمولاً مثانه را تمرین میدهد تا ادرار افزایش یابد بدون آن که نیاز به ادرار کردن در شب را داشته باشد, در نتیجه به کودکان کمک می کند تا ادرار خود را 30 دقیقه بیشتر از هر روز نگه دارند.
توجه:نگه داشتن ادرار برای مدت طولانی ممکن است ایده خوبی نباشد، زیرا مثانه می تواند یک زمینه پرورش عالی برای باکتری ها باشد.
استفاده از دستگاه هشدار شب ادراری یک ابزار موثر است:
دستگاه الکترونیکی شب ادراری خطر شب ادراری را تشخیص می دهد و اگر کودک شروع به ادرار کردن کند زنگ خطر به صدا در می آید. زنگ هشدار برای بیدار کردن کودک به محض خروج اولین قطره ادرار طراحی شده است.
در این روش, کودک می تواند جریان ادرار را متوقف کرده تا به دستشویی برود. در طول زمان, کودک باید یاد بگیرد که هر وقت مثانه پر شد, بیدار شود.
انواع مختلفی از سیستم های زنگ خطر وجود دارند, از جمله لباس زیر با حسگرهای توکار, نشک ها با حسگرهای توکار, و آژیرهای کوچک که می توانند داخل لباس زیر کودک یا شلوار پوشیده شوند.
به کودک آب کرن بری بدهید:
این درمان در صورت بروز عفونت ادراری موثر است.با پزشک کودک خود مشورت کنید و سه بار در روز یک فنجان آب کرن بری بدهید.آب کرن بری برای مثانه و دستگاه ادراری خوب است.این آب برای کودکان با مشکلات گوارشی بسیار توصیه می شود.
اگر چه باید از مصرف بیشتر مایعات خیلی زود قبل از خوابیدن اجتناب شود, اما شما می توانید یک فنجان آب کرن بری را به او بدهید.این فرآیند را هر روز برای حداقل چند هفته تکرار کنید.
عوامل متعددی می توانند کودک شما را آسیب پذیرتر کنند, که شامل:
زمینه ژنتیکی:
تمایل به خیس کردن بس تر بعد از دوران کودکی معمولاً در خانواده وجود دارد.
اگر یک یا هر دو والدین, تخت خواب را در کودکی خیس می کردند, احتمال زیادی دارد که فرزند آن ها هم این کار را بکنند. علاوه بر این, خطر افزایش ریسک زمانی وجود دارد که کودک حداقل یک خواهر یا یک عضو خانواده را داشته باشد که آنها تا و بعد از 5 سالگی این کار را می کرده انند.
اختلال کمبود توجه / بیش فعالی (adhd):
کودکان مبتلا به adhd بیشتر مستعد ابتلا به شب ادراری هستند.
جنسیت:
اگرچه این بیماری یک مشکل شایع در دوران کودکی است که هر دو جنس را آزار می دهد, اما در میان پسران شایع تر از دختران است. در واقع شیوع این بیماری در پسران تقریباً دو برابر دختران است.
چطور می توانید به کودک خود در غلبه بر مشکل شب ادراری کمک کنید؟
در این بخش ازچند راه برای ساده تر کردن این موضوع برای کودک شما وجود دارد که از عهده آن بر نمی آیند. همانطور که کودک شما ممکن است در مورد این وضعیت آگاه باشد, سعی کنید در مقابل دیگران از این مسئله آنها صحبت نکنید.
داستان هایی درباره اینکه چگونه سایر اعضای خانواده برای آرام کردن کودک خود با آن ها مبارزه می کردند را بازگو کنید. این کار به عادی کردن مشکلشان کمک می کند و کودک شما را در مبارزه راحت تر می کند.
شما می توانید لباس زیر جاذب به او بدهید تا پوست و تخت او را در یک شب ادراری خشک نگه دارد. اضطراب و استرس باعث بدتر شدن اوضاع می شود.بنابراین به جای سرزنش کردن یا تنبیه کودک خود, با کودک خود با عشق, حمایت و توجه برای تسکین ناراحتی اش رفتار کنید.
کودک خود را به استفاده از درست دستشویی رفتن قبل از خواب تشویق کنید, زیرا خوابیدن با مثانه خالی با به حداقل رساندن ریسک حوادث شبانه کمک می کند. اطمینان حاصل کنید که کودک شما با وجود یک رختخواب با ارتفاع کم, به راحتی به دستشویی دسترسی داشته باشد.
هنگامی که فرزند شما شب اداری ندارد، پاداش های ساده ای رابه او ارائه دهید و در مورد بدی ها خیلی خشن نباشید و کار خوب او را یادآوری کنید.کودک خود را به نوشیدن مایعات بیشتر در طول صبح و بعد از ظهر تشویق کنید، اما مصرف مایعات را طی چند ساعت قبل از اینکه به خواب برود محدود کنید.
احتمال شب ادراری وقتی که کودک با مثانه پر به خواب می رود, به طور طبیعی افزایش می یابد.
از دادن نوشیدنی های کافئینی و حتی شکلات داغ خودداری کنید، چون کافئین یک دیورتیک است که تولید ادرار را تحریک می کند.
حتما از یک ملحفه جاذب استفاده کنید تا کودکتان زیاد شاهد صحنه آبکشی و شستن تشک نباشد و خجالت نکشد.
یک حوله حمام را زیر ملافه بگذارید تا تشک را در صورت نشتی خیس نکند.
اگر کودک شما همیشه فاقد کنترل مثانه بود و برای مدت 10 ماه و یا بیشتر برای خشک ماندنش شکست خورده است, باید این مسئله را پیگیری کنید.ولی در حالت معمول این نوع بی اختیاری ادراری معمولاً هیچ علتی پزشکی, احساسی یا رفتاری ندارد. با این حال, اگر کودک شما کنترل مثانه را به مدت 6 ماه یا بیشتر کنترل کرده و ناگهان شروع به خیس کردن تخت خوابش کرده است, بهتر است با پزشک در این مورد مشورت کنید.
این مشکل اغلب از بیماری های زمینه ای مانند عفونت مجاری ادراری, یبوست, مشکلات مثانه, دیابت و استرس های روانی شدید ناشی می شود. مشکلات پزشکی که ممکن است موجب گرایش شب ادراری کودک شما شوند اغلب علائم دیگری را نشان می دهند که برخی از آن ها در زیر آمده است:
-تغییرات نامشخص در حجم و فراوانی ادرار در طول روز
-احساس درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
-تقلا کردن برای ادرار
-خرناس
-کف یا مچ پاهای ورم کرده
-وجود جریان بسیار کوچکی از ادرار
-ادرار مداوم یا چکه چکه بعد از ادرار کردن
-ادرار یا لکه های خون در زیر شلواری
-خیس کردن جا در روز و شب
-تغییر ناگهانی در شخصیت یا نوسان خلقی
-فقدان کنترل حرکات روده
-عطش غیر معمول
-تب
-احتمال غیرارادی ادرار بعد از هر نوع فشار فیزیکی مثل سرفه, دویدن یا برداشتن
اگر یکی از این علائم را تشخیص دادید, کودک خود را فوراً به پزشک اطفال خود برسانید.
پزشک, کلیه یا مثانه کودکتان را دقیق تر بررسی خواهد کرد. با توجه به پیچیدگی و شدت این مشکل, پزشک می تواند درمان های لازم را انجام دهد.
حرف آخر در مورد شب ادراری کودک:
این مشکلی نیست که در یک یا دو روز حل شود پس چنانچه پیش از این هم در نمناک گفته شد صبور باشید و به درمان ها فرصت کار و فرآیند توسعه طبیعی کودک خود را بدهید.بعید است که کودکان کم سن و سال از این حوادث ناراحت شوند, مگر اینکه والدین آن را بسیار بد بدانند.
آن ها موجودات باهوشی هستند و می توانند لحن انتقادی والدین خود را جمع کنند که تنها به احساس گناه و خجالت آن ها می افزاید.بهتر است در این هنگام با کودک خود در این مرحله رشدی, ملایم, صبور و فهیم باشید.
لازم است به کودکان اطمینان داده شود که هیچ مشکلی در آن ها وجود ندارد و تنها کسانی نیستند که دچار این حالت می شوند.
کودک خود را در فرآیند درمان درگیر کنید.
ممکن است به ترسیم روند پیشرفت آن ها با علامت گذاری شب خشک و خیس کمک کند.
به کودک خود اجازه دهید تا ستاره ها, استیکرهای و یا هر نماد مثبت دیگری را روی نقشه بگذارد تا به یاد شب های خشک بیفتد.
جشن گرفتن شب های خشک به کودک شما انگیزه می دهد که تلاش کند.
حتی می توانید برای داشتن شب های خشک به کودک خود جایزه بدهید.
منبع: نمناک
1980