شیر مادر چه فوایدی برای سلامتی کودک دارد؟
مدیرگروه سلامت جمعیت و خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: تغذیه انحصاری با شیر مادر سالانه از مرگ یک میلیون شیرخوار پیشگیری می‌کند.
اول تا ۷ آگوست هر سال با عنوان "هفته جهانی شیر مادر" نامگذاری شده و طی آن اهمیت تغذیه با شیر مادر در تمامی نقاط جهان و همچنین کشور ما به صورت پررنگ‌تری ترویج می‌شود. در همین رابطه هرساله برنامه‌های خاصی مانند گزارش وضعیت کشور و جهان و همچنین همایش‌هایی با هدف ارتقای اطلاع رسانی در راستای فواید و چالش‌های تغذیه با شیر مادر برگزار می‌شود.
"تغذیه با شیر مادر؛ زیربنای زندگی سالم"
"تغذیه با شیر مادر؛ زیربنای زندگی سالم" شعار امسال تعیین شده که طی آن محور‌هایی از جمله "تاثیر تغذیه با شیر مادر در تامین سلامت مادر"، "رفاه و تندرستی خانواده و جامعه"، "پیشگیری از انواع سوءتغذیه‌ها در کودکان"، "تاثیر شیر مادر بر رشد، تکامل و ضریب هوشی کودکان"، "حفظ امنیت غذایی شیرخوارگان حتی در زمان بحران‌ها" بررسی می‌شود.
"تغذیه ساعت اول تولد" و هزار روز طلایی اول زندگی
توجه بروی تغذیه ساعت اول تولد، تماس پوستی با مادر و هزار روز طلایی اول زندگی جزو ضروریاتی است که در راستای ارتقای رشد و تکامل کودک مورد توجه قرار گرفته است. به عبارت دیگر این هزار روز، ابتدای شروع بارداری تا دوسالگی کودک را شامل شده و برنامه‌ها نیز بر مبنای ارتقای سلامت مادر در دوران پیش از بارداری، بارداری، زمان تولد نوزاد و شش ماه اول بعد از تولد تا دوسالگی کودک طراحی و تدوین می‌شود.
تماس پوستی مادر با نوزاد و آغاز شیردهی در این زمان، فواید بسیار زیادی برای نوزاد و مادر به همراه دارد که در این رابطه دستورالعمل کشوری به تمامی دانشگاه‌ها و گروه‌های مربوطه ابلاغ شده و آموزش‌ها در کلیه دانشگاه‌ها ارایه و در تمامی بیمارستان‌ها و زایشگاه‌ها اجرا می‌شود.
مراقبت‌های دوران بارداری و اهمیت و فواید تغذیه با شیر مادر باید به خانواده‌ها آموزش داده شود.
شیر مادر، اولین واکسن کودک
شیر مادر به عنوان تنها ماده جهان سرشار از سلول‌های زنده و دارای خاصیت بیواکتیو است. این سلول‌های زنده برای بدن کودک بسیار مفید بوده و به ارتقای سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. همچنین به صورت کوتاه، میان و بلند مدت از بروز بسیاری بیماری‌ها در مادر و کودک پیشگیری می‌کند.
مهم‌ترین فواید شیر مادر برای نوزاد و مادر
شیر مادر دفاع بدن کودک در مقابل بسیاری از میکروب‌ها را ارتقا داده و در افزایش سطح آنتی بادی بدن نوزاد موثر است.
بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت و آلرژی‌ها برخی از این بیماری‌هاست که به عنوان اولین عامل مرگ و میر در جهان شناخته شده‌اند. تغذیه با شیر مادر همچنین می‌تواند از بروز برخی سرطان‌ها از جمله سرطان تخمدان و پستان در مادران پیشگیری کند.
کاهش ۶درصد ابتلا به سرطان پستان به ازای هر یک سال شیردهی
به ازای هر یک سال تغذیه با شیر مادر، شش درصد ابتلا به سرطان پستان در مادر کاهش می‌یابد، در واقع سرطان پستان در کشور از شایع‌ترین سرطان‌ها در خانم‌هاست که این مساله در ارتقای سلامت مادران اهمیت زیادی دارد.
تغذیه انحصای ۴۰ درصد نوزادان با شیر مادر
بر اساس آمار بین ۴۰ درصد مادران، نوزاد خود را به صورت انحصاری با شیر مادر تغذیه میکنند. البته این آمار نسبت به سال‌های اخیر افزایش یافته است. تغذیه انحصاری نیز به این معناست که نوزاد در شش ماه اول تولد تنها با شیر مادر و نه هیچ ماده غذایی دیگری حتی آب، تغذیه می‌شود. بعد از گذشت شش ماه اول، تغذیه تکمیلی در کنار تغذیه با شیر مادر آغاز می‌شود.
مضرات تغذیه نوزاد با شیر خشک
سعی شده فرمول ترکیبات شیر خشک (پروتئین و کربوهیدرات‌ها) مشابه شیر مادر باشد، اما شیر خشک سلول‌های زنده و عوامل بیولوژیک شیر مادر را ندارد. از طرف دیگر شروع شیر خشک در کنار شیر مادر به دلیل برخی تفاوت‌های ساختاری بطری شیر خشک با سینه مادر، باعث سردرگمی کودک شده و نهایتا نوزاد را به سمت تغذیه با شیر خشک سوق داده و او را از فواید شیر مادر محروم می‌کند.
جایگزین کردن شیر خشک به جای شیر مادر می‌تواند میزان مرگ و میر دوران نوزادی را افزایش دهد، بروز عفونت‌های مختلف دوران نوزادی و عدم فعال شدن سیستم‌ها و فاکتور‌های ایمنی نوزاد نیز از مضرات تغذیه با شیر خشک است.
منبع:باشگاه خبرنگاران
1261
