کدام بهتر است، «کاشت حلزون» یا سمعک شنوایی؟
کاشت حلزون؛ پروتزی شنوایی که اغلب برای افرادی با میزان شنوایی بسیار کم و ترجیحا در سن طلایی زبان آموزی تجویز میشود؛ عملی که بعد از چندین سال هنوز هم اختلاف نظرهایی درباره انجام دادن یا ندادن آن وجود دارد.
گیتا موللی با بیان اینکه کاشت حلزون از نظر کاربردی با سمعک قابل مقایسه نیست و دو مورد متفاوت با کاربرد متفاوت هستند افزود: طبق اصول علمی و بینالمللی باید در بدو تولد، کم شنوایی تشخیص داده شود و کودک حداکثر تا یک ماهگی ارزیابی شود و بلافاصله برای کودک سمعک را به همراه توانبخشی با آموزشهای فشرده برای فعالیت بیشتر مغز تجویز کرد؛ در صورتی که میزان آسیب وارد شده به شنوایی در حدی بود که سمعک برای کودک کافی نبود، عمل کاشت حلزون توصیه میشود.
به گفته وی عمل کاشت حلزون باید پس از تجویز سمعک و گذراندن دورههای توانبخشی و حدود یک سالگی انجام شود و بعد از آن زبان و گفتار با آموزشهای فشرده تقویت شود، در غیر این صورت بخش شنوایی مغز به حد کافی فعال نخواهد شد و یادگیری زبان و گفتار محدود میشود.
او با بیان اینکه کاشت حلزون باید برای ناشنوایان عمیق مورد استفاده قرار گیرد، درباره این پروتز توضیحات بیشتری ارائه کرد و افزود: کاشت حلزون پروتزیست که جایگزین سلولهای مویی شده و به ناشنوایانی که نیاز به کاشت حلزون نداشته باشند توصیه نمی شود، چراکه اگر کم شنوایی در حدی باشد که با سمعک برطرف شود فرد باید از سمعک استفاده کند اما اگر کمشنوایی فرد به قدری عمیق باشد که سمعک هیچ کمکی به شنوایی نکند، وی باید کاندید عمل کاشت حلزون شود.
موللی کاشت حلزون برای ناشنوایانی که به دلیل عوامل ثانویه و در بزرگسالی دچار مشکل شنوایی شدهاند را بسیار موثر دانست و افزود: ناشنوایانی که به دلیل حادثه دچار مشکل شنوایی شدهاند بهترین کاندید کاشت حلزون هستند چراکه این افراد با شنوایی، زبان و گفتار آشنا هستند، البته این پروتز شنوایی هیچگاه نمیتواند کاملا مانند گوش طبیعی فرد عمل کند اما تاحد زیادی موجب بهبود شنوایی و عملکرد فرد میشود.
رئیس کمیته مطالعات ناشنوایی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی درباره علت اختلاف نظرهایی که در این زمینه وجود دارد توضیح داد: برخی خانوادهها به ویژه والدینی که خود ناشنوا هستند مایلاند کودکشان تنها از سمعک استفاده کند و تمایلی به کاشت حلزون ندارند؛ حال آنکه مقایسه سمعک با کاشت حلزون درست نیست و هر یک کاندیدای خود را دارد. نمیتوان گفت که همه کودکان فقط از سمعک استفاده کنند و عمل کاشت حلزون انجام نشود چراکه هر کودک باتوجه به شرایط خود، وضعیت متفاوتی دارد و کاشت حلزون به تنهایی و بدون توانبخشیهای قبل و بعد از عمل، برای موفقیت کودک کفایت نمیکند.
او افزود: علت سوء تفاهمهایی که در این زمینه وجود دارد به دلیل ناآگاهیهای موجود است که برخی از خانوادهها به نادرست تصور میکنند که این پروتز شنوایی ممکن است سبب بروز مشکلاتی برای فرزندشان شود و یا کاشت حلزون با زبان اشاره منافات دارد.
کاشت حلزون از کم عارضهترین عملهای علم پزشکی
مولّلی که معتقد است کاشت حلزون از کم عارضهترین عملهای علم پزشکی است گفت: باتوجه به اینکه ایران کشور پرجمعیتی است به طبع تعداد ناشنوایان هم زیاد است در همین راستا به دلیل لزوم و نیاز به کاشت شنوایی، ایران یکی از پرتعدادترین کشورها از نظر انجام کاشت حلزون است لذا اگر این عمل مضر بود تاکنون عیب آن همه جا را پر کرده بود.
ناشنوایی عموما زمانی بوجود میآید که گوش فرد در بخش تبدیل سیگنالهای صوتی به سیگنالهای الکتریکی دچار اختلال می شود که آن افت شنوایی( حسی، عصبی) اطلاق میشود؛ این آسیب معمولا در بخش داخلی سیستم گوش (حلزون) رخ می دهد.
در اکثر موارد سلول های مویی بخش داخلی گوش از بین رفته و تبدیل ارتعاشات صوتی به امواج الکتریکی قطع میشود و حلزون هیچ سیگنال الکتریکی تولید نمیکند در نتیجه سلولهای عصبی شنوایی نمیتوانند اطلاعاتی به مغز ارسال کنند. به همین دلیل اغلب افراد کم شنوا با افت شنوایی خفیف یا متوسط این مشکل را میتوانند با سمعک برطرف کنند تا به راحتی با تغییر حجم صدا و ارتعاشات در بخش باقی مانده داخلی گوش( حلزون) همراه با افزایش صدا، صدا را بهتر درک کنند.
این درحالیست که فرد با افت شنوایی عمیق که تقویت صدا نمیتواند به تنهایی به او کمک کند، کاندید کاشت حلزون میشود. به همین دلیل کاشت حلزون یا پروتز شنوایی برای افرادی که به هیچ وجه نمیتوانند از سمعک استفاده کنند با شرایط خاصی توصیه میشود.
منبع: ایسنا
10