نکاتی درباره یک بیماری خود ایمنی

بسته به میزان وخامت بیماری، ام‌اس می‌تواند ناتوان‌کننده باشد و به مشکلاتی در بینایی، حفظ تعادل و حرکت منجر شود.

گرچه هیچ مداوای کاملی برای آن وجود ندارد، اما می‌توان این بیماری را با داروهای مختلف تا حدی درمان کرد و در کنترل درآورد.

سرویس سلامت همگانی انگلیس تخمین می‌زند که حدود ۱۰۰ هزار نفر در این کشور به این بیماری مبتلا باشند.

ام‌اس چیست؟

بیماری ام‌اس جلوی عملکرد مناسب دستگاه عصبی فرد را می‌گیرد و به همین دلیل موجب اختلال در روند عادی ارتباطات عصبی مغز می‌شود که در آن‌ها، مغز پیام‌هایی به بدن می‌فرستد تا بخش‌های مختلف را قادر به انجام اموری ساده مانند حرکت کردن، خوردن و دیدن کند.

معمولا ماده‌ای به نام میلین از عصب‌های موجود در دستگاه عصبی محافظت و نیز با هرگونه عفونت مقابله می‌کند.

وقتی فردی به ام‌اس مبتلا شود، بدن او میلین را با ماده‌ای مضر اشتباه می‌گیرد و به همین دلیل به آن حمله می‌کند و باعث می‌شود اختلالاتی در دستگاه عصبی ایجاد شود و جلوی ارسال پیام‌های آن به سایر اعضای بدن گرفته می‌شود.

به گفته جامعه مبتلایان ام‌اس، این امر می‌تواند منجر به آسیب جدی به دستگاه عصبی شود که طی زمان، ممکن است به معلولیتی جدی بینجامد.

این نوع از بیماری که طی آن سیستم ایمنی بدن بخشی از خود را به عنوان ماده‌ای خارجی تلقی می‌کند و به آن حمله می‌کند، تحت عنوان بیماری «خود ایمنی» شناخته می‌شود.

عامل ام‌اس چیست؟

هیچ توضیح مشخصی برای علت ابتلا به ام‌اس وجود ندارد، ولی سیستم سلامت همگانی انگلیس می‌گوید عوامل احتمالی می‌تواند شامل سیگار کشیدن، عفونت‌های مسری، دریافت نکردن نور خورشید و ترکیب ژنتیکی افراد باشد؛ یعنی اگر کسی در خویشاوندان خود فردی مبتلا به ام‌اس داشته باشد، احتمال ابتلای او نیز به آن بیشتر است.

این بیماری در زنان شایع‌تر از مردان است، ولی باز هم دلیل مشخصی برای آن موجود نیست.

علایم آن چیست؟

علایم ام‌اس به اشکال متفاوتی بروز می‌کنند که بستگی به آن دارد که کدام بخش از دستگاه عصبی فرد، تحت تاثیر قرار گرفته است. این علایم همچنین به شدت پیش‌بینی‌ناپذیر هستند، برخی از علایم موقت است و برخی دیگر ممکن است طی زمان رو به وخامت گذارند.

علایم رایج این بیماری چنان که از سوی سرویس سلامت همگانی انگلیس فهرست شده است شامل خستگی، مشکلات بینایی، بی‌حسی، مشکلات حرکتی، درد، افسردگی، مشکلات روده‌ای، دشواری در صحبت کردن، گرفتگی عضلانی و دشواری در یادگیری است.

امید به زندگی نیز در افراد مبتلا به ام‌اس کوتاه‌تر است.

چگونه تشخیص داده می‌شود؟

علایم ام‌اس می‌تواند به چندین بیماری دیگر شبیه باشد که تشخیص آن را سخت می‌کند.

هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص بیماری وجود ندارد و پزشکان معمولا تنها بعد از وقوع دو بار «حمله» با علایم ام‌اس در فرد مبتلا، نظیر زمین خوردن بدون دلیل یا از دست دادن ناگهانی قوه بینایی، می‌توانند آن را تایید کنند.

پس از آن، پزشکان معمولا آزمایشی عصبی می‌گیرند و طی آن موارد غیرعادی در وضعیت فرد و واکنش عصبی او و امور دیگر را بررسی می‌کنند تا ببینند آسیبی به دستگاه عصبی رسیده است، یا خیر.

تصویربرداری تشدید مغناطیسی (ام‌آرآی) نیز ممکن است انجام شود تا ضایعات وارده احتمالی پیرامون مغز و ستون فقرات بررسی شوند.

چگونه درمان می‌شود؟

به گزارش ایندیپندنت، درمان ام‌اس بستگی به آن دارد که چه علایمی در فرد پدیدار شده است.

برخی علایم مانند تار شدن بینایی با تجویز قرص استروئید از سوی پزشک درمان می‌شود اما علایم جسمی دیگر مانند گرفتگی عضلانی برای درمان به فیزیوتراپی متناوب احتیاج دارند.

کسانی هم که با مشکلاتی در درک مطلب، یادگیری و حافظه دست و پنجه نرم می‌کنند ممکن است به روانشناس بالینی ارجاع داده شوند.

زمان می‌برد تا فرد مبتلا به زندگی کردن با ام‌اس عادت کند اما نظام سلامت همگانی می‌گوید با پشتیبانی و مراقبت مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری می‌توانند زندگی‌ طولانی و سالمی داشته باشند.

منبع: ایسنا

70